در شرایطی که به تازگی خبرهایی درباره فساد اقتصادی دیگری از سوی مسئولان و مقامات دولتی منتشر شده و حسن روحانی از روزنامه ها و رسانه ها خواسته برای مبارزه با فساد “به صحنه بیایند”، رییس قوه قضاییه و دادستان کل کشور طی اظهاراتی بار دیگر از “رسانه ای شدن” پرونده های مفاسد اقتصادی در جمهوری اسلامی انتقاد کرده و این موضوع را “سیاه نمایی” خوانده اند.
در همین ارتباط حسن روحانی در جریان “همایش ملی ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد” که به صورت سالانه برگزار می شود گفت: “اگر تفنگ، پول، روزنامه، سایت و تبلیغات یک جا جمع شود حتما فساد درست می‌شود پس دنیا عقلش رسیده است که این قدرت‌ها را تفکیک کرده است.”
او با تاکید بر اینکه “تجمیع قدرت در یکجا باعث فساد می‌شود” همچنین اضافه کرد: “تفکیک قوا برای کنترل قدرت است و حتی بالاترین مقام کشور ما یعنی مقام معظم رهبری که فقیهی عادل است بر اساس قانون مورد نظارت و لطف خبرگان رهبری است تا در شرایطی روی صفات رهبری نظارت کند. مجلس خبرگان در زمان امام درست شده است و امام آن را امضا کرده‌اند چون بر هر قدرتی در کشور نظارت نباشد مشکل پیش می‌آید و باید راه نظارت در هر مورد را درست کنیم تا فساد ایجاد نشود.”
او بدون اشاره به نهاد خاصی و با گفتن اینکه “اگر اطلاعات، تفنگ، پول، سرمایه، سایت، روزنامه و خبرگزاری را همه یکجا جمع کنیم ابوذر و سلمان هم فاسد می‌شوند” تصریح کرد: “حتی آنجا که اولویت‌ها را عوض کنیم یعنی به جای آنکه جاده بسازیم، به سراغ ساختن سد برویم فساد اتفاق افتاده است پس در اولویت برنامه‌ها و تخصیص منابع نیز اگر عادلانه عمل نشود به معنای فساد است.”
رییس دولت جمهوری اسلامی اما در بخش دیگری از اظهاراتش همچنین اعلام کرد:” اگر پرونده مهمی را مورد رسیدگی قرار دهیم و مردم از مجازات و برخوردها مطلع شوند بازدارندگی اتفاق می‌افتد چرا که هدف اصلی ما مجازات یک فرد نیست بلکه هدف اصلی و اساسی بازدارندگی است تا دیگران بدانند راه ناصواب، پایانش کجاست.”
حسن روحانی با طرح این سئوال که “چرا یک رسانه یک قوه را استهزا می‌کند و یا یک فرد را بزرگ و فرد دیگر را خار می‌کند و چرا عده‌ای در زیر تابلوی کار خیر به فساد می‌پردازند و با آن برخورد نمی‌شود؟ ” خواستار مطلع شدن مردم از پرونده های فساد در کشور شد.
به گفته او “ در مساله مبارزه با فساد اول رییس‌جمهور و قوه مجریه و قوه مقننه و قضاییه باید به صحنه بیایند، همه قوا و بعد مردم در مساله مبارزه با فساد باید به صحنه بیایند همچنین نهادهای مدنی و روزنامه‌ها، چون مردم و دستگاه اجرایی به تنهایی نمی‌توانند در این مساله کار کنند و باید تمام سندیکاها، انجمن‌ها و احزاب و گروه‌ها نقش خود را ایفا کنند چرا که بدون رسانه و بدون مبارزه عمومی و آمدن جامعه مدنی و حضور مردم در صحنه نمی‌توانیم به نتیجه برسیم.”
او همچنین افزود: “چند ماه پیش که برای ارائه گزارش مبارزه با فساد خدمت مقام معظم رهبری رفتم ایشان فرمودند در این مسیر جدی باشید و تا هر جا که باشد اقدام کنید و من حمایت می‌کنم. پس وقتی رهبری روی این مساله حساس هستند و چنین پافشاری می‌کنند قوای سه‌گانه نیز باید دقت و پافشاری لازم را داشته باشد و مردم هم به صحنه بیایند.”
