محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت در برنامه تلویزیونی شناسنامه که از شبکه سوم سیما پخش می شود، گفت: “دولت برای بیان صحبت‌هایش شبکه‌ای در اختیار ندارد اما باید قبول کنیم دولت نیاز به زبان و شبکه‌ای مختص به خودش را دارد. اما در هر صورت همه اینها در رسانه ملی تجمیع شده و رسانه ملی باید در پاره‌ای موارد به انتظارات دولت هم توجه کند.”
اوایل امسال حسن روحانی طی سخنانی در جلسه هیات دولت کنایه ای هم به صدا و سیما زده بود: “بسیار خوشحالم که امروز انتقاد از دولت سهل و ساده انجام می‌گیرد. سایت‌های منتقدان، برنامه‌های صدا و سیما و روزنامه های آنها هرچه بخواهند می نویسند و می سازند. فکر نمی‌کنم هیچ زمانی اینچنین بدون دغدغه و به راحتی از شخص رییس‌جمهوری، از کار دولت و راه دولت نقد و انتقاد می کردند. ما پذیرای انتقاد هستیم و آن را قبول و مفید و لازم می‌دانیم؛ البته انتقادی که سازنده و توأم با دلسوزی باشد و با هدف اصلاح امور انجام بگیرد.”
حسن روحانی چند روز پیش هم در نشست خبری خود به مناسبت سالگرد انتخابات ریاست جمهوری گفت: “دولت چند بار اعلام کرده است که از نقد سازنده استقبال می‌کند. دولت می‌خواهد هر که حرف می زند با شناسنامه حرف بزند ، زیرا برخی از منتقدان نهادهای ملی هستند و نهادهای ملی نمی‌توانند کار حزبی انجام بدهند. نهادهای ملی نمی‌توانند اپوزیسیون دولت باشند. نهادهای ملی کارشان تلاش و خدمت برای کل ملت، کشور و جامعه است.”
او اضافه کرد: “دولت، قوه مقننه، قوه قضائیه، نیروهای مسلح ، شهرداری‌ها، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و صدا و سیما نهادهای عمومی و ملی هستند.”
اختلاف حامیان روحانی با تلویزیون حکومتی ایران از آنجاست که میگویند، صدا و سیما تریبون جناح راستگرای جمهوری اسلامی است و در حالیکه مرکزی برای تخریب دولت شده، اجازه انتشار سخنان جناح های دیگر را نم یدهد.
حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی حسن روحانی، اوایل اسفندماه سال گذشته با انتقاد از صدا و سیما گفته بود: “از نگاه مدیریت سازمان صداوسیما، این سازمان حق نظارت برهمه جهان، همه جامعه و همه قوای رسمی کشور را دارد، اما هیچ کس حق ندارد بر عملکرد این سازمان نظارت کند و شورای نظارت بر صداوسیما نیزجنبه تشریفاتی دارد.”
او که نماینده رییس جمهوری اسلامی در شورای نظارت بر صداوسیما نیز هست، افزوده بود: “تاکنون تنها دو مورد از سوی رییس سازمان صداوسیما به شورای نظارت ارجاع شده است. مورد اول درخواست مبلغ سنگینی از سوی رییس سازمان صداوسیما از رییس جمهور علاوه بر بودجه رسمی این سازمان بوده است که با توجه به آن که مبلغ مذکور معادل بودجه یک سال صداوسیما و علاوه بر آن بوده و برای تامین آن فرصتی دوماهه به دولت داده شده است، رییس جمهور این درخواست را برای بررسی به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی و شورای نظارت بر صداوسیما ارجاع داده است.” آشنا تاکید داشت که مورد دوم نیز مربوط به “ایجاد وقفه ۹۰ دقیقه ای در مصاحبه زنده رییس جمهوری” بوده است. او گله داشت: “از نگاه رییس سازمان صداوسیما شواری نظارت براین سازمان جلسه ای تشریفاتی است که هر دو هفته یکبار برای گپ زدن تشکیل می شود. انگار این شورای نظارت بر سازمان صداوسیما نیست، شورای نظارت صداوسیما بر رئیس جمهور است! “
همچنین علی یونسی دستیار ویژه حسن روحانی نیز چند روز پیش گفته بود: “متاسفانه صدا و سیما در جایگاه رسانه اپوزیسیون نسبت به دولت عمل می‌کند؛ این در حالیست که جایگاه رسانه ملی، جایگاه یک رسانه اپوزیسیون نیست. اصولاً صدا و سیما باید حامی رئیس‌جمهور باشد و در عین حال نظرات مردم را در رابطه با دولت منعکس کند. دولت نسبت به رفتار صدا و سیما در قبال خود نقدهای جدی دارد. شخص رئیس‌جمهور و ارکان دولت هم منتقد رفتارها و عملکرد صدا و سیما در قبال دولت هستند.” او تاکید داشت: “عملکرد صدا و سیما در موضوع انصراف از یارانه‌ها کاملا جهت‌دار بود. اینها وقتی دلشان می‌خواهد فضا را چنان آماده میکنند که جامعه با تمام وجود پای کار می‌آید و وقتی هم که مایل به همراهی با موضوعی نیستند طوری عمل میکنند که باعث واکنش منفی مردم می‌شوند. یکی از مواردی صدا و سیما عملکرد مناسب ملی نداشت، موضوع انصراف از یارانه‌ها بود.”
