همزمان با سخنان سعید جلیلی، مسئول پیشین گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران، در کمیسیون ویژه برجام و ادعای او مبنی بر محرومیت ایران از “صد حق مسلم” در برجام، شورای نگهبان پژوهشی را منتشر کرده که براساس آن معتقد است برجام برای تصویب و قانونی شدن، نیازمند تصویب مجلس شورای اسلامی است.
سعید جلیلی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، روز یک‌شنبه در جلسه کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس حضور پیدا کرد. سخنان جلیلی در این جلسه توسط حسین نقوی‌حسینی، سخن‌گوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس، منتشر شد. او به نقل از جلیلی گفت: “مطابق بررسی که ما داشتیم جمهوری اسلامی از حدود ۱۰۰ حق مسلم خود در برجام و اسناد زمینه صرف‌نظر کرده است. مبنای نادرستی در برجام پذیرفته شده که قابل قبول نیست. از جمله استثنا شدن ایران، جایگزین شدن «اجازه» به جای «حق» ایران… و پذیرش معیارهای غیرمتعارف و سرانجام اینکه در برجام حتی از حقوق تصریح شده در توافق ژنو هم عقب‌نشینی می‌شود”.
پس از حضور جلیلی، وب‌سایت رجانیوز به انتقاد از عدم انتشار سخنان او توسط صدا و سیما پرداخت و نوشت: “در جریان جلسه دوم کمیسیون برجام مجلس نیز دکتر جلیلی نسبت به پخش اظهاراتش در رسانه ملی تاکید کرده و امید است تا صدا و سیما با این کار، شایبه هر گونه اقدام تبعیض آمیز میان تیم سابق و فعلی مذاکره کننده هسته ای را از بین برده و قضاوت نهایی درباره عملکرد آنها را به افکار عمومی واگذار کند”.
جلیلی کاندیدای جبهه پایداری در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲ بود. بسیاری تقابل او و حسن روحانی را رفراندومی درباره نظر مردم پیرامون نحول عمل حکومت در جریان گفت‌وگوهای هسته‌ای توصیف کرده بودند.
رجانیوز در حالی به عدم پخش سخنان جلیلی اعتراض کرده است که پیش از این وب‌سایت خرداد - حامی اصلاح‌طلبان - به نقل از محمدرضا تابش نوشته بود که علی‌رضا زاکانی - رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام - دستور داده است جلسه حضور سعید جلیلی در این کمیسیون محرمانه باشد و فیلم آن تنها برای آرشیو مجلس ضبط شود.
همزمان با برگزاری جلسات کمیسیون ویژه بررسی برجام - که امروز با حضور علی‌اکبر صالحی و علی شمخانی پیگیری خواهد، شورای نگهبان نیز در گزارشی نظر خود را پیرامون روند تصویب برجام منتشر کرد.
وب‌سایت این نهاد متن گزارشی از پژوهشکده شورای نگهبان را منتشر کرده است. بر این اساس شورای نگهبان معتقد است که برجام برای قانونی شدن، نیازمند تصویب مجلس و سپس نظر مثبت شورای نگهبان است و شورای عالی امنیت ملی در جایگاه قانونی برای بررسی این متن ندارد، مگر آن‌که رهبر جمهوری‌اسلامی چنین دستوری صادر کند.
این گزارش شورای نگهبان چند روز پس از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای منتشر می‌شود. رهبر جمهوری‌اسلامی در دیدار با اعضای مجلس خبرگان گفته بود که به روحانی توصیه کرده مجلس از روند بررسی برجام کنار گذاشته نشود. آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کرده بود که نظری درباره رد یا تصویب این متن در مجلس نیز ندارد و خود نمایندگان مجلس باید در این زمینه تصمیم بگیرد.