اعلام مفاسد اقتصادی و سیاه نمایی
در مقابل اما رییس قوه قضاییه و دادستان کل کشور اظهاراتی برخلاف گفته های رییس دولت یازدهم ارایه کردند تا همچنان اختلاف میان دولت و دستگاه قضایی در موضوع فسادهای اقتصادی ادامه پیدا کند.
صادق لاریجانی در وقوع مفاسد اقتصادی در کشور را متوجه دولت کرد و گفت:“عمدتا دستگاه‌های اجرایی که باعث مشکل هستند باید با نظارت‌های دقیق، قوی و پیگیری، آن نقاط فسادخیز را ببندند و آنطور نباشد که سرریز همه مشکلات به سمت قوه قضاییه باشد.”
به گفته او “این موسسات و بانک‌ها به نظارت بیشتری نیاز دارند. در چند روز گذشته نیز صحبتی مبنی بر فساد ۱۲ هزار میلیاردی مطرح شد که البته حسب گزارشی که به من دادند این مساله اینطور نیست لکن اگر درست باشد نظارت بانک مرکزی کجاست؟ چند بار ما باید لطمه ببینیم؟ “
صادق لاریجانی همچنین گفت: “باز کردن این مطلب برای مردم مهم است. در بحث فساد سه هزار میلیاردی برخی گفتند سه هزار میلیارد بردند و خوردند اما اینطور نبود. یعنی LC خلاف واقع باز کردند و اینطور نبود که پول را بردند و خوردند. الان در بحث ۱۲ هزار میلیاردی هم همین‌طور است. کسانی که فساد را اعلام می‌کنند خوب است با درایت و اطلاع‌رسانی دقیقی این کار را انجام دهند و از همه مهم‌تر این است که اجتناب از مفاسد را به عنوان یک هدف ملی بدانیم و خدای نکرده یک ابزار سیاسی نشود؛ بدین معنا که اگر کسی سبقت گرفت و زودتر آمد و اعلام کرد، پیشتاز است، اینطور نیست. مساله مبارزه با فساد علامت و ظاهر روشنی دارد و عرض من این است که سیاه‌نمایی هم نباید شود.”
رییس قوه قضاییه تاکید کرد که “من با اینکه نسبت به دولت قبل منتقد بودم الان عرض می‌کنم طوری نباشد که ما وقتی فساد را اعلام می‌کنیم بگوییم همه‌اش گردن آن دولت است. باید مراقب باشیم زیرا همه ما در معرض امتحانیم.قوای سه‌گانه همه در معرض امتحانند و باید در زیرمجموعه خود مسئولیت شفاف و روشنی تعریف کنند و از همه مهم‌تر این است که برای خدا کار کنیم؛ لذا باید از هرگونه تبلیغات و سیاه‌نمایی اجتناب کنیم.”
همزمان ابراهیم رییسی دادستان کل کشور نیز طی اظهاراتی به کنایه دولت را عامل فساد اقتصادی در کشور معرفی و اعلام کرد که “این روزها پرونده ۱۲ هزار میلیاردی مطرح شده است. حالا اینکه عدد درست است یا نه را نمی دانم. سخن متفاوت است. آیا اعلام کردن آن به صلاح بوده یا نه نیز نظرات متفاوت است، اما یک حقیقت را نمی‌توان منکر شد و آن این است که گویا فرآیند اجرا در کشور به نحوی است که ظاهرا هر روز باید شاهد یک پرونده باشیم.”
او همچنین گفت:“من تاکید می‌کنم که کشور به هیچ عنوان ظرفیت این پرونده‌ها را ندارد. البته نه اینکه باید لاپوشانی کرد بلکه باید کاری کرد که شاهد چنین مواردی نباشیم.”
