به غیر از معصومه ابتکار، پروین احمدی نژاد و معصومه آباد که از سه طیف اصلاح طلبان، حامیان دولت، و اصولگرایان به در شورای شهر تهران راه یافته اند، 43 تن از زنان در دیگر مراکز استان های سی گانه کشور نیز با آرایی شگفت انگیز راهی شورای شهر شدند.
همدان؛ وبلاگ نویس
در انتخابات شورای شهر همدان مهرنوش نجفی راغب، وکیل و از فعالان جنبش زنان و از کاندیداهای مورد حمایت اصلاح طلبان با کسب 14841 رای به عضویت شورای شهر در آمد.
او حقوقدان، عضو کانون وکلای دادگستری، فعال جامعه مدنی در سازمان های غیردولتی حوزه زنان و از مدافعان حقوق بشر است. علاوه بر این مهرنوش نجفی راغب، یک وبلاگ نویس هم هست. او دربلاگش اسکای با نام نقطه سرخط(http: //noghtehsarekhat. blogsky. co) این سخن ولتر را به عنوان یک شعار همیشگی نوشته: “من با آن چه می گویی مخالفم، ولی تا پای جان ایستاده ام تا تو بتوانی آزادانه حرفت را بزنی”.
با این حال او از وبلاگش برای تبلیغ خود استفاده نکرد، شاید به این دلیل که در شهری چون همدان هنوز وبلاگ به رسانه ای موثر نبدیا نشده است. با این همه مهرنوش نجفی راغب، ساعاتی پیش از پایان رای گیری در وبلاگش نوشت: “کاندیدا می شوم پس هستم”. او در وبلاگش توضیح داده که”کاندیدای شورای شهر شدن خیلی دردسر داشت”.
او سپس ماجرای کاندیداتوری خود را این گونه شرح داده: “راستش این کاندیدا شدن من هم خیلی ماجرا دارد. از قبل، دوستان با من صحبت های زیادی کرده بوند که برو کاندیدا شو. ولی خودم بنا به دلایلی علاقه ای نداشتم و فعالیت اجتماعی ام را ترجیح می دادم. اما پس از اصرار دوستان و با دو اندیشه( که برایتان می گویم) وارد گود انتخاباتی شدم.
وای که چه قدر برایم سخت بود این پوستر ها به در و دیوار شهر آویزان باشند. (هنوز شیوه تبلیغاتی در جامعه ما پوستر زدن است) خوشبختانه برای حفظ پاکیزگی و زیبایی شهر، شیوه ریسه کشی و چسباندن پوستر روی گونی و کارتن به کار برده شد، گرچه برخی کاندیدا ها دیوارها را خراب کردند. دوست داشتم زودتر این یک هفته تمام شود. خیلی هفته کلافه کننده ای بود. سخنرانی های تکراری و حرف های همیشگی را دوست نداشتم. دلم نمی خواست وعده و وعید بدهم. دوست نداشتم دروغ بگویم. کلا حسی که در پایان داشتم این بود که بابا ما فعالان اجتماعی یک جور دیگر فکر می کنیم. خلاصه اینکه خیلی اتفاقات دیگر افتاد، خیلی حرف ها در طول این دو هفته زده شد که جای گفتنش در این جا نیست. گرچه خیلی دلم می خواهد همه را بگویم”.
نجفی راغب دلیل اصلی کاندید شدنش را اول “حضور چند نفراز فعالان ان جی او ها در انتخابات” و دومین دلیل را هم “کم بودن تعداد کاندیداهای زن” ذکر کرده است. به نوشته او “در همدان 120 مرد و تنها 14 زن کاندیدا شدند. و این ناراحت کننده بود که چرا با این همه زن توانمند، تعداد کمی کاندیدا شده اند”.
او در وبلاگش می نویسد: “چرا زنان نمی خواهند سهم بیشتری از مشارکت داشته باشند. ما که نباید معطل شویم تا به ما سهمی بدهند بلکه باید خودمان برویم جلو. باید وارد عرصه شویم. کنار کشیدن، ثمری ندارد”.
او در وبلاگش این را هم نوشته که در طول تبلیغات انتخاباتی سعی کرده هیج جا شعار ندهد، وعده ندهد و در سخنرانی های انتخاباتی اش به مردم گفته که اگر بتواند کاری خواهد کرد، اما به آنها قول داده که “صدای” شان باشد.
