“مادرم مرا در بازوان‌اش گرفته بود٬ برای آنکه آرام بگیرم به او نگاه می‌کردم. درد به قدری زیاد بود که از حال رفتم. به هوش آمدم و چشم‌بندم کنار رفت و من زن جلاد را دیدم که مقداری خار درخت اقاقیا را کپه کرده و از آن برای ایجاد سوراخ‌هایی در پوستم استفاده می‌کرد تا با نخ سفید محکمی مرا بدوزد. درد به قدری شدید بود که آرزو می‌کردم بمیرم. دوباره از حال رفتم. چشمان‌ام را که باز کردم مادرم رفته بود. سنگ٬ از خون من خیس بود و تکه‌هایی از گوشت تن‌ام آن‌جا افتاده بود؛ دست نخورده و در حال خشک شدن زیر آفتاب.”
واریس دیری٬ سفیر سازمان ملل در مبارزه با ناقص‌سازی اندام جنسی زنان ـ ختنه ـ در کتابی به نام “گل صحرا” مثله شدن خود را از لحظه آغاز تا پایان روایت کرده است.
گزارش یونیسف از ختنه زنان٬می گوید ۱۲۵ میلیون زن و دختر در سراسر جهان اندام تناسلی‌شان مورد آسیب قرار گرفته است. از این میان سومالی بالاترین آمار را دارد. ۹۸ درصد زنان در این کشور درک لذت جنسی را برای همیشه از دست داده‌اند. گینه با ۹۶ درصد٬ جیبوتی با ۹۳ درصد و مصر با ۹۱ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
در همین کشورها اما زنان بسیاری خواستار پایان گرفتن این اقدام هستند. ۹۳ درصد زنان بنین٬ خواستار پایان دادن به ناقص‌سازی اندام تناسلی زنان هستند. این درخواست در گینه ۱۹ درصد٬ جیبوتی ۵۱ درصد و سومالی ۳۳ درصد زنان را شامل می‌شود. در نگاهی آماری به این موضوع می‌توان دریافت که ۹۸ درصد زنان در سومالی ناقص می‌شوند اما تنها ۳۳ درصد آنان خواستار پایان گرفتن این اقدام هستند.
در ایران نیز در برخی استان‌ها مانند آذربایجان٬ کردستان٬ هرمزگان اندام تناسلی زنان ناقص می‌شود؛ رفتاری که از سوی سازمان‌های حقوق بشری و بر اساس قوانین بین‌المللی و چه بسا قوانین داخلی کشورها ممنوع اعلام شده و خشونت علیه زنان به شمار می‌رود. کنوانسیون‌های بین‌المللی مانند رفع هرگونه تبعیض علیه زنان٬ حقوق مدنی و سیاسی و همچنین حقوق کودک ختنه زنان را اقدامی مغایر با حقوق بشر می دانند.
در قوانین داخلی کشورها اگرچه به ممنوعیت ختنه زنان اشاره شده است اما به طور مثال در سال ۲۰۰۵ شیخ محمد طنطاوی٬ بالاترین مقام مذهبی مصر با صدور فتوایی ناقص‌سازی زنان را ممنوع اعلام کرد. در ایران نیز طبق قوانین داخلی٬ این اقدام ممنوع است اما باورهای سنتی در برخی اوقات قوانین را کنار نهاده و حکم‌رانی می‌کند.
قدیمی‌ترین شواهد تاریخی دال بر ناقص‌سازی اندام تناسلی زنان به ۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. بررسی مورخان و باستان‌شناسان نشان داده که زنان مومیایی شده٬ اندام جنسی خود را از دست داده بودند. آنان بر این باورند که ختنه برای اولین بار در مصر باستان و در دره رود نیل اتفاق افتاد.
مورخان مختلف تاکید کرده‌اند که ناقص‌سازی زنان بر اساس باورهای سنتی و خرافه‌های رایج میان مردمان قدیم٬ صورت می‌گرفته است؛ به طوری‌که گروهی معتقد بودند پوست روی آلت تناسلی مردان٬ دارای روحی زنانه و کلیتوریس و لاله‌های خارجی فرج زنان٬ روحی مردانه است که با از بین رفتن آن٬ زن و مرد٬ زنانگی و مردانگی کامل خود را بازمی‌یابند.
