محمدرضا عارف، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام طی سخنانی از وضعیت اعتیاد در دانشگاهها و گسترش آن ابراز نگرانی کرد. به گزارش خبرگزاری ایرنا، عارف که عضو شورای انقلاب فرهنگی هم هست به یکی از جلسات این شورا اشاره کرده و گفته: “در جلسه اخیر شورای انقلاب فرهنگی گزارشی از وضعیت اعتیاد ارائه شد که آمار دانشگاهها بسیار نگران کننده بود.” او تاکید کرده: “شاید اگر رسانههای ما وظیفه ملی خود را بهتر و با رویکردی فرهنگی انجام می دادند، بحران هایی مانند اعتیاد و طلاق در این سطح نبود؛ نرخ طلاق در برخی استانها وضعیتی نگران کننده پیدا کرده است؛ چقدر رسانه ملی به این مساله میپردازد؟” عارف با اشاره به وضعیت “عصبیتی” که در جامعه حاکم است، اضافه کرد: “چقدر رسانه ملی و رسانهها به طور کلی در ایجاد آرامش کمک میکنند؟”
اشاره عارف به جلسه چند روز پیش شورای انقلاب فرهنگی است که در آن علاوه بر معرفی تعدادی از روسای دانشگاهها، درباره موضوع اعتیاد در دانشگاه نیز ابراز نگرانی شده بود. براساس گزارش های رسمی منتشر شده، در ادامه بررسی آسیبهای اجتماعی، “موضوع اعتیاد و آسیبهای ناشی از آن و راهکارهای مقابله جدی با این پدیده” در جلسه مزبور مطرح و “بر ضرورت شکلگیری عزم ملی برای مبارزه با اعتیاد در کشور” تاکید شده بود. با اینهمه در گزارش منتشر شده، خبری از وضعیت اعتیاد در مراکز آموزش عالی وجود نداشت.
با اینهمه از میان اخبار پراکنده منتشر شده می توان وضعیت بحرانی دانشگاهها در این زمینه را آشکارتر کرد. اواخر اردیبهشت ماه گذشته، نبی مطلبی، مدیر کل دانشجویی وزارت بهداشت از گسترش اعتیاد در دانشگاهها خبر داد. او چهار آسیب مهم و بحرانی در دانشگاه را “اعتیاد، افت تحصیلی، افکار و رفتار خودآسیبرسان و یاس و سرخوردگی” نامیده و گفته بود: “براساس گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر و در مقایسه با آمار اعضای تشکلهای دانشجویی آمار اعتیاد در دانشگاهها از آمار عضویت در تشکلها پیشی گرفته است.” در همان روزها، محمدرضا فراهانی، معاون دانشجویی و فرهنگی وزارت بهداشت نیز گفته بود: “آمار افت تحصیلی، اعتیاد، افسردگی، مواد مخدر و روانگردانها متاسفانه در سالهای گذشته به طرز نگرانکنندهای افزایش یافته است.”
از سوی دیگر بر طبق آمارهای منتشر شده در سالهای اخیر، آمار اعتیاد در دورههای آموزشی پیش از دانشگاه نیز افزایش چشم گیری داشته است. بر اساس آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر، حدود یک درصد دانش آموزان معتادند. سید حمید صرامی مشاور دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در یک برنامه تلویزیونی که چند هفته پیش از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد، فاش کرد که طی ۱۰ سال آمار دانش آموزان معتاد دو برابر شده است. او گفته بود: “میگوییم در سال ۸۱ نیم درصد از دانش آموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان گرایش به مواد مخدر داشتند و در سال ۹۰ این میزان به یک درصد رسیده، یعنی زمینه های خطرپذیری، فشار مصرف، گروه همسالان و مصرف های یک باره، زیاد شده. البته ما نمی گوییم همه مشکل سر خانواده است. همه نهادهای فرهنگی و خانوادگی در کنار خانواده، باید در این بحث درگیر شوند.”
محمدحسن آصفری، نماینده مجلس هم هفته پیش علت اساسی افزایش مصرف مواد مخدر را تغییر نکردن قیمت این مواد دانسته و گفته بود: “هر سال قیمت همه کالا افزایش مییابد اما شاهد افزایش قیمت مواد مخدر در جامعه نیستیم و این نشان میدهد که مافیا سعی دارد مواد را به راحتی و با هزینه کم در دسترس همه به ویژه جوانان قرار دهد.”
لازم به ذکر است که در ماههای گذشته اظهارات وزیر کشور درباره پولهای کثیف موارد مخدر نیز خبرساز شده بود. گرچه در نهایت سخنان او مسکوت گذاشته شد اما مشخص بود که مشکل اعتیاد و خرید و فروش گسترده مواد مخدر در ایران ابعاد پیچیده سیاسی نیز دارد. دوم اسفند ماه گذشته رحمانیفضلی با اشاره به “گردش سالانه ۲۰ هزار میلیارد تومان به دنبال قاچاق مواد مخدر” گفته بود: “باید توجه داشت که بیشک بخشی از پول کثیف قاچاق مواد مخدر در حوزه سیاست، انتخابات و انتقال قدرت سیاسی در کشور وارد میشود.” این سخنان با انتقاد گسترده راستگرایان تندرو مواجه شد و آنها خواستار شفاف شدن ادعای وزیر کشور شدند.
در همان روزها عوض حیدرپور، نماینده شهرضا درمجلس گفته بود: “در دوره احمدینژاد تخلفهایی اتفاق افتاده و رانت و تخلف مالی کم گزارش نشده، به هر شکل هر آدم عاقلی میداند این پولها زمانی پنهان میشود زمانی دیگر پیدا. سیاست هم فرصت خوبی برای خرجکردن پولهایی از این دست است.” حیدرپور همچنین افزوده بود: “خیلی اوقات پول قاچاق، رانت و پول کثیف وسط کار میآید که باید از آنها حذر کرد. متاسفانه دوباره فضای انتخابات فعال شده و بهجز رحیمی که روانه زندان شده، بقیه تیم همگی فعالند.”
از سوی دیگر در سالهای گذشته اخباری از قاچاق مواد مخدر توسط نهادهای حکومتی در ایران با هدف ضربه زدن به منافع غربی منتشر شده است.
حتی یکبار مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری طی گفتگویی اعلام کرده بود: “معتقدم ما از هیچ راه خلافی به هدفهایمان نمیتوانیم برسیم. الان هم کاملاً بر این باور هستم هیچ سودی در فعالیت خلاف نمیبینیم. حتی سودهای مقطعی هم نمیبریم… مطمئناً ترانزیت مواد مخدر با هر شکلی خیانت به بشریت است. هیچ منفعتی و خیری در آن نیست که یک دستگاه آن را انجام دهد و هر کسی کرده باشد و یا چه کسی در فکر این کارها باشد، حتماً برای کشور مضر است.”