ایران امروزمهمترین چالش سیاست خارجی و مسئله ای با اهمیت درجه اول است. برنامه هسته ای آن کشور در حال گسترش است وهیچ کس نمی تواند مطمئن باشد که شورای امنیت سازمان ملل راه موثری برای اعمال تحریم های بیشتر علیه ان کشور پیدا کند.
بنابراین به کجا می رویم؟ شاید کمتر کسی به اندازه زبیگنف برژینسکی مدت زمان طولانی و عمیقا به این مساله فکر کرده باشد؛ او نماد جنجال برانگیز سیاست خارجی کاخ سفید در زمان انقلاب ایران در سی سال پیش بود، و از آن زمان وقایع ایران را دنبال کرده است.
آقای برژینسکی در مصاحبه ای، فورمول خود را بیان می کند: سعی کنید برنامه هسته ای ایران را متوقف کنید و کاری کنید که ایران برای ادامه آن قیمتی را بپردازد، ولی روی تحریمها چندان حساب نکنید؛ یک چتر حمایتی قوی برای متحدان آمریکا در منطقه ایجاد کنید که اگر ایران از آستانه هسته ای گذشت بتواند کارساز باشد؛ بصورت کلامی از مخالفین دولت ایران حمایت کنید و قبول کنید که امکان پشتیبانی زیادی از مخالفین ندارید؛ از فکر حمله بازدارنده به تاسیسات اتمی ایران هم بر حذر باشید و به مذاکره با تهران ادامه دهید.
مهمتر از همه اینکه برای بازی طولانی آماده شوید چون زمان و تغییرات جمعیتی و آمدن نسل های جدید هیچ یک به نفع رژیم فعلی ایران نیست.
وی می گوید: “این کشوری است با یک طبقه متوسط شهری وسیع؛ کشوری با دسترسی نسبتا بالا به آموزش عالی، کشوری که در آن زنان نقش فعالی در حرفه ها دارند.” او ادامه می دهد: “پس این کشوری است که به لحاظ عینی می تواند راه ترکیه را برود.” یعنی می تواند به کشوری تبدیل شود که در آن اسلام و مدرنیسم در کنار یکدیگر به صورت مسالمت آمیز، هر چند گاه دردسر ساز، زندگی کنند.
مشاهدات آقای برژینسکی قابل توجه است زیرا او به بسیاری از موارد ریشه ای در بحث ایران اشاره می کند. او جناح باز ها در حزب دموکرات را ستایش می کند وسابقه کارخوبی با دولت های جمهوری خواه دارد.
او در زمانی که انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 اتفاق افتاد مشاور امنیت ملی جیمی کارتر بود. امروز، آقای برژینسکی دو هدف برای آمریکا در ایران می بیند: «یکی جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای و دوم تسهیل و حرکت محتاطانه و دقیق ایران به سمت ایفای یک نقش منطقه ای قابل قبول تر.» وی همچنین یاد آوری می کند که دو هدف یاد شده ممکن است با یکدیگر تناقض هم داشته باشند.
در مورد سلاح هسته ای وی معتقد است ایران واقعا به دنبال تولید بمب هسته ای نیست بلکه از الگوی ژاپن پیروی می کند و می خواهد یک شبه نیروی اتمی باشد. آمریکا باید نشان دهد که اگر ایران از خطوط قرمز در این زمنیه عبور کند آنوقت آمریکا از متحدان خود در منطقه دفاع کاملی خواهد کرد.
معنی عملی این دفاع چیست؟
آقای برژینسکی می گوید: “این بدان معنی است که اگر ایران به کشوری حمله کند ما باید به ایران حمله کنیم.” این چتر دفاعی آمریکا “باید برای متقاعد کردن ایران کافی باشد.”
وی می گوید “بنابراین تحریم های احتمالی ایران باید به نوعی باشد که باعث تحریک احساسات ضد غربی و یا تلفیق افراط گرایی اسلامی و ناسیونالیسم نشود.” وی می افزاید: “بسیاری از وقایع جهانی پس از یک دوره طولانی از مذاکرات نهایتا حل و فصل شده اند.”
او به هر حال مخالف سر سخت حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران است. او می گوید ایران تفاوتی میان اسرائیل و آمریکا قائل نیست “در صورت هر حمله ای آنها به ما حمله خواهند کرد: در افغانستان، تنگه هرمز و عراق. با این حمله قیمت نفت افزایش می یابد و ما و چین ضرر می کنیم در حالیکه روسیه سود می برد.”
منبع: وال استریت ژورنال- 7 مارس 2010