اکنون حمید بعیدی‌نژاد، از اعضای تیم مذاکره‌کننده، در این‌باره گفته است: “مقام معظم رهبری صراحتا فرمودند که مجلس درگیر موضوع باشد اما متاسفانه برخی رسانه‌ها روز بعد حرف خود را زدند و گفتند آقا فرموده اند مجلس برجام را تصویب کند. مقام معظم رهبری تصریح کردند که نوع ورود مجلس را تعیین نمی‌کنند”.
از زمان توافق میان ایران و گروه ۱+۵ میان دولت و منتقدان گفت‌‌وگوها پیرامون نهادی که باید برجام را بررسی کند، اختلاف وجود داشت. منتقدان خواستار ورود مجلس به این مساله و رد یا تصویب آن توسط این نهاد هستند. با این حال مسئولان دولتی بر این عقیده‌اند که بررسی و تصویب احتمالی برجام توسط مجلس، باعث می‌شود که این متن تبدیل به قانون شده و بعدها دست دولت برای مانور بیشتر بسته باشد.
روزنامه های میانه رو صبح سه شنبه به نحوه برخورد کمیسیون ویژه برجام که در تعطیلات مجلس هم دارد به کار خود ادامه می دهد اعتراض کرده و آن را یک تجمع مخالف دولت برای به هم زدن برجام خوانده اند. این روزنامه ها با اشاره به حضور سعید جلیلی و عباسی رییس سابق سازمان انرژی اتمی در جلسه این کمیسیون نوشته اند در حالی که مردم در سال ۹۲ راه سعید جلیلی را رد کرده و به سیاست روحانی برای حل بحران هسته ای رد داده اند گذاشتن تریبون در اختیار سعید جلیلی که خود را قهرمان دستاوردها بخواند بی اعتنایی به رای مردم است.
روزنامه قانون نوشته چند تن از نمایندگان اصولگرای مجلس هم به نحوه اداره کمیسیون برجام اعتراض کرده اند. به نوشته این روزنامه کوچک زاده و رسایی هم که عضو کمیسیون نیستند با حضور دایمی و مصاحبه با رسانه ها حاشیه سازی و فضاسازی علیه برجام می کنند در حالی که به نظر احمد شوهانی عضو کمیسیون برجام اعضای کمیسیون مانند رسایی و کوچک زاده فکر نمی کنند و آقای زاکانی نباید تحت تاثیر دوستانش قرار گیرد.
به نوشت همین روزنامه مهدی دواتگری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته پررنگ کردن کمیسیون برجام کمیسیون امنیت ملی را کمرنگ می کند و بی توجهی به قانون است پیش از این نمایندگان مصوبه ای گذراندند که کمیسیون امنیت ملی متولی رسیدگی به برجام بود و این کمیسیون باید هر سه ماه گزارشی به مجلس می داد هم اکنون از مهلت زمانی یک ماه گذتشه و در این کمیسون هیچ کاری انجام نشده است.
ابتکار هم در سرمقاله خود نوشته این که مجلس برجام را بررسی کند احترام به دموکراسی و رای مردم است اما باید دید مقیاس مجلس در این بررسی چیست. آیا قرارست با مقیاس های جلیلی به بررسی بپردازد که در آن صورت محکوم به رد کردن برجام خواهد بود. چرا باید به بن بست گذشته که محصول نگاه تیم هسته ای قبل بود برگردیم. اکثریت مردم در انتخابات چیز دیگری خواستند.
در همین سال روزنامه های تندرو هم با اخباری که از کمیسیون برجام درز می کند موجب تازه ای برای حمله به سیاست خارجی دولت روحانی یافته و فضای مثبتی را که تا هفته پیش به نفع تیم هسته ای دولت در جریان بود، به شدت زیر بمباران گرفته اند. به نظر می رسد هفته آینده همزمان با بازگشت اعضای کنگره آمریکا و رسیدگی برجام در واشنگتن، در فضای تهران هم بین دولت و مجلس خبرهایی دور می زند که ممکن است خبری شگفت برای خوش بینانی باشد که گمان داشتند مذاکراتی که با نظارت لحظه به لحظه رهبر صورت گرفته دیگر جای به هم خوردن ندارد.
