غزال گلشیری
شنبه ۲۲ ژوئن، هشت روز پس از انتخاب رییس جمهور جدید میانه رو، حسن روحانی، در یک بعد ازظهر گرم صدها تن از ساکنین شهر اراک گردهم آمدند تا به آلودگی حاصل از عملکرد دستگاه های پارازایت انداز که ازسوی حکومت علیه شبکه های خارجی ماهواره ای نصب شده، اعتراض کنند.
از آن پس، هر شنبه تظاهرکنندگان اراکی، زن و مرد و کودک، پیر و جوان، در یک محل خاص گردهم می آیند. آنها از مقامات جدید می خواهند تدابیر لازم را برای نجات این شهر که “بیشترین تعداد سرطان در ایران” را دارد اتخاذ کنند.
به دنبال اولین گردهمایی، فعالیت مردم برای بیان مشکلات عدیده در جامعه مدنی ایران که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد سکوت اختیار کرده بود، افزایش یافته. به برخی از خواسته ها رسیدگی شده؛ به مانند نوشهر در شمال ایران که مردم در تاریخ ۲۶ ژوئن خواستار توقف پروژه تخریب پارک شهر برای احداث اتوبان شدند. بدین ترتیب این پارک که یکی از قدیمی ترین و انبوه ترین پارک ها در خاورمیانه است نجات یافت.
رییس جمهور روحانی حتی قبل از مراسم تحلیف خود نامه های سرگشاده ای از فعالان مختلف، دانشجویان، اقلیت های نژادی و مذهبی، و هنرمندان دریافت کرد. آیا این وضعیت “نیمه بیدار” جامعه مدنی ایران نتیجه مستقیم انتخاب یک شخصیت میانه رو است که از حمایت شخصیت های اصلی اصلاح طلب برخوردار می باشد؟ نوشین احمدی خراسانی، فعال و یکی از نویسندگان نامه ای که خواسته های زنان در آن مطرح شده، از تهران می نویسد: “بی شک همین طور است.”
جنبش زنان و اعضای جامعه سینما
در این نامه که در اواخر ماه ژوئیه منتشر شد، ۳۵۰ نفر امضاء کننده از رییس جمهور می خواهند “وزرایی انتخاب کند که زنان را به عنوان شهروندان درجه دوم جامعه تلقی نکنند”. خانم احمدی خراسانی می نویسد: “آقای روحانی از بازگشت میانه روی بجای افراط گرایی سخن گفت […] این مسأله باعث ایجاد امید در جامعه شده است. به علاوه، او تنها کسی بود که خواستار تغییراتی به نفع زنان شد. پیروزی او نقش مهمی ایفا می کند.”
زمزمه های یک تغییر احتمالی اعضای خانه سینما را نیز به تحرک واداشته. بزرگ ترین سازمان سندیکایی سینمای ایران که نسبت به حکومت بسیار منتقدانه عمل می کرد، در اوایل سال ۲۰۱۲ به دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تعطیل شد. ولی اعضای آن در تاریخ ۱۸ ژوئیه تصمیم گرفتند واکنش نشان دهند. در حدود ۱۵۰۰ نفر از اعضای سینمای کشور در برابر ساختمان خانه سینما تجمع کردند و خواستار بازگشایی آن شدند. امیر اثباتی، از اعضای هیأت مدیره این سازمان، دراین خصوص گفت: “با اینکه تلاش های ما از زمان تعطیل شدن خانه سینما در دومین دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد آغاز شد، ولی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری باعث افزایش روحیه اعضا گردید. این مسأله به ما انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری داد.”
این خوش بینی می تواند به ناامیدی های بزرگی بینجامد. امیر اثباتی و نوشین احمدی خراسانی هر دو به این مسأله واقف اند. آقای اثباتی می گوید: “ما نمی دانیم چه کسی وزارت فرهنگ را برعهده خواهد گرفت. ممکن است درگیری های ما همچنان با مسؤول جدید وزارت فرهنگ دنبال شود.”
ازسوی دیگر، خانم احمدی خراسانی بر لزوم و اهمیت اقدامات مشابه ازسوی جامعه مدنی ایران تأکید می ورزد. او می گوید: “ما نیز به مانند دیگر اقشار جامعه امید چندانی به تغییرات نداریم. ولی برای هر چیزی نباید به انتظار دولتمردان نشست. باید خود جامعه نیز تلاش هایی انجام دهد.”
منبع: لوموند، ۳ اوت