گروهی دیگر نیز بر این باور بودند که این بخش‌ها در اندام تناسلی زن و مرد نشان از روح شیطان دارد و با ختنه می‌توانند این روح را از وجود خود بزدایند. اما در عمل این اقدام منجر به از بین رفتن لذت جنسی و جسمی در زنان و همچنین عوارض ناشی از آن مانند افسردگی٬ استرس٬ ترس و هراس بود. اگرچه با پیشرفت علم٬ پزشکان توانستند عمل بازسازی اندام تناسلی زنان را انجام دهند اما نتوانستند لذت جنسی را به طور کامل به آن‌ها بازگردانند.
ناقص‌سازی اندام جنسی زنان به معنای کندن گوشت اندام جنسی آن‌ها٬ گرفتن لذت جنسی٬ مواجه کردن آن‌ها با بدترین دردهای جسمی با ابزارهای آلوده٬ خطر انتقال بیماری‌هایی مانند ایدز یا هپاتیت و تبدیل زنان به همسرانی وفادار و فرزندآور است. هنوز هم در مناطقی که دختران را از بدو تولد تا پیش از ازدواج ـ بنا به تشخیص خانواده ـ ناقص می‌کنند٬ معتقدند که این اقدام ضامنی برای پاک‌دامنی آن‌هاست و به فساد کشیده نمی‌شوند.
برخی از اهل سنت مانند شافعی‌ها و حنبلی‌ها، ناقص‌سازی زن را امری واجب می‌دانند. حنفی‌ها معتقدند ختنه برای مردان واجب شرعی و برای زنان پسندیده است و مالکی‌ها ختنه را برای زنان مستحب موکد می‌دانند. با این حال نمی‌توان ختنه را از احکام مذهبی دانست زیرا با توجه به تقدم ختنه زن و مرد بر ظهور مذهب٬ بر باورهای سنتی و خرافی مردم سوار شده و به صورت یک امر مذهبی جلوه کرده است؛ حکمی که در مورد مردان یهودی و مسلمان واجب شناخته می‌شود. در اسلام نیز مشهورترین روایت متعلق به “ابوهریره ” است که از پیامبر اسلام نقل کرده که پنج چیزکه ختنه مردان و زنان نیز در آن وجود دارد٬ بر مسلمانان واجب است. اما در قرآن اشاره‌ای به لزوم انجام ختنه، چه برای زنان و چه مردان نشده است.
مسلمانان و یهودیان بر این باورند که ختنه مردان واجب است و از آن گریزی نیست. رعایت پاکیزگی یکی از مهم‌ترین عواملی‌ست که ختنه مردان را توجیه‌پذیر کرده که آن‌هم از سوی پزشکان رد و روش‌هایی برای حفظ پاکیزگی آموزش داده می‌شود. اما تفاوت ختنه زنان و مردان در این است که در مردان این اقدام آسیب جدی به لذت جنسی آن‌ها وارد نمی‌کند٬ در جامعه پذیرفته شده است و امکانات پزشکی برای آن وجود دارد. زنان اما لذت جنسی خود را به طور کامل از دست می‌دهند و چه بسیاری از آنان که زیر این عمل٬ جان می‌بازند. ابزار آلوده٬ عدم وجود بهداشت و پزشک از دیگر مسایلی‌ست که همواره جان بسیاری از زنانی را می‌گیرد که معتقدند اگر گوشت تن خود را بکنند٬ زنی پاکدامن خواهند بود.
اگر بر اساس تحقیقات و گزارش‌های منتشر شده توسط سازمان‌های حقوق بشری و پژوهش هایی که در راستای حقوق بشر گام برمی‌دارند٬ قبول داشته باشیم که عمل ختنه برگرفته از سنت و باورهای خرافی‌ست٬ چقدر می‌توان این سئوال را وارد دانست که ختنه مردان نیز برگرفته از همین باورها باشد؟!
ششم فوریه روز جهانی مبارزه با ناقص‌سازی دستگاه تناسلی زنان است.