همزمان با تصویب نرخ 37.5 دلاری برای هر بشکه نفت در کمیسیون تلفیق بودجه، گزارشها حاکی از آن است که قیمت نفت در بازار آسیا به زیر 35 دلار برای هر بشکه رسیده است. این اتفاق که به کاهش درآمدهای دولت و کسری در بودجه سال 88 خواهد انجامید، درست یک روز پس از آن رخ داد که احمدینژاد ادعای همه کارشناسان در خصوص کسری بودجه سال آینده را تکذیب کرد و واکنش تند نمایندگان مجلس را برانگیخت.
جلسه مجلس هشتم دیروز هم مثل بیشتر چهارشنبههای دو ماه گذشته، با تشنج همراه بود؛ اعتراض نمایندگان به لاریجانی به خاطر پذیرش غیرقانونی اصلاحیه بودجه، پس از اعتراض لاریجانی به اظهارات تخریبی احمدینژاد علیه مجلس و دیوان محاسبات، فضایی سنگینی را پیش روی ناظرانی که منتظر تعیین تکلیف دو لایحه مهم در دست بررسی در مجلس هستند، پدید آورد.
نمایندگان مجلس از یک ماه پیش لایحه هدفمند کردن یارانهها را در دست بررسی دارند که تاکنون با انتقادهای زیادی همراه بوده است. با این حال و در شرایطی که دستکم نیمی از کمیسیونها با این لایحه مخالفت کرده و به آن رای ندادهاند، وزیر اقتصاد تهدید کرده که اگر مجلس لایحه را تا ابتدای هفته آینده از تصویب نگذراند، دولت لایحه را پس میگیرد.
مجلس همچنین لایحه جنجالی بودجه 1388 را در دست بررسی دارد که از اواسط هفته جاری به مرحله بررسی در کمیسیون تلفیق بودجه رسید و در اولین گام، تصویب ماده واحده آن با عدم همراهی 14 نماینده از مجموع اعضای کمیسیون تلفیق تصویب شد تا مشخص شود که این لایحه در اندک زمان باقیمانده راه پر پیچ و خمی را تا تصویب نهایی طی خواهد کرد.
بازار نفت، دروغ احمدینژاد
تا اینکه دیروز بالاخره اتفاقی که بسیاری از کارشناسان منتقد دولت پیشبینی میکردند اما با انکار سرسختانه احمدینژاد و مردان اقتصادیاش مواجه بود، رخ داد و قیمت نفت در بازار نه تنها از قیمت تعیین شده در بودجه کمتر شد، بلکه از کف 35 دلار هم پایینتر رفت تا در شرایطی که هنوز 24 ساعت از تکذیب کسری بودجه 88 در مصاحبه تلویزیونی احمدینژاد نگذشته، دروغ بودن سخنان وی ثابت شود.
احمدینژاد سه شنبه شب در گفتوگوی زنده تلویزیونی خود با مردم گفت: “ما مطلقا کسری بودجه نداریم و با مجلس صحبت کردهایم که اگر در جایی احساس میکند درآمدی محقق نخواهد شد به ما بگوید تا به جای آن منابع دیگری را معرفی کنیم.“
با این حال کمتر از نصف روز پس از این سخنان، قیمت نفت به حدی کاهش یافت که تا همین حالا، با توجه به تصویب قیمت 37.5 دلاری برای هر بشکه نفت در کمیسیون تلفیق، درآمدهای نفتی دولت در سال آینده دستکم 7 درصد از آنچه در لایحه بودجه پیشبینی شده، کمتر خواهد بود؛ این در حالی است که تردیدها در خصوص عدم تحقق درآمدهای غیرنفتی به مراتب بیش از اینهاست.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس هم دیروز در جمع خبرنگاران پارلمانی با تاکید دوباره بر گزارش این مرکز در خصوص کسری بودجه سال آینده، به احمدینژاد توصیه کرد: “به جای آنکه این گزارش را تکذیب کند، بهتر است کار کارشناسی انجام دهد و اگر اشکالی در کار مرکز پژوهشهاست آن را اعلام کند.“
هرچند این تنها تعریض دیروز توکلی به احمدینژاد نبود.
انتقاد توکلی
هفته گذشته، همزمان با پایان مهلت نمایندگان و کمیسیونها برای ارائه پیشنهادات خود درباره لایحه بودجه و آغاز بررسی این لایحه در کمیسیون تلفیق، نمایندگان خبردار شدند که دولت لایحهای را تحت عنوان اصلاحیه بودجه 88 به مجلس فرستاده و لاریجانی هم آن را اعلام وصول کرده است.
این موضوع که آشکارا خلاف آییننامه بود، روز گذشته تذکر آییننامهای احمد توکلی را برانگیخت و لاریجانی نیز در جواب وی اعلام کرد که با این تذکر موافق است، اما به علت کمبود وقت چارهای جز پذیرش لایحه دولت ندیده است.
دولت احمدینژاد با وجود وعدههای مکرر قبلی، لایحه بودجه آخرین سال ریاست جمهوری احمدینژاد را آنقدر دیر به مجلس فرستاد که اگر نمایندگان چند روزی از برنامه عقب بیفتند، مجبورند در تعطیلات نوروز هم به کار بررسی بودجه ادامه دهند. با این حال اکنون دولت پس از 20 روز، یک اصلاحیه جدید را هم برای بودجه فرستاده که دیگر نمایندگان هیچ فرصتی برای بررسی آن ندارند و باید کمیسیون تلفیق آن را در بودجه اعمال کند.
نکته شگفتانگیز این است که دولت ادعا میکند بیشتر بخشهای این لایحه، مربوط به اصلاح غلطهای تایپی و برخی موارد جا افتاده و فراموش شده در مراحل تدوین بودجه است، اما دیروز احمد توکلی فاش کرد که این اصلاحیه حاوی “میلیاردها ریال جابهجایی، 63 طرح جدید و حذف چندین طرح” است که با توجه به زمانبندی فشرده بررسی بودجه در مجلس، نمایندگان فرصت بررسی هیچیک از آنها را پیدا نمیکنند.
توکلی دیروز به رئیس مجلس تذکر داد که لایحه دولت خلاف آییننامه داخلی مجلس است و هیات رئیسه نمیبایست آن را میپذیرفت. وی این کار لاریجانی را “بدعتگذاری” در کار مجلس دانست و خواستار خارج شدن این لایحه از دستور شد.
لاریجانی نیز اذعان کرد که سخنان توکلی “به لحاظ اصولی درست” است، اما پذیرش لایحه دولت را اینگونه توجیه کرد که: “روال منطقی این است تا لایحه جامع داده شود و نمایندگان نیز ده روز فرصت داشته باشند تا نظرات خود را ارائه کنند، اما امسال لایحه را دیر دادند و من فکر کردم ممکن است این اصلاحیه مشکلات لایحه را بهتر رفع کند.“
رئیس مجلس هشتم در عین حال احتمال کنار گذاشتن اصلاحیه دولت را نیز مطرح کرد و گفت: “اگر نمایندگان بگویند فرصت نداشتیم لایحه اصلاحیه را بررسی کنیم، حق با آنهاست و ما باید آنرا رعایت کنیم. اگر نظر نمایندگان این است که ما نتوانستیم نظراتی را ارائه دهیم، این را به عنوان اصلاحیه نمیپذیریم.“