حمید احدی
بعد از آن که محمد خاتمی اجلاس پراهمیت داووس را ترک کرد و به تهران برگشت تا به نوشته اعتماد “به جای گفتگوی با سران کشورهای جهان به چاره اندیشی برای مسائلی بپردازد که با ردصلاحیت گسترده اصلاح طلبان اتفاق افتاده است” خبرها حکایت از رایزنی های هاشمی، خاتمی و کروبی می دهد و از سوی دیگر اصلاح طلبان – و از جمله دکتر محمدرضا عارف که صلاحیت خود وی تائید شده است – اعلام داشته اند که با توجه به غیررقابتی شدن اکثر حوزه ها دادن لیست و شرکت فعال در چنین انتخاباتی معنا ندارد.
محسن آرمین در پاسخ حمایت محمود احمدی نژاد از فعالیت هیات های اجرائی و قلع و قمع منقدان دولت اعلام داشته: “من اعلام می کنم کسانی شایسته شماتت هستند که که اصل میزان رای ملت است را به میزان رای یک تن است بدل کرده اند.“
همبستگی، که علی صالح آبادی مدیرش رد صلاحیت شده است، در گزارش اصلی روز شنبه خود نوشته تنها 47 روز مانده تا 24 اسفند، زمان برگزاری انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی، مجلس هشتم در شرایطی شکل می‌گیرد که کشور از یک‌سو در معرض تهدید و تحریم‌های شورای امنیت قرار گرفته و از سوی دیگر گرانی، تورم، بیکاری، رکود اقتصادی و… ناشی از عملکرد اصولگرایان در مجلس و دولت زندگی را روز به روز بر ایرانیان سخت‌تر کرده است. این وضعیت باعث شده است تا مردم نسبت به سرنوشت خود در کشور بیش از هر زمان دیگری حساس شوند.
به نوشته این روزنامه شرط لازم برای حضور گسترده مردم، رقابتی بودن انتخابات و شرط کافی سلامت آن و صیانت از رای مردم است. به هر دلیل هریک از این دو شرط از میان برود مناقشه، نزاع و در کم‌ترین حالت بگومگو بر سر نتیجه انتخابات آغاز می‌شود و معلوم نیست چه زمانی و چگونه پایان می‌یابد.
محمود احمدی نژاد روز جمعه گفته بود در رد صلاحیت ها کسانی مستوجب شماتت هستند که بدون داشتن صلاحیت برای نمایندگی مجلس نام نویسی کردند. آرمین در پاسخ به آن سخن اظهار داشته: کسانی شایسته شماتت هستند که درخارج اعلام می کنند که ایران در دوره ریاست جمهوری آنها آزادترین دوران را سپری می کند اما هشتاد درصد از منتقدین خود را در انتخابات رد صلاحیت می کنند. کسانی شایسته شماتت هستند که به اندازه متحدان کمونیست وسوسیالیست خود تحمل دموکراسی وانتخابات آزاد را ندارند. کسانی شایسته شماتت هستند که با عملکرد خود در انتخابات ملت بزرگ ایران را در برابرمردم افغانستان، بولیوی ونیکاراگوئه شرمسار کرده‌اند.
سخنگوی مجاهدین انقلاب درادامه گفتگوی خود تصریح کرده: اگر قرارشود به افراد فاقد صلاحیت به سبب هزینه ای که بر کشور تحمیل می کنند توصیه شود که از کاندیداتوری صرف نظر کنند قطعا شخص احمدی نژاد از نخستین کسانی خواهد بود که بنابراین توصیه و با توجه به هزینه های گزافی که در بخش های مختلف سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و… بر کشور تحمیل کرده است، بایداز حضور در انتخابات منع شود.
تقلب در انتخابات
از سوی دیگر روزنامه آفتاب یزد پنجشنبه و شنبه، در بالای صفحه اول خود تصویری از هفته نامه شما ارگان هیات موتلفه اسلامی را چاپ کرده که بعد از اعلام نتایج انتخابات مجلس ششم با چاپ عکس هائی از محمود احمدی نژاد و مرتضی نبوی که موفق به کسب آرا نشدند با تیتر بزرگ از احتمال تقلب در انتخابات خبر داده است. آفتاب یزد این سند را برای رد این سخن رییس جمهور آورده که گفته است چرا هر وقت همفکران شما [اصلاح طلبان] انتخاب نمی شوند انتخابات مخدوش است و تقلب شده”.
