درحالی که برخی از منتقدان جمهوری اسلامی به ویژه در چند سال اخیر دخالت سپاه پاسداران و بسیج را از عوامل انحراف از آرمان های انقلاب 1357 و نظام جمهوری اسلامی می دانند، فرمانده بسیج طی اظهاراتی مدعی شد که حضور بسیج در جامعه موجب عدم انحراف انقلاب شده است.
محمدرضا نقدی در جمع فرماندهان پایگاه های ناحیه مقاومت بسیج کمیل تهران گفت: “در تاریخ انقلابهای جهان، هیچ انقلابی را نمیتوان یافت که از اهداف و ارزشهای ابتدایی خود منحرف نشده باشد. 32 سال از تاریخ پر افتخار انقلاب اسلامی میگذرد و ما تنها انقلابی در جهان هستیم که حتی یک قدم هم از آرمانهای بنیانگذارمان عقب نشینی نکردهایم.”
وی با اشاره به مرگ آیت الله خمینی مدعی شد: “همه انقلابها بعد از مرگ بنیانگذارشان دچار انحراف و عقب گرد شدهاند اما انقلاب اسلامی بعد از در گذشت امام راحل، تحت زعامت امام حاضرش با قدرت و عزم بیشتری مسیر خود را ادامه میدهد.”
مسئول سابق حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی همچنین تاکید کرد که “امروز سخنان رهبران انقلابهای جهان در کشورهای شان سانسور میشود زیرا مسئولین و مردم دیگر آن آرمانها را قبول ندارند و این در حالی است که ما از هیچ یک از آرمان های امام راحل عدول نکردهایم. ”
فرمانده بسیج اضافه کرد: “یکی از عوامل اصلی عدم انحراف انقلاب از آرمان های امام حضور بسیج در جامعه و پیروی آن از بزرگ پرچمدار انقلاب است.”
این اظهارات فرمانده بسیج در شرایطی مطرح می شود که منتقدان حکومت فعلی جمهوری اسلامی که از ابتدای انقلاب در پاگیری این حکومت نقش داشته اند درسالیان اخیر بارها سپاه و بسیج را به نادیده گرفتن گفته های آیت الله خمینی رهبر پیشین جمهوری اسلامی متهم کرده و گفته اند دخالت نیروهای نظامی در امور سیاسی موجب انحراف از آرمان های انقلاب و نظام جمهوری اسلامی شده است.
بنا بر گفته های آیت الله خمینی رهبرپیشین و بنیانگذار جمهوری اسلامی” دخالت نهادهای نظامی در امور سیاسی ممنوع است”. او در وصیت نامه اش نیز بر این نکته اصرار و تاکید کرده بود که “وصیت اکید من به قوای مسلح آن است که همان طور که از مقررات نظام، عدم دخول نظامی در احزاب و گروهها و جبههها است به آن عمل نمایند و قوای مسلح مطلقاً، چه نظامی و انتظامی و پاسدار و بسیج و غیر اینها، در هیچ حزب و گروهی وارد نشده و خود را از بازیهای سیاسی دور نگه دارند.”
قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بر عدم دخالت نیروهای نظامی در سیاست تاکید دارد؛ بر اساس بندهای مختلف “ماده یک” قانون مجازات نیروهای مسلح نیز، “کارکنان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و سازمان های وابسته و اعضای بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی”، “محصلان موضوع قوانین استخدامی نیروهای مسلح – مراکز آموزش نظامی و انتظامی در داخل و خارج از کشور و نیز مراکز آموزش وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح” و همچنین “کسانی که به طور موقت در خدمت نیروهای مسلح هستند ” طبق قوانین استخدامی نیروهای مسلح در مدت مزبور از اعضای نیروهای مسلح محسوب شده و حق هیچ گونه دخالت در امور سیاسی یا حزبی را ندارند.
انتقادات از انحراف انقلاب
با این همه اما در سالهای گذشته همواره بحث دخالت سپاه و بسیج و به انحراف کشیدن نظام جمهوری اسلامی توسط این نهادهای نظامی مطرح بوده است. از جمله مهدی کروبی از رهبران جنبش سبز در سال 1384 در نامه ای به آیت الله خامنه ای از دخالت فرزند او(مجتبی خامنه ای) و اعضای سپاه و بسیج انتقاد کرده و نسبت به ایجاد انحراف در مسیر انقلاب هشدار داده بود. آیت الله هاشمی رفسنجانی دیگر کاندیدای این دوره از انتخابات نیز پس از پایان دور اول باصدور بیانیه ای ضمن اشاره به دخالت نهادهای نظامی همچون سپاه و بسیج و آلوده کردن انتخابات از مقامات کشور خواسته بود به شکایت مهدی کروبی رسیدگی کنند.
