رابرت اف ورث
مقامات ایران روز شنبه برای اولین بار اذعان کردند دست کم سه نفر از معترضان پس از انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری خرداد ماه گذشته، در زندان تحت شکنجه قرار گرفته و کشته شده اند. یک دادگاه نظامی در ایران اعلام کرد 12 مقام مسؤول در زندان کهریزک به ارتکاب قتل و سایر جرایم متهم شده اند.
اطلاعیه دادگاه یک ماه پس از انکارهای صورت گرفته توسط نیروی انتظامی و دادستان کشور منتشر می شود. مقامات یاد شده می گفتند شکنجه هائی در زندان اعمال شده است اما این شکنجه ها نقشی در بروز مننژیت و سایر بیماری های منجر به مرگ در میان زندانیان نداشته است. اطلاعیه دادگاه در وب سایت خبرگزاری نیمه دولتی ایسنا قرار داده شده است.
انتشار این بیانیه مهرتأییدی بر ادعاهای مخالفان ایران است که رهبران آن، از مدت ها پیش دولت را به سرپوش گذاشتن بر آزارهای اعمال شده در جریان سرکوب های پس از انتخابات متهم می کردند. رهبران مخالف می گویند از کشته شدن دست کم 73 نفر در جریان ناآرامی ها مطلع هستند. این درحالی است که دولت مجموع کشته شدگان را بین 17 تا 30 نفر اعلام کرده که شامل تعدادی از نیروهای امنیتی نیز می شود.
برخی از مخالفان و نیز چهره های خارج از کشور، نسبت به اینکه اتهامات یاد شده سرانجام با عدالت بررسی خواهند شد تردید دارند.
عباس میلانی مدیر مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد و منتقد تندرو علیه رهبری ایران، گفت: “سابقه برپائی چنین دادگاه هائی وجود دارد که نتیجه فشار افکار عمومی است، اما سرانجامی ندارند.” دادگاه نظامی ایران نامی از متهمان نبرده است.
مرگ معترضان به بروز نارضایتی میان محافظه کاران و اصلاح طلبان منجر شد؛ خصوصاً پس از آنکه پسر یکی از چهره های سیاسی محافظه کار- محسن روح الامینی- نیز جان خود را پس از تحمل شکنجه در حین حبس از دست داد. او فرزند عبدالحسین روح الامینی مشاور ارشد محسن رضائی نامزد محافظه کار انتخابات ریاست جمهوری گذشته است. مباحثات موجود باعث شد مجلس ایران به تفحص دست بزند و آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی نیز شخصاً دستور تعطیلی زندان کهریزک، محل شکنجه روح الامینی، را صادر کند.
رهبران مخالف بر اساس شهادت قربانیان ادعا کرده اند به بازداشت شدگان تجاوز شده است. در جامعه ای با فرهنگ اسلامی ایران، وارد شدن این اتهامات سبب حیرت همگان شد و خشم و غضب محافظه کاران را برانگیخت.
بر اساس اطلاعیه منتشر شده از سوی دادگاه قضائی نیروهای مسلح، 12 نفر از کارکنان زندان کهریزک به ارتکاب جرائمی متهم شده اند. سه نفر از آنها به ارتکاب قتل متهم شده اند که مجازات احتمالی آن، اعدام خواهد بود. آنها به قتل روح الامینی و دو معترض زندانی دیگر به نام های امیر جوادی و محمد کامرانی متهم شده اند.
دادگاه اعلام کرد: «پزشکی قانونی مننژیت را به عنوان علت قتل رد کرده است و ضرب و جرح مکرر وارد شده به بدن را مسؤول مرگ عنوان کرده است.»
اتهامات وارد شده علیه نه متهم دیگر از سوی دادگاه، آزار، قصور و محروم نگداشتن زندانیان از دسترسی به حقوق قانونی خود عنوان شده است. دادگاه با اعلام اینکه معلوم شده ضرب و جرح ها فراتر از کشتن سه نفر بوده، افزود: «فقدان استانداردهای لازم برای نگهداری بازداشت شدگان و ضرب و جرح وارد شده از سوی زندانبانان، شرایط بد این بازداشتگاه را بدتر کرده بود.»
دادگاه نظامی تهران از رامین پوراندرجانی، پزشک 26 ساله ای که در کهریزک کار می کرد و از امضای گواهی های مرگ کشته شدگان که به عقیده او پوششی برای ارتکاب به قتل در آن محل بوده، سخنی نگفته است. خانواده این پزشک می گویند، پوراندرجانی بعدها در حضور یک کمیته شبه نظامی شهادت داده زندانبانان به شکنجه و تجاوز زندانیان دست زده اند. جسد بیجان پوراندرجانی در حالی در تاریخ 10 نوامبر پیدا شد که مقامات دولتی به توضیحات مختلفی نظیر خودکشی و مسمومیت برای توجیه علت مرگ وی متوسل شدند.
مسؤولیت بررسی اتهام بدرفتاری های صورت گرفته در بازداشتگاه در ماه سپتامبر و پس از ابراز تمایل غیرمترقبه کمیته شبه نظامی برای ارسال پرونده به مرجعی دیگر، به دادگاه قضائی نیروهای مسلح سپرده شد. هرچند این دادگاه بخشی از نیروی نظامی ایران محسوب می شود، اما ارتباط آن با سپاه پاسداران ایران آشکار و مشخص است. سپاه پاسداران، خود سازمان دهنده قسمت اعظم سرکوب های صورت گرفته پس از انتخابات بوده است.
هرچند مقامات ایران هرگز به طور مستقیم اعلام نکردند زندانیان در نتیجه شکنجه کشته شده اند، اما خبرگزاری نیمه رسمی مهر در اواخر ماه اوت به نقل از «منابع ناشناس» گزارش کرد پزشکی قانون ایران علت مرگ روح الامینی را وارد آمدن ضرب و جرح اعلام کرده است.
منبع: سیاتل تایمز- 19 دسامبر