آفتاب یزد در گزارش اصلی خود نوشسته یک هفته پس از اعلام عدم تایید صلا حیت بسیاری از اصلاح طلبان، چهره‌های شاخص جناح اصلا حات، تلاش‌های گسترده‌ای را برای تغییر شرایط آغاز کرده‌اند چنان که سـخنگوی حزب اعتماد ملـی از آغـاز رایـزنی‌های کروبی با مقامات عالی رتبه نظام خبر داد.
اعتماد ملی ارگان حزب مهدی کروبی که در هفته گذشته با انتخاب موضع انتقادی نسبت به اصلاح طلبان کوشش خود را برای گذراندن اعضایش از سد شورای نگهبان مصروف داشته بود و به گفته ناظران گمان نداشت که وزارت کشور اینچنین دست به قلع و قمع خواهد زد در سرمقاله روز شنبه خود نوشته در شرایطی که طیف وسیعی از اصلاحطلبان ثبت‌نام نکرده و ثبت‌نام‌کنندگان نیز عمدتا از نیروهای معتدل، و معتقد به تعامل با مسوولان نظام تشکیل شده اند، این انتظار می‌رفت که عملکرد هیات‌های اجرایی متفاوت باشد.
آفتاب یزد نوشته انتخابات مجلس هشتم می‌توانست – و هنوز هم مـی‌تـوانـد – یـک قدرت نمایی بزرگ در برابر تهدیدهای خارجی و نیز یک فرصت سازی استثنایی برای بهره گیری از ثروت بی سابقه کشور – پس از افزایش افسانه‌ای قیمت نفت– باشد، اما تا این مرحله از انتخابات را نمی‌توان تامین کننده کامل این هدف دانست.
به نوشته سردبیر آفتاب یزد در این هفته ها اظهار نظر عجیب شنیده شده و عجیبترین آن ها متعلق به رئیس جمهور است که گفته در امریکا هم اگر انتخابات کاملا آزاد برگزار شود، انسانهای آزاده و انقلابی بر سر کار می ـآیند. به نوشته سرمقاله این روزنامه تعجب آورست که گوینده همین سخن از عملکرد هیات‌های اجرائی دفاع می‌کند و گروههای سیاسی را شماتت می‌نماید که چرا افراد فاقد شرایط را برای کاندیداتوری جلو انداخته‌اند؟
ساده نبودیم
حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران و معاون سابق رییس جمهور، که این دوره از نامزدی انتخابات صرف نظر کرده، در مصاحبه با کارگزاران اشاره کرده: اتفاق بی‌سابقه‌ای که این بار رخ داده این است که ردصلاحیت‌های گسترده توسط مسوولان اجرایی انتخابات رخ داده است. در انتخابات قبلی مجلس تاکنون معمولا این گونه بوده که هیات‌های اجرایی، صلاحیت نامزدها را به شکلی عادلانه‌تر و گسترده‌تر بررسی می‌کردند و در مرحله بعدی که هیات‌های نظارت و شورای نگهبان، نظارت استصوابی خود را اعمال می‌کردند، ردصلاحیت‌ها اتفاق می‌افتاد.
نماینده سابق کرمان در مجلس در باره شرایط امروز گفته اول باید فریاد مظلومیت اصلاحطلبان و نیروهای مستقل به مسوولان کشور و مردم رسانده شود. اما اگر قرار باشد روند کنونی وزارت کشور ادامه پیدا کند، به هیچ‌وجه نمی‌توان اطمینان داشت که انتخابات سالم برگزار می‌شود. وزارت کشور باید متوجه عواقب تصمیمات خطرناک‌اش باشد.
حسین مرعشی احتمال تصحیح مسیر وزارت کشور توسط شورای نگهبان را مطرح کرده و گفته مطمئن هستیم اگر افکار عمومی یک مسئله‌ای را بخواهد و نسبت به روند زننده‌‌ای که تاکنون انجام شده حساسیت نشان بدهد و شخصیت‌های موثر نظام هم جدی باشند، این مسئله قطعا امکان‌پذیر است. حضور اصلاحطلبان در انتخابات برای منافع فردی و گروهی نیست، ما برای سلامت انتخابات در آن حاضر می‌شویم.
