یک روز پس از رسمیت یافتن طرح سئوال از محمود احمدی نژاد، علی مطهری خبر داده که رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی در کرمانشاه به طور تلویحی به نامه او در خصوص “دخالت” رهبری پیرامون این طرح پاسخ داده است. علی مطهری با بیان اینکه رئیس دولت باید نماینده خود را برای پاسخگویی به سئوالات به مجلس بفرستد، همچنین گفته تنها در صورتی استعفای خود را پس خواهد گرفت که سئوال از احمدی نژاد واقعا به جریان بیفتد.
علی مطهری دیروز با اشاره به نامه خود به رهبر جمهوری اسلامی پیرامون طرح سئوال از رئیس دولت، گفت در این نامه از سؤالات نمایندگان از رئیس دولت و “ابهاماتی ” که وجود دارد نوشته است. او که در جریان دیدار از نمایشگاه مطبوعات با سایت خبر آنلاین گفتگو می کرد، ضمن تاکید بر اینکه آیت الله خامنه ای پاسخی به نامه وی نداده، در عین حال خاطرنشان کرده سخنرانی اخیر رهبر جمهوری اسلامی در جمع دانشگاهیان کرمانشاه “به ظن قوی” پاسخی به نامه وی بوده است.
خامنه ای: حق دخالت ندارم، مگر…
اشاره فرزند آیت الله مرتضی مطهری ـ– از نظریه پردازان جمهوری اسلامی ـ– به اظهارات ماه گذشته آیت الله خامنه ای در جمع دانشجویان و اساتید حامی وی در استان غربی ایران است. جایی که وی از عدم دخالتش در تصمیمات مجلس، دولت و دستگاه قضایی سخن گفت. رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به سخنان برخی در مورد اینکه “فلان مسئله بدون نظر رهبری تصمیم گیری نمی شود” افزوده بود: “مسئولان قوه مجریه، – نمایندگان مجلس، مسئولان قوه قضاییه، با اختیارات کامل و قانونی، وظایف خود را انجام می دهند و ممکن است تصمیماتی بگیرندکه رهبری با آن مخالف باشد اما رهبری نه حق دارد نه می تواند و نه قادر است که در این مسائل دخالت کند.”
حالا علی مطهری این اظهارات عالی ترین مقام سیاسی نظام را پاسخی به نامه خود می داند و می گوید :” من هم در نطق میان‌دستورم به نقل قول‌هایی که از جانب ایشان میشود اشاره کرده بودم. ایشان در آن سخنرانی تأکید کردند که در اینگونه مسائل دخالتی ندارند و اختیار کار با نمایندگان و مجلس است.”
خامنه ای در ادامه اظهاراتش البته این را هم گفته بود در مسائل سه قوه نظام دخالت نمی کند، “مگر در جایی که اتخاذ سیاستی، به کج شدن راه انقلاب منجر می شود که طبعا در این هنگام به مسئولیت های خود عمل خواهد کرد.”
آیت الله خامنه ای تاکنون پیرامون سئوال از رئیس دولت صراحتا موضع گیری نکرده است. این در حالی است که وی سال گذشته در جریان چالش هایی مانند طرح یارانه ها و همچنین وقف دانشگاه آزاد که دولت یک طرف منازعه بود، به طور آشکار از دولت در مقابل مجلس حمایت کرد.
اما در چالش جدید موافقان و مخالفان طرح سئوال، هر یک از طرفین نزاع نظراتی متضاد پیرامون موضع رهبر جمهوری اسلامی در این خصوص ارائه می دهند. برای نمونه نوزدهم مهر تقی رهبر، رئیس کمیته داوری فراکسیون اصولگرایان از نظر مساعد آیت الله خامنه ای برای سئوال و استیضاح سخن گفته بود: “مقام معظم رهبری هم در دیدار خود با نمایندگان به این موضوع تصریح کردند که سؤال و استیضاح حق نماینده است و در حال حاضر هم هیچ مانعی برای طرح سؤال نیست ضمن اینکه این سؤال و جواب‌ها می‌تواند برای مردم و نمایندگان هم مفید باشد.”
