پول ملی ایران روز پنج شنبه با امضای قانون تحریم بانک مرکزی این کشور توسط باراک اوباما با کاهش 12 درصدی روبرو شد.
ریال ایران، که به گفته کارشناسان اقتصادی ارزش آن به نحو مصنوعی بالا نگاه داشته شده بود در ماه سپتامبر 35 درصد کاهش ارزش یافت. نرخ دلارآمریکا در برابر ریال به 16800 ریال رسید. نرخ برابری دلار به ریال در دسامبر 2010 معادل 10500 ریال در برابر یک دلار آمریکا بوده است.
افت ارزش ریال در زمانی اتفاق می افتد که روز دوشنبه ایران با انجام رزمایشی در تنگه هرمز غرب را تهدید کرد که در صورت اعمال تحریم علیه بخش نفت ایران، به بستن این آبراهه حیاتی دست خواهد زد.
در تهران مردم برای خرید دلار هجوم آوردند. گفته شده است که صرافان دیگر از نوشتن نرخ دلار بر روی شیشه های مغازه خودداری می کنند.
مهرداد الله یاری، یک مهندس کامپیوتر گفت: “من موتور سیکلت خودم را می فروشم و دلار می خرم. زمانی رویای خریدن “ب ام و” داشتم ولی رهبران کشور این رویا را نابود کردند.”
هر چند عده ای معتقدند که دولت ایران به اندازه کافی از محل فروش نفت دلار در اختیار دارد و از بحران قیمت دلار سود می برد، ولی چنین سقوطی ضربه سنگینی برای رهبران ایران که ادعا می کنند تحریم ها اثری بر آنها نداشته است به شمار می آید. کاهش ارزش پول ملی این نگرانی را بوجود آورده است که ذخایر ارزی دولت رو به اتمام گذاشته است.
بانک مرکزی ایران روز یک شنبه گفت آمریکا با تحریم جدید ایران خود را به موضوع خنده جهانیان تبدیل کرده است. ولی همین بانک روز دو شنبه جلسه ای اضطراری برگزار کرد تا آثار افزایش قیمت دلار را بررسی کند.
ریال ایران در 20 ماه دسامبرهم دچار کاهش دیگری شده بود که ناشی از این بود که ایران اعلام کرد تجارت خود را با امارات متحده عربی، به عنوان مهمترین شریک تجاری خود قطع می کند. هر چند ایران این تصمیم را بعدا پس گرفت ولی همین امر به کاهش 10 درصدی ارزش دلار انجامید.
یک سال قبل، واکنش مشابهی پس از اعمال تحریم ها از سوی امارات مشاهده شد.
یکی از اقتصاد دانان برجسته ایران که خواست نامش برده نشود گفت: “واضح است که در درون دولت انسجام و هماهنگی لازم برای برخورد با این معضل وجود ندارد. بازار اعتماد خود را به حل شدن این موضوع از دست داده است.”
قیمت مسکن نیز به گزارش خبرگزاری نیمه رسمی مهر 20 درصد افزایش یافته است. شرکت های خصوصی و واردکنندگان نیز می گویند با مشکلات زیادی روبرو هستند.
یکی از معامله گران فولاد می گوید: “قیمت ها به صورت ساعتی تغییر می کند و بانک ها اعتبار نامه باز نمی کنند. شبیه باغ وحش شده است.”
آنها که ریال فراوان دارند سعی دارند کالایی بخرند که ارزش پول خود را حفظ کنند. سایر ارزهای خارجی، نظیر پوند انگلیس و درهم امارات نیز منتاسب با آن نسبت به ریال افزایش داشته اند.
در همین حال تلویزیون انگلیسی زبان ایران، پرس تی وی، از شلیک آزمایشی موشک دیگری به نام “نور” در روز دوشنبه خبر داد.
منبع: واشنگتن پست – 2 ژانویه 2012