وقوع فسادهای اقتصادی در جمهوری اسلامی در سالهای اخیر به ویژه پس از روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد افزایش چشمگیری پیدا کرد که از جمله آن وقوع اختلاس ۳هزار میلیارد تومانی در بانک صارات، اختلاس در بیمه ایران، پرونده اختلاس و فساد اقتصادی بابک زنجانی در رسانه ها منتشر شد و اخیرانیز خبرهایی در مورد فساد بزرگ ۱۲ هزار میلیارد تومانی در سیستم بانکی کشور منتشر شده است.
با این حال اما به گفته مصطفی پورمحمدی وزیر فعلی دادگستری و رییس سابق بازرسی کل کشور”متاسفانه از این جنس پرونده (اختلاس ۳ هزار میلیاردی)، پرونده‌های متعددی وجود دارد.”
کنایه های روسای قوا به یکدیگر
اظهارات اخیر روسای دولت و قوه قضاییه درباره مبارزه با فساد اما کنایه های مستقیمی دارد. از جمله حسن روحانی ۸ اسفندماه سال گذشته دولت احمدی نژاد و نهادهایی همچون سپاه را در ارتباط با فسادهای مالی مقصر خوانده بود.
او گفته بود: “گروهی به بهانه دور زدن تحریم ها، منافع ملی و مردم را دور زدند. پول نفت را برداشتند و امیدواریم که دستگاه های کشور بتوانند این پول را برگردانند. تنها پول نفت دست این افراد نبود، دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از این طریق اختلاس شده که همه این میزان پول نفت نیست و بخش بزرگی از این اختلاس مربوط به بدهی های ایران در جاهای مختلف است که به صورت پول نقد به آنان داده شده و قرار بود بدهی ما را پرداخت کنند.”
به گفته او “یک عده در سختی زندگی می کنند و یک عده با حیله بیت المال مسلمین را بالا می کشند آن هم با یک عدد و رقمی بزرگ. یک زمان اختلاس سه هزار میلیاردی را می گفتند چه رقم بزرگی، اما این اختلاس ۹ هزار میلیارد تومان است یعنی سه برابر اختلاس قبلی و تازه مطمئن نیستیم که همین مقدار باشد و شاید چیزهای دیگری هم باشد که بعدا معلوم شود.”
از دیگر سو اما گفته های حسن روحانی و تاکید او به رسانه ای شدن فسادها نیز پاسخی به گفته های مهرماه رییس قوه قضاییه و برخی دیگر از مقامات قضایی در جمهوری اسلامی است که در آن از رسانه ها به خاطر پرداختن به فسادهای اقتصادی انتقاد و آنها را تهدید به برخورد کرده بودند.
صادق لاریجانی ۲۰مهرماه در این ارتباط گفته بود: “برخی رسانه ها می خواهند وقوع فساد را به گردن سازمان های دیگر بیندازند که این کار گریبان خودشان را خواهد گرفت. رسانه های زنجیره ای درباره پرونده ای که در دادسرا است و فرد بازداشت شده است از متهم نام می برند و تیتر می زنند که پای چند وزیر به این پرونده کشیده شد. در این خصوص به دادستان تهران دستور دادم که همه را رصد کند و آنچه خلاف قانون است پایش بایستد و اگر نیاز به احضار است این کار را انجام دهد.”
او با گفتن اینکه “از دادستان تهران خواسته ام رسانه ها را رصد کرده و با متخلفان در حوزه انتشار مطالب خلاف واقع برخورد کند” همچنین تاکید کرده بود: “در پرونده ها نباید زودهنگام اطلاع رسانی شود. عده ای راه افتاده اند در رسانه ها و در میان مسئولین و مدعی هستند فساد همه جا را گرفته است. این خلاف واقعیت است. این همه انسان شریف و پاک در ادارات و دستگاه های اجرایی مشغول به کار هستند و سلامت دستگاه های کشور در عزم جدی آنها برای مقابله با فسادند. اینکه رسانه ها به این موضوعات دامن می زنند کار اشتباهی است و باعث ناامیدی مردم می شود و این موضوع به امنیت ملی برمی گردد.”