از طرفی دیگر، روزنامه شرق دیروز در گزارشی با عنوان “صداوسیما، با انتقادات چه خواهد کرد؟” عملکرد یکطرفه تلویزیون حکومتی در ایران را بررسی کرد و به رویه متضاد آن در دولت خاتمی و دولت احمدی نژاد پرداخت و آورد: “پس از روی کارآمدن دولت نهم اما قیاس میان برخورد دوگانه رسانه عمومی با دولت اصلاحات و دولت وقت از دید کارشناسان بسیار ساده‌تر شد؛ اینکه رسانه‌ای که با بودجه بیت‌المال اداره می‌شود در فقدان رسانه‌های فراگیر و نبود تریبون برای گفت‌وگوی گرایش‌های فکری غیر اصولگرا با مردم، به وارونه‌نمایی اقدامات دولت احمدی‌نژاد در جهت بی‌نقص جلوه‌دادن آن می‌پردازد.”
نویسنده گزارش نتیجه این روش سیمای جمهوری اسلامی را چنین دانسته است: “بالای ۷۰ درصد مصرفکنندههای رسانه در تهران از ماهواره استفاده میکنند و نیز درصد مصرفکنندههای فیلترینگ نیز واضح و روشن است. ما در مسیری رفتیم که با وجود هزینه‌‌های بالا، دستاورد فرهنگی پایینی داشته است.”
در حالیکه حامیان دولت عملکرد صدا و سیما را کاملا جناحی و غیرمنصفانه میدانند، راستگرایان نظری دیگر دارند. سال گذشته و در جریان اختلاف ضرغامی و روحانی درباره نحوه پخش برنامه های زنده رئیس جمهور، مجتبی ذوالنور گفته بود: “صداوسیما فقط باید در راستای اهداف نظام حرکت کند.” او تاکید کرده بود: “می‌خواهند از صداوسیما به صورت نادرست بهره ببرند و این غلط است، طبعا هم به صداوسیما فشار می‌آورند و گلوگاه بودجه ان را می فشارند تا پشتیانی‌ها را کم کنند تا از این طریق صداوسیما را تسلیم خواسته‌های خود کنند، اما معتقدم این نوع فشارها غلط است. از این رو صداوسیما فقط باید در راستای اهداف نظام حرکت کند. البته دولت تلاش می‌کند این رسانه را زیر چنبره خود در آورد و آن را فرمایشی کند، اما این نگاه غلط است.”
روزنامه وطن امروز نیز چند روز پیش تیتر یک خود را به گزارشی درباره صدا و سیما اختصاص داده و با این تیتر: “تکصدایی”. در گزارش این روزنامه آمده بود: “براساس هر معادله‌ای هم باشد، حضور دولتی‌ها در رسانه ملی بسیار چشمگیر و فراتر از نُرم‌های معمول شده است. براساس تازه‌ترین آماری که وطن امروز از میزان حضور مسؤولان دولتی در صدا و سیما به دست آورده، دولتی‌ها از مدیران استانی گرفته تا معاون اول رئیس‌جمهور در کمتر از ۱۰ ماه، حجم وسیعی از زمان برنامه‌های صدا وسیما را به خود اختصاص داده‌اند.”
نویسنده این روزنامه اضافه کرده بود: “این حجم وسیع از حضور مقامات دولتی در برنامه‌های صدا و سیما در شرایطی است که برخی مقامات دولتی و مشاوران رئیس‌جمهور همواره تلاش کرده‌اند اینگونه القا کنند که آنتن تلویزیون و رادیو به اندازه کافی در اختیار دولت نیست! این درحالی است که امکانات صدا و سیما به صورت ویژه‌ای دربست در دست دولت قرار گرفته و این موضوع البته بارها از سوی برخی منتقدان دولت به عنوان یک عملکرد قابل انتقاد از سوی صدا و سیما مطرح شده است. به عنوان نمونه منتقدان مفاد توافق ژنو بارها از رئیس صدا و سیما خواسته‌اند زمانی را در اختیار آنان قرار دهد تا از طریق این تریبون ملی درباره آسیب‌ها و خطرات این توافقنامه روشنگری کنند با این حال هر بار به در بسته خورده‌اند.”
عزت الله ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی در حال اتمام دوره ریاست خویش است و آیت الله خامنه ای به زودی فردی دیگر را بر ریاست این سازمان خواهد گماشت. به نظر می رسد که اعلام نارضایتی جناح های مختلف سیاسی از عملکرد صدا وسیما برای تاثیر گذاشتن بر انتخاب رئیس آینده این نهاد تبلیغاتی باشد.
