عکس میر حسین موسوی از کتاب درسی حذف شد

نویسنده
نیما فرح آبادی

» پس از هاشمی رفسنجانی صورت گرفت

تصویر میرحسین موسوی، آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی و از رهبران جنبش سبز، از کتاب درسی تعلیمات اجتماعی سال سوم راهنمایی حذف شده است. میرحسین موسوی در یکی از عکس های این کتاب که اعضای کابینه محمدجواد باهنر، نخست وزیر اسبق جمهوری اسلامی را به نمایش می گذاشت، آخرین نفر نشسته در سمت راست چپ عکس است. در تصویر نخست که در صفحه ۳۹ کتاب منتشر شده (سال ۱۳۸۸) تصویر موسوی دیده می‌شود که این تصویر در صفحه ۴۳ این کتاب در سال ۱۳۹۰ حذف شده است.

پیش از این نیز نام و تصاویر اکبر هاشمی رفسنجانی، از ارشدترین ترین مقام های جمهوری اسلامی بخصوص در دهه ‌های ۶۰ و ۷۰ در برخی کتاب‌های درسی حذف شده بود.

میرحسین موسوی در کابینه محمدجواد باهنر و به ریاست جمهوری محمدعلی رجایی، برای مدتی وزیر امور خارجه بود. این دو بعدا در انفجار روز هشت شهریور ۱۳۶۰ در مقر نخست وزیری کشته شدند. میرحسین موسوی اندکی پس از این اتفاق و در دوران ریاست جمهوری سیدعلی خامنه ای به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و با حمایت روح الله خمینی درسال های جنگ با عراق و فضای پرتنش داخلی این سمت را حفظ کرد.

سایت کلمه که توسط نزدیکان میرحسین موسوی اداره می شود، در واکنش به حذف تصویر میرحسین موسوی از کتاب های درسی، این اقدام را “نمونه ای دیگر از تسری رفتار استالینی به مقام های حاکمیت کنونی” دانسته است.

این سایت همچنین بخشی از سخنان موسوی را که حدود یک ماه پیش از آغاز حبس خانگی وی و در واکنش به تبلیغات مقام ها و رسانه های حکومتی علیه خود و جنبش سبز بیان کرده بود بازنشر داده است.

موسوی در اوایل پاییز ۱۳۸۹ گفته بود: “تبلیغاتی از این قبیل متعلق به دوران قدیم است و از شگردهایی استفاده می کند که در رژیم های توتالیتر شبیه شوروی دوران استالین و یا رومانی زمان چائوشسکو استفاده می شد. کسانی که این تبلیغات را سازمان دادند نه جامعه خودمان را می شناسند و نه درکی از فضای متحول بین المللی دارند. آنها در فضای قبل از گسترش تکنولوژی ارتباطات زندگی می کنند.”

کلمه افزوده: “درست به همان شکل که استالین می خواست چهره های موجه کشور و نظام را به پای خود قربانی کند و همه کسانی را سرشان به تنشان می ارزد از صحنه بیرون کند تا جایگاهی بی همتا بیابد، اینان هم می خواهند با منحرف کردن و استحاله انقلاب، فرزندان راستین آن را یکی یکی به پای مصادره آن قربانی کنند؛ آنچنان که تاکنون نیز کرده اند.”

 اشاره سایت کلمه و پیش از آن میرحسین موسوی، به حذف تصاویر برخی مقام های نزدیک به ژوزف استالین، رهبر اسبق شوروی مانند یژوف است که پس از مدتی به مخالفان او تبدیل و از قدرت کنار گذاشته یا کشته شدند. پس از این اتفاقات، تصاویر این افراد در کنار استالین از عکس ها حذف شد.

سایت کلمه با انتشار دو عکس از کتاب تعلیمات اجتماعی سال سوم راهنمایی در سال های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۰ در کنار یکدیگر که در یکی از آنها میرحسین موسوی در کنار بقیه اعضای کابینه حضور دارد و در دیگری از عکس حذف شده است، نوشت که این مسئله “به خوبی نشان می دهد که سیاست حذفی حاکمان که از سال ۱۳۸۸ به بعد شدت گرفته، به کجا رسیده و چگونه حاکمیت برای پوشاندن حقایق بدیهی و آشکار تاریخی، به چنین سطح مبتذلی از سانسور و تحریف روی آورده است.”

 

مقایسه با کلمنتیس

وبلاگ خوابگرد هم با اشاره به بخشی از یکی از داستان های میلان کوندرا، نویسنده اهل چک و اسلواکی با نام “کلاه کلمنتیس”، میرحسین موسوی را “میرحسین کلمنتیس” نامید.

در سال ۱۹۴۸، کلمنت گوتوالد در پراگ بر مهتابی قصری باروک قدم گذاشت تا برای صدها هزار مردمی که در میدان شهر قدیم ازدحام کرده بودند سخن بگوید. لحظه‌ای حساس در تاریخ چک بود. رفقا گوتوالد را دوره کرده بودند و کلمنتیس در کنارش ایستاده بود. دانه‌های برف در هوای سرد می‌چرخید و گوتوالد سربرهنه بود. کلمنتیس دل‌سوز کلاه پوست خز خود را از سر برداشت و بر سر گوتوالد گذاشت. بخش تبلیغات حزب صدها هزار نسخه از عکس آن مهتابی را چاپ کرد. تاریخ چکسلواکی بر آن مهتابی زاده شد. به زودی در سراسر کشور، هر بچه‌ای از طریق کتاب‌های مدرسه، دیوارکوب‌ها و نمایشگاه‌ها با آن عکس تاریخی آشنا شد.

چهار سال بعد کلمنتیس به خیانت متهم شد و به دارش آویختند. اداره‌ ارشاد ملی بی‌درنگ او را از تاریخ محو کرد و البته چهره‌اش را از همه‌ی عکس‌ها تراشید. از آن تاریخ تاکنون گوتوالد تنها بر مهتابی ایستاده است، و آن‌جا که زمانی کلمنتیس ایستاده بود فقط دیوار لخت قصر دیده می‌شود. تنها چیزی که از او باقی مانده، کلاه او ست که هم‌چنان بر سر گوتوالد قرار دارد.

پیش از این و به دنبال برکناری آیت الله حسینعلی منتظری از قائم مقامی رهبری در دهه ۶۰ نیز دستور داده شد تا عکس‌ها و نام او از ادارات و سازمان‌های دولتی برداشته شود.

میرحسین موسوی همراه با همسرش زهرا رهنورد از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در خانه خود در حبس قرار گرفتند. موسوی در آن هنگام همراه با مهدی کروبی از هواداران خود خواسته بودند که به نشانه حمایت از جنبش‌های اعتراضی مردم مصر و تونس به تظاهرات بپردازند.

موسوی و کروبی کاندیداهای انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری بودند که ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ برگزار      شد. محمود احمدی نژاد به عنوان برنده آن انتخابات اعلام شد اما نامزدهای دیگر با رد این نتیجه، مدعی تقلب گسترده در برگزاری انتخابات شدند و از آن پس رهبری جنبشی اعتراضی را بر عهده گرفتند که تا ماه ها با تظاهرات میلیونی در تهران و برخی شهرهای دیگر کشور همراه بود.

سیدعلی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی و دیگر مقام های حکومتی، این اعتراضات را “فتنه” نامیدند و با رد هرگونه تقلب در انتخابات دستور سرکوب آنها را صادر کردند.