شیراز؛ دختر دانشجو
در شیراز، شهر حافظ و سعدی، و یکی از شهرهای بزرگ کشور فاطمه هوشمند، دانشجوی 25 ساله معماری توانست بیشترین آراء را به خود اختصاص دهد. او با 31 هزار و 103 رای، صدر نشین فهرست اعضای جدید شورای شهر شیراز است.
سایت خبری فارس نگار در شیراز درباره پیروزی فاطمه هوشمند در انتخابات شورای شهر از او به عنوان “دختری که همه را غافلگیر کرد” نام برده است. به نوشته این سایت “منابع مختلف در مورد نتایج انتخابات شورای اسلامی شهر شیراز می پرسیدند، شاید تصور نمی کردند دختر جوانی که نامش در فهرست دیده می شد در پایان شمارش آرا، جزء نمایندگان مردم شیراز در شورا باشد. با گذشت زمان، حضور او در شورا قطعی شد. با وجود این تا هنگام اعلام نتایج نهایی انتخابات، نشستن نام این دختر جوان در صدر اسامی منتخبان، برای کمتر کسی قابل تصور بود. اما فاطمه هوشمند با کسب 31 هزار و103 رای حائز اکثریت آراء در انتخابات شورای شهر شیراز شد”.
به نوشته فارس نگار”این تعداد آراء نه تنها او را بر صدر فهرست منتخبان دوره سوم شورای شیراز نشاند، بلکه در مقایسه با تعداد آراء نفرات اول دو دوره گذشته شورا نیز برای هوشمند یک رکورد محسوب می شود چرا که در دوره اول شورا، محمد جواد زیبایی نژاد با 23 هزار و 44 رای و در دور دوم محمد رضا برزگر با 17 هزار و 872 رای حائز اکثریت آراء شدند. این مطلب یک نکته دیگر را نیز نشان می دهد؛ هوشمند نخستین زنی است که به عنوان منتخب اول مردم شیراز در شورا شناخته شده است”.
فاطمه هوشمند، دانشجوی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز است. او که 25 ساله و مجرد است، جوان ترین منتخب شورای اسلامی شهر شیراز هم لقب گرفته است. “هوشمند در هیچ ائتلافی حضور نداشت اما برخی منابع او را نزدیک به طیف اصلاح طلبان دانسته اند”.
همین سایت خبری از قول یک خبرنگار شیرازی نوشته: “نصب پوستر تنها راه تبلیغات تو بود”. با این حال همین خبرنگار گفته که این دختردانشجو از اعتماد به نفس بالایی برخوردار است. به گفته اغلب صاحب نظران رای دانشجوی دختری که اکنون صدر نشین شوراش شهر شیراز است، حاصل توجه جوانان و بخصوص رای اولی ها به او بوده است.
این در حالی است که در تهران، شهاب الدین طباطبایی تنها نامزد جوانان در ائتلاف اصلاح طلبان، و مهرداد بذرپاش نامزد جوان راستگرایان تندرو و از نزدیکان محمود احمدی نژاد هیچ یک نتوانستند به شورای شهر راه یابند.
فاطمه هوشمند، خودش درباره اینکه چگونه توانسته رای اول شیراز را کسب کند، گفته: “در زمینه تبلیغات انتخاباتی از طرف بسیاری دانشجویان رشته های مختلف دانشگاه های موجود در شیراز مورد حمایت و مشاوره قرار گرفتم چراکه آنها اعتقادشان این بودکه یک جوان دانشجو باید به شورای شهر راه پیدا کند”. او دومین عامل پیروزی خود را زن بودن دانسته و گفته: “از طرف دیگر با توجه به اینکه یک خانم هستم مورد حمایت ویژه خانم ها نیز قرار گرفتم و فکر می کنم این دو مسأله و نیز مستقل بودن و در نهایت ارائه برنامه های انتخاباتی باعث شد تا رأی اول شورای اسلامی شهر شیراز را به خود اختصاص دهم و طبیعی است آرایی که به من داده شد آرای سیاسی نبود بلکه جوانان، دانشجویان و زنان فرهیخته می خواستند نماینده ای از خود در شورای شهر داشته باشند”.
هوشمند نشستن خود بر صدر آراء شیراز را نشانه ای از قدرت جوانان و دانشجویان شیرازی می داند، و به جوانان و دانشجویان شیرازی قول داده که همان جوان ده روز پیش و یک ماه پیش باقی بماند.