نماینده سابق کرمان با تاکید بر اعتراض شدید خود و همفکرانش به ردصلاحیت‌ها، آن را ضربه ای دانسته که تنها به اصلاحطلبان وارد نمی شود: دولت نهم حتی به دنبال یک مجلس اصولگرا هم نیست. دولت نهم در فکر تشکیل مجلسی است که بتواند برای یک مدت طولانی، تفکرات نسنجیده‌ای را بر کشور حاکم کند. دولت به‌دنبال یک تمامیت‌خواهی واقعی است که در چنین تفکری حتی اصولگرایان هم جایی ندارند… این سیاست دو مرحله‌ای است که در مرحله اول دولت، اصلاحطلبان را با حربه ردصلاحیت حذف می‌کند و سپس بلافاصله گروه 6+5 یا همان گروه موسوم به جبهه متحد اصولگرایی را به هم می‌زند و در مرحله اجرا، اصولگرایان را نیز به نفع حامیان افراطی خود حذف می‌کند.
وی در ادامه تصریح کرده: ما تا جایی که بتوانیم این پروژه تمامیت‌خواهانه را عقیم بگذاریم در صحنه باقی می‌مانیم. اما اگر قرار باشد هیزم دیگی شویم که قرار است خودمان هم در آن بسوزیم، این کار را نمی‌کنیم.
تلخ و پرکنایه
مقاله تلخ و کنایه آمیز احمد پورنجاتی نیز در محافل سیاسی واکنش داشته است. این قائم مقام پیشین صدا و سیما و رییس کمیسیون فرهنگی مجلس ششم مقاله خود را چنین آغاز کرده است:
خواه این نوشته موجب رنجش خاطر اصلاح طلبان و مردمانی که به امید بهبود اوضاع دل به دیدگاه ها و برنامه ها و تلاش های توانفرسای آنان بسته اند، بشود یا نشود، ناگزیرم برای آسودگی وجدان خویش و ثبت در تاریخ هم که شده، به صراحت اعلام کنم که؛ “ای هیات اجرایی انتخابات، ” دست مریزاد، حق داشته اید، خیلی هم حق داشته اید، ای همه متولیان صادق و عزم استوار و پا به رکاب انتخابات مجلس هشتم، در همین خوان نخست، کاری کردید کارستان، گربه را دم حجله خلاص باید کرد. به قول مشهور عمه خانم عزیزم؛ یک نه می گویی و نه ماه عذاب نمی کشی، من یکی که از خوشحالی در پوست نمی گنجم. فقط متحیر مانده ام که چرا این تک و توک آدم های مساله دار و مرموز، به ویژه آنها که سوءسابقه همکاری در دولت معلوم الحال دوم خردادی داشته اند، ردصلاحیت نشده اند، نکند از قلم افتاده اند؟
محمدعلی ابطحی هم در وب لاگ خود نوشته: روز اعضای ستاد اصلاح¬طلبان رفته بودند پیش اقای خاتمی. از سفر کوتاه مدت داوس برگشته بود. آقای حاجی وزیر سابق آموزش و پرورش وسط جلسه رسید. کاغذ ردصلاحیتش را امروز صبح به او داده بودند. در میان دوستان، اقای حاجی خیلی آدم معتدلی بود و متدینی. برای خیلی از افراد لااقل نامه نوشته بودند صلاحیت شما احراز نشده است ولی برای آقای حاجی نوشته بودند احراز عدم صلاحیت بر اساس بند یک و سه که عدم التزام دینی است. آقای صفدر حسینی مسئول شهرستان¬های ستاد اصلاح طلبان است. گزارش مفصلی از تعداد رد صلاحیت¬ها می¬داد. رد خیلی از افراد اصلاً باورکردنی نیست.
به نوشته معاون پارلمانی سابق رییس جمهور دکتر عارف بعضی از استاندارها را یاد می¬کرد که در دوران استانداری ¬شان رهبری به آن استان¬ها سفر کرده بودند و از آن استانداران کلی تعریف کرده بودند و الآن رد صلاحیت شده اند. در میان اصلاح¬طلبان جمعی معتقد به عدم شرکت هستند. چون بر اساس آمارها بدون تهران و اقلیت¬ها 84 حوزه امکان رقابت هست. اگر درجه دو ها را هم اضافه کنند، در بهترین صورت 110 نفر اصلاح طلب در سراسر ایران تایید صلاحیت شده اند. یعنی از 255 کرسی در غیر تهران تنها 70 نماینده ی قابل رقابت برای اصلاح طلبان مانده است. که باز از این مجموعه بعضی هاشان در یک حوزه نمایندگی قرار دارند.