مارک هسنبال
نهادهای اطلاعاتی آمریکا در حال تجدید نظر در یافته های بحث انگیز قبلی هستنتد که حکایت از آن داشت که یک برنامه فعال برای ساخت بمب هسته ای در ایران وجود ندارد. پنج مقام عالی رتبه که سه تاشان آمریکائی هستند و در زمینه جنگ افزارهای هسته ای متخصص اند به نیوزویک گفتند، نهادهای اطلاعاتی درصددند تا ماه آینده، گزارش بحث انگیز سال 2007 خود را به روز کنند.
گزارش قبلی چنین نتیجه گرفته بود که ایران «برنامه تسلیحات هسته ای» خود را در سال 2003 متوقف کرده و تا اواسط سال 2007 «آن را از سر نگرفته است.» این مقامات که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، اعلام کردند گزارش اصلاحی، نهادهای اطلاعلاتی آمریکا را تا حد زیادی با نهادهای جاسوسی بریتانیا، آلمان و اسرائیل هماهنگ خواهد کرد. این سازمان ها همچنان بر سر موضع خود، مبنی بر ادامه فعالیت تسلیحات هسته ای ایران، باقی مانده اند.
با این حال، دو مقام آمریکائی اعلام کردند تحلیل ارزیابی های جدید احتمالاً «فرسایشی» خواهد بود. به اعتقاد تحلیلگران آمریکائی، ممکن است ایران «تحقیقات» درباره کار تئوریک بر تسلیحات هسته ای و نحوۀ طراحی و ساخت یک بمب را از سر گرفته باشد؛ با این حال، دست به کار «توسعۀ و اجرائی کردن طرح ساخت بمب هسته ای نشده است.» به گفته مقام آمریکائی دیگر، جامعه اطلاعاتی همیشه از نتیجه گیری های کلی دوری می کند زیرا چهرۀ بدی از آنها به نمایش می گذارد.
به نظر نمی رسد فاصله میان تحقیق و عملیاتی کردن طرح برای منتقدان تندرو کافی باشد. آنها می گویند نهادهای اطلاعاتی به دلیل دست بالا گرفتن برنامه تسلیحات کشتار جمعی صدام حسین، ضربه خورده اند و اکنون فعالیت های ایران در تولید بمب هسته ای را کم اهمیت درنظر می گیرند. با این حال، مقامات آمریکائی می گویند فقط اطلاعات جدید، و نه فشارهای سیاسی و دیپلماتیک، منجر به تجدید نظر در گزارش شده است. آشکار شدن خبر وجود تأسیسات زیر زمینی مخفی ایران در نزدیکی شهر قم، زنگ خطر دربارۀ نیات و مقاصد هسته ای ایران را به صدا درآورده است. به گفته مقامات یاد شده، آمریکا و متحدانش مدارک جدیدی را که به تحقیقات ایران روی «شتاب دهندۀ نوترونی» مربوط می شود، مورد توجۀ بسیار قرار داده اند. این ابزار در تولید بمب و نه تولید برق به کار می رود. این درحالی است که ایرانی ها اصرار دارند برنامه آنها در جهت تولید برق است.
هرچند به روز شدن گزارش اطلاعاتی سبب بروز هیجاناتی در واشنگتن خواهد شد، اما به نظر نمی رسد تأثیر فوری بر سیاست کاخ سفید در قبال ایران داشته باشد. دولت همین حالا نیز رویکرد دیپلماتیک خود به ایران را با این پیش فرض تنظیم کرده که این کشور در پی تولید تسلیحات هسته ای است. برخی از مقامات هشدار می دهند سرنوشت گزارش های به روز شده، ممکن است به دلیل تصمیم گیری های مقامات اداری درباره نحوۀ انتقال اطلاعات، با تغییراتی روبرو شود. دفتر مدیریت اطلاعات ملی که کار تهیه این گزارش را برعهده دارد، از هرگونه ابراز نظری خودداری کره است.
منبع: نیوزویک- 15 ژانویه 2010