در جریان انتخابات سال 1388 نیز میرحسین موسوی، دیگر رهبر جنبش سبز که او نیز همچون مهدی کروبی هم اکنون در بازداشت خانگی به سر می برد در دو نامه به آیت الله خامنه ای از دخالت اعضای سپاه پاسداران و بسیج در روند انتخابات انتقاد کرد.
پس از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری 88 و آغاز اعتراضات مردمی نیروهای سپاه و بسیج برای سرکوب اعتراضات دست به کار شدند. در این باره نیز پس از چندماه آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در آذرماه 1388 به انتقاد از عملکرد سپاه و بسیج پرداخت و گفت: “حکومت پول دارد. نیرو دارد می تواند در خیابان آدم جمع کند ولی گروه مقابل یک عده استاد، دانشجو، کارگر، مدیر، صنعت گر هستند و درست نبود که بسیج و سپاه در مقابل مردم قرار داده شوند.”
هاشمی رفسنجانی همچنین به بازداشت گسترده فعالان سیاسی، صنفی و مدنی توسط سپاه اشاره و اضافه کرده بود که “این زندانیان سیاسی پای چه کسی است؟ سپاه می گوید ما پیرو رهبریم. اما فرمان را هر جور که دلشان می خواهند اجرا می کنند، نه آن جور که رهبری فرمودند.”
در سال جاری نیز محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران در گفت و گویی با خبرگزاری مهر، با اشاره به شرایط سید محمد خاتمی برای حضور اصلاح طلبان در انتخابات مجلس برای او شرط و شروط تعیین کرد و در دخالتی آشکار در امور سیاسی گفت: “آقای خاتمی در جریان فتنه امتحان خوبی پس نداد و به هر حال جزء همراهان سران فتنه بود و حمایت و پشتیبانی زیادی از آنها کرد و درحال حاضر نیزموضعی مبنی بر برائت از آن حرکت ها اتخاذ نکرده است و اگر ایشان بخواهد با سیاسی کاری جلو بیاید فکر نمی کنم مردم او را ببخشند ولی افراد دیگری که در این صحنه از خط قرمزها عبور نکرده اند می توانند همچنان در رقابت های سیاسی به صورت فعال شرکت کنند.”
مدتی پس از این اظهار نظر صریح فرمانده کل سپاه، رییس جمهور پیشین ایران در مقام پاسخگویی عملکرد چندسال اخیر سپاه پاسداران را مورد انتقاد قرار داد و گفت که “ما که خواستار انتخابات مطلوب و سالم هستیم از جمهوری اسلامی و نظامی که مردم به آن رأی دادند دفاع می کنیم و کسانی که مدعی اند فلان نهاد که قدرت و سلاح و زور و امکانات بدون پاسخگویی دارد یا باندهای خاص باید تعیین کننده باشد به نظام ضربه می زنند.”
با این همه اما در تیرماه سال جاری یداله جوانی رییس اداره سیاسی سپاه در گفت و گویی با سایت ندای انقلاب وابسته به سپاه پاسداران در پاسخ به دخالت منتقدان سپاه و بسیج در عرصه سیاست، مدعی شد: “کسانی که سپاه را متهم به دخالت میکنند دلیلی ارائه کنند که این نهاد انقلابی عضو گروه وحزب خاصی شده است، سپاه براساس وصایای امام از انقلاب دفاع میکند و این دفاع در برابر کسانی است که امروز با اندیشههای امام مقابله میکنند.”
وی همچنین عملکرد سپاه و بسیج در سالیان اخیر را مطابق با خواسته های آیت الله خامنه ای دانسته و تاکید کرده بود که “رهبر معظم انقلاب اسلامی، پاسداری از انقلاب را به معنای درست، پاسداری از حرکت انقلابی و پیشرفت انقلابی می دانند. چنین سپاهی دیگر نمی تواند یک هویت صرفاً نظامی داشته باشد.”
البته این برای نخستین بار نبود که یکی ازفرماندهان بسیج و سپاه از دخالت درامور سیاسی که محل انتقاد منتقدین است دفاع می کرد؛ پیشتر محمدرضا نقدی نیز در آذرماه سال 88 به صراحت اعلام کرده بود: “بسیج یک عنصر مردمی است و دیانت مردم نیز عین سیاستشان است. اگر بگوییم بسیجیان در سیاست دخالت نکنند یعنی مردم در سیاست دخالت نکنند.”