باور تحلیلگران در چارچوب سفر امیر کویت به ایران براین است که تهران باید با اقدامات ملموس خود نشان دهد که برای تحول سیاسی آمادگی دارد تا بتواند بدین طریق با همسایگان عرب اش در حوزه خلیج فارس به سازش برسد.
شیخ صباح الاحمد الصباح آخر این هفته به تهران خواهد رفت تا روابط میان ایران شیعه و همسایگان سنی اش را، علی رغم اختلافات بیشمار بر سر مسأله سوریه و مداخله های ایران در عراق، بهبود بخشد. این سفر درحالی انجام می شود که پادشاهی های حوزه خلیج فارس نگران نزدیک شدن ایران و قدرت های جهانی هستند که قرار است در تاریخ ۱۶ ژوئن مذاکرات دیگری را به هدف رسیدن به یک توافق جامع هسته ای ادامه دهند.
ریاض کواجی، مدیر اینگما [مؤسسه تحلیل های نظامی منطقه خلیج فارس و خاورنزدیک] که در دوبی مستقر است، درخصوص سفر امیر کویت گفت: “این سفر فرصتی است که نشان می دهد آیا ایران برای بهتر کردن روابط با همسایگانش آمادگی دارد و آیا می خواهد برگ جدیدی را با آنها ورق بزند یا خیر.” او در ادامه گفت: “تاکنون ایران سیاست خود را تغییر نداده […]، بلکه برعکس مداخله خود را به لحاظ نظامی در سوریه افزایش داده و حضور خود را در عراق، لبنان و یمن تشدید کرده. این درحالی است که کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی، به هیچ وجه کنترل ایران بر یک کشور عربی را برنمی تابند.” او خاطرنشان ساخت که روابط کشورهای منطقه با تهران تنها در صورتی بهبود خواهد یافت که “تهران در سیاست خود، به معنی واقعی کلمه، تغییر ایجاد کند”.
کویت که یک سوم جمعیت بومی آن را شیعیان تشکیل می دهند، همواره یک رابطه متعادل با ایران داشته و برای بهبودی روابط میان تهران و ریاض به عنوان میانجی عمل کرده است. به نوشته روزنامه کویتی الرأی، شیخ صباح به نمایندگی از کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای عربی با مقامات ایرانی صحبت خواهد کرد. این روزنامه می نویسد: “امیر به آنها خواهد گفت که این کشورها می خواهند تهران به حاکمیت ملی شان احترام بگذارد، از مداخله در امور آنها بپرهیزد و انجام اقداماتی را که ممکن است اعتماد همسایگانش را ازبین ببرد متوقف کند.”
ریاض آماده برای گفتگو
فراموش نکنیم که تهران پس از انتخاب حسن روحانی در ژوئن ۲۰۱۳ به همسایگانش در خلیج فارس امیدهای بسیاری داد. آقای روحانی در سفری که در ماه مارس به عمان داشت، “دست برادری خود را به سوی تمامی کشورهای منطقه دراز کرد”. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در ماه دسامبر به کویت، امارات متحده، قطر و عمان رفت. ولی با ریاض، به عنوان رقیب اصلی تهران، دیدار نکرد. با این حال، سعود الفیصل، وزیر خارجه سعودی، در تاریخ ۱۳ مه اعلام کرد که کشورش آماده است تا با همسایه خود ایران برای بهتر کردن روابط دوجانبه “مذاکره” کند. ایران روز پنج شنبه تأیید کرد که دعوتنامه ریاض را برای انجام سفر به این کشور دریافت نموده.
انور عشقی، رییس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه که در شهر جده مستقر است، براین باور است که ایران در نیت خود برای سازش با کشورهای حوزه خلیج فارس جدی است، ولی خاطرنشان می سازد که نباید صرفاً به حرف بسنده کرد. آقای عشقی دراین رابطه گفت: “من فکر می کنم که یک فرصت خوب برای بهتر کردن روابط، ازجمله میان تهران و ریاض، به وجود آمده؛ به شرطی که تهران تدابیر مشخص و ملموسی را در مورد سوریه و دیگر کشورها اتخاذ کند.” به گفته او، “اکنون نزدیک شدن و بهبودی روابط امکان پذیر است و من فکر می کنم که ایران نیز آمادگی دارد، زیرا اقتصاد این کشور به شدت ضعیف شده و خواسته های اجتماعی نیز روز به روز بیشتر فشار وارد می کنند […] ایران درحال بازنگری سیاست های خود است.”
منبع: لوریان لوژور، ۳۱ مه