اهواز و زنجان؛ صداقت به جای چاپلوسی
در اهواز نیز آرزو بابادی توانست با کشب 36561 رای رتبه دوم انتخابات شوراها را به خود اختصاص دهد. او که پیشتر فروشنده لوازم آرایش بود تبلیغات خود را با چاپ یک پوستر و انتشار عکسی از خود آغاز کرد. انتخاب این زن جوان که شعارش “دوری از تملق و چاپلوسی و جایگزینی صداقت” به جای چنین صفت هایی بوده، اعتراض نزدیکان به دولت را بر انگیخته است. آرزو بابادی در انتخابات به شکل مستقل شرکت کرده بود.
در زنجان نیز یک زن 25 ساله، به نام سمیه[سروین] ثابت قدم با ۱۷هزارو ۱۸۰رای رتبه اول انتخابات شوراها را به خود اختصاص داد. او فوق لیسانس روانشناسی است، اما گفته می شود سابقه فعالیت اجتماعی و سیاسی ندارد. سمیه ثابت قدم نیز که به شکل مستقل در انتخابات شرکت کرده بود، از جمله زنانی است که پیروزی او در انتخابات اعتراض هایی را بر انگیخته است. دو زن دیگر، آرزو رحتمی و فاطمه حیدری از نامزدان ائتلاف اصلاح طلبان در زنجان نیز جزو منتخبان شورای سوم شهر زنجان هستند.
زنان در جمع نامحرمان!
زنان دیگری نیز در شهرهای دیگر هم به شوراها راهیافته اند. از 30 شهری که مرکز استان محسوب می شوند، در دوازده شهر، زنان رتبه های اول و دوم را به خود اختصاص داده اند: شیراز: فاطمه هوشمند، رتبه اول، زنجان: سمیه ثابت قدم، رتبه اول، اردبیل: عزیزه تراز، رتبه اول، همدان: فاطمه دباغیان، رتبه اول، اراک: رهراآقاباقری، رتبه اول، ارومیه: خدیجه منصوری، رتبه اول، قزوین: صدیقه حکمت، رتبه اول، اهواز: آرزو بابادی، رتبه دوم، بندر عباس: مریم اقبالی، رتبه دوم، سنندج: آرزو خادم غوثی؛ رتبه دوم، خرم آباد: فرشته طهماسبی رستم آباد، رتبه دومو قم: طوبی حجازی، رتبه دوم.
روزنامه همشهری در این مورد نوشته: “زنان باکسب 43 کرسی از مجموع 269 کرسی شوراهای اسلامی شهرهای مراکز استان حدود 16 درصد این کرسی ها را به خود اختصاص دادند”. بیشترین تعداد زنانی که به شوراهای مراکز استانها راه یافتند متعلق به شهرهای قزوین و همدان است که در هر کدام تعداد زنان چهار نفر است. در هر یک از شهرهای تهران، اراک، ارومیه و زنجان نیز سه زن به ترکیب نهایی شوراها راهیافته اند. تنها در هفت شهر اصفهان، بوشهر، تبریز، رشت، ساری، کرمانشاه و یاسوج هیچ نامزد زنی نتوانست به شورای شهر راه پیدا کند.
تحلیل چرایی اقبال عمومی به زنان در هر شهر، به عوامل بسیاری مربوط است و می تواند مورد بررسی قرار بگیرد.
اما سایت “آینده روشن” که نزدیک به یک نهاد مذهبی است از قول آیت الله صافی گلپایگانی یا این حضور چنین برخورد کرده است: “تبلیغات سوئی می شود تا بانوان را برای حضور در عرصه های غیر سنتی تشویق کنند که زنان باید هوشمندی خود را در مقابل این توطئه ها حفظ کنند”. این مرج تقلید تاکید کرده که “حضور زنان در شوراها صحیح نیست”، و گفته “چه معنایی دارد که یک خانم 4 سال همیشه در جلسات با مردان نامحرم نشست و برخاست کند و برای ورود به این عرصه با دیگران رقابت کند”. آیت الله صافی گلپایگانی هم چنین”بزرگترین عبادت بانوان را خانه داری و تربیت نسل های با تقوا برشمرده”، و تاکید کرده که “حضور بی رویه بانوان در اجتماع، نظام جامعه را بر هم می زند”.
نگاهی اما به نتایج همین انتخابات شوراها نشان می دهد که کار از این حرف ها گذشته؛ زنان ایرانی قصد بازگشت به اندرونی را ندارند.