پیش از وی رضا اکرمی نماینده تهران هم در پاسخ به نمایندگان حامی دولت که طرح سئوال از احمدی نژاد را خلاف نظر آیت الله خامنه ای می دانستند گفته بود: “چیزی که طبق قانون باشد، نه رهبری مانع آن میشوند و نه صحیح است که کس دیگری هم در مقابل قانون بایستد.”
اما دو ماه پیش از او، روح الله حسینیان، از حامیان احمدی نژاد، گفته بود در جریان دیدار تابستانی جمعی از نمایندگان پارلمان با آیت الله خامنه ای وی نظر مساعدی نسبت به این طرح ارائه نداده است. رئیس فراکسیون انقلاب اسلامی، فراکسیون اصلی حامیان دولت در مجلس هشتم، تصریح کرده بود: “با توجه به ملاقات اخیر نمایندگان با رهبر معظم انقلاب، «قطعا» طرح سؤال از رئیس جمهور مورد رضایت مقام معظم رهبری نیست”.
مشایی نماینده احمدی نژاد در مجلس؟
روز دوشنبه، یک روز پس از آنکه طرح سئوال از محمود احمدی نژاد سرانجام توسط هیات رئیسه مجلس “اعلام وصول” شد و رسمیت یافت، علی مطهری ـ– طراح اصلی این سئوال ـ– راضی از پیروزی بر حامیان دولت در مجلس هشتم، گفته است: “سؤال از رئیس‌جمهور به کمیسیون‌های تخصص مجلس ارجاع شده است که باید نماینده رئیس‌جمهور برای پاسخ به آن در جلسات این کمیسیونها حضور یابد. امیدوارم که ظرف چند روز آینده تکلیف سؤال از رئیس‌جمهور روشن شود.”
وی گفته نماینده محمود احمدی نژاد باید پس از شرکت در جلسات کمیسیون های مجلس به سئوالات نمایندگان پاسخ دهد و در صورتیکه 72 نفر از سئوال کنندگان “قانع” نشوند، این رئیس دولت است که باید ظرف یک ماه در جلسه علنی مجلس حضور یابد.
علی مطهری درباره اینکه احتمال دارد اسفندیار رحیم مشایی نماینده مذکور باشد، ابراز تردید کرده و گفته است: “بعید به نظر می‌رسد، اما شاید آقای صالحی وزیر امور خارجه را برای پاسخ به سؤالات سیاسی نمایندگان به مجلس بفرستند.” اسفندیار مشایی نزدیک ترین فرد به محمود احمدی نژاد و رئیس دفتر او است که از سوی مخالفان به عنوان چهره اصلی “جریان انحرافی” شناخته می شود.
فراز و نشیب های یک سئوال
طرح سئوال از رئیس دولت یکی از پرماجراترین چالش های نمایندگان مخالف دولت و حامیان وی در مجلس هشتم است که از پنجم تیرماه امسال با امضای 100 نماینده کلید خورد. طرحی که 27 امضا بیشتر از حداقل امضای لازم ـ یک چهارم نمایندگان ـ برای پرسش از رئیس دولت در اختیار داشت. با این حال هیات رئیسه مدت 108 روز نسبت به این طرح بی تفاوت بود، تا آنکه نوزدهم مهر، خبر استعفای علی مطهری از نمایندگی مجلس در اعتراض به سرباز زدن هیات رئیسه از اعلام وصول این سئوال، اعلام شد؛استعفایی که فرزند آیت الله مطهری تاکید کرده بود یک “ژست سیاسی” نخواهد بود.
چند روز پس از آن علی مطهری نامه استعفای خود را نیز به طور رسمی منتشر کرد؛ نامه ای که به غیر از اعضای هیات رئیسه، رئیس دولت و رهبر جمهوری اسلامی را نیز به طور غیرمستقیم مخاطب قرار داده بود. مطهری در استعفانامه خود پرسیده بود: “آیا امضای صد نماینده ارزش توجه ندارد؟! تحقق سئوال از رئیس جمهور در هر شرایطی، نشانه استحکام نظام جمهوری اسلامی و وجود دموکراسی واقعی در این نظام است.”
وی همچنین گفته بود مخالفت آیت الله علی خامنه ای با طرح سئوال از محمود احمدی نژاد برای وی “قطعی” نیست. ضمن اینکه به باور وی “فرضا” اگر رهبر جمهوری اسلامی مخالف هم باشد، “دخالت دادن” وی در این گونه مسائل به صلاح کشور نیست.
همزمان حامیان دولت در پارلمان نیز تلاش کردند تا نمایندگان امضا کننده طرح سئوال از احمدی نژاد امضای خود را پس بگیرند تا تعداد امضاها به حد نصاب نرسد. رویکردی که هشت روز پیش به نتیجه رسید و محمدرضا باهنر –ـ مسئول پیگیری طرح سئوال از رئیس دولت در هیات رئیسه ـ به طور تلویحی خبر پس گرفتن 30 امضا را رد وصلاح کشور را دلیل این نمایندگان برای برداشتن امضای خود عنوان کرد. او گفت: “برخی نمایندگان با توجه به شرایط کنونی کشور سئوال از رئیس جمهوررا درشرایط فعلی صلاح ندانسته و امضاء خود راپس گرفتند، به همین علت طرح سئوال از رئیس جمهور فعلا منتفی است”.
همزمان هیات رئیسه هم اعلام کرد استعفای علی مطهری در هفته “جاری” بررسی خواهد شد. در همان روز علی مطهری با اذعان به منتفی شدن سئوال از احمدی نژاد، از نمایندگانی که امضای خود را پس نگرفته بودند تشکر کرد و گفت: “با همه این فشارها 71 نماینده مقاومت کرده و امضای خود را پس‌نگرفته‌اند و من از آنها تشکر می‌کنم. اضافه کردن دو سه امضای کسری هم کار مشکلی نیست. به هر حال منتفی‌شدن طرح سئوال از رئیس‌جمهور موجب منتفی‌شدن درخواست استعفای من از نمایندگی مجلس نیست.”
وی صراحتا گفت: “من دیگر با طرح سئوال از رئیس جمهور کاری ندارم.”
اواخر هفته گذشته نیز در اعتراض به سیاست هیات رئیسه در قبال طرح سوال از احمدی نژاد عبدالجبار کرمی، نماینده سنندج در مجلس، روند امضاها و پس گرفتن امضاها را بازی موش و گربه نامیده و گفته بود: “وقتی طراحان سه نفر را به امضا کنندگان اضافه کرده و آن را به حد نصاب می رسانند، هیات رئیسه سه نفر را کم می کند و باز می گوید که حد نصاب ندارد. اما این بازی موش و گربه تا کی باید ادامه یابد؟”
با این همه دو روز پیش ورق بار دیگر برگشت. علی مطهری در خبری غیر منتظره از منتفی شدن انصراف 4 نماینده برای سئوال از رئیس دولت و اضافه شدن امضای یک نماینده دیگر به این طرح خبر داد. این پنج نفر باعث شدند تا تعداد امضاها یک نفر بیشتر از حد نصاب شود. هراس مطهری و دیگر امضا کنندگان از تکاپوی دوباره حامیان احمدی نژاد برای منصرف کردن امضا کنندگان به اندازه ای بالا بود که مطهری به خبر آنلاین گفت: “اگر هیات رئیسه حسن نیت داشته باشد، باید امروز طرح سئوال از رئیس جمهور را اعلام وصول کرده و بگوید که سئوال از رئیس جمهور به کمیسیونها ارجاع میشود.”
اتفاقی که سرانجام رخ داد. محمدرضا باهنر ـ– نائب رئیس مجلس ـ– روز یکشنبه به طور رسمی اعلام کرد سئوال از رئیس دولت “رسمیت” یافته است.
مطهری و استعفا
با این همه علی مطهری هنوز پیرامون عملی شدن طرح سئوال از احمدی نژاد مردد به نظر می رسد و گفته است فردا درباره اینکه استعفایش را پس بگیرد یا نه تصمیم خواهد گرفت. وی به خبر آنلاین می گوید: “اگر سوال از رئیس جمهور واقعا به جریان بیفتد و در کمیسیون های تخصصی مورد بررسی قرار گیرد، از استعفایم منصرف خواهم شد. در غیراینصورت و چنانچه باز هم مخالفت هایی برای سئوال از رئیس جمهور شود، از استعفایم دفاع می کنم.”
