در تمام کشور تنها یک مرکز ویژه درمان اعتیاد کودکان وجود دارد که به صورت آزمایشی فعالیت می‌کند اما نتایج اعلام شده در “سمینار تخصصی اعتیاد کودکان و نوجوانان در محله‌های معضل‌خیز” نشان می‌دهد اعتیاد در میان کودکان ایرانی به سرعت در حال افزایش است. به طوری که در میان یک گروه ثابت کودکان مراجعه کننده به “جمعیت امداد دانشجویی مردمی امام علی(ع)“، تعداد کودکان معتاد ظرف ۴ ماه، حدودا ۴ برابر شده است. همچنین در این آمار، نوزادانی در سن زیر یک سال وجود دارند که از طریق مادر خود آلوده شده‌اند.
“دولت فقط یک روز مانع از فعالیت سیستم مواد‌فروشی شود”
“سمینار تخصصی اعتیاد کودکان و نوجوانان در محله‌های معضل‌خیز” توسط جمعیت امداد دانشجویی مردمی امام علی و در روزهای یکشنبه و دوشنبه، ۲۶ و ۲۷ بهمن برگزارشد. به گفته زهرا رحیمی، مدیر عامل این تشکل غیر دولتی، همین که صحبت از ایجاد کمپ برای کودکان می‌شود نشان می‌دهد که “خبر بالاخره به بالادستی‌ها رسیده” و به نوبه خود خوب است اما مشکل اینجاست که “ما همیشه می‌گذاریم یک مشکل به حالت انفجار برسد بعد به‌دنبال راه‌حل برای آن می‌گردیم”.
به اعتقاد او “ تلفیق اعتیاد و کودکان مساله‌ای بغرنج برای جامعه است که تبعات زیادی در جامعه دارد و می‌توان گفت این معضل برای فعالان اجتماعی نقاط کور بسیاری دارد.”
همچنین اعلام شده که اعضای این جمعیت تنها ظرف چند هفته، ده‌ها کودک مبتلا به اعتیاد را شناسایی کرده و تنها در بیرجند بیش از ۷۰ تا ۸۰ مورد کودک معتاد مورد شناسایی قرار گرفته‌اند.
شارمین میمندی‌نژاد، موسس جمعیت امداد دانشجویی امام علی هم در دومین روز از این سمینار با ابراز نگرانی از رشد سریع اعتیاد کودکان، انتقاد کرد: “اگر دولت بتواند فقط برای یک روز مانع از فعالیت سیستم مواد‌فروشی شود و اگر فقط برای یک روز بتواند نشئگی اعتیاد کشور را به خماری برساند روی سر ما جا دارد. در غیر این صورت اجازه دهد که ما به عنوان یک انجمن غیر دولتی کار خودمان را انجام بدهیم.”
به گفته او، یک معتاد کارتن‌خواب برای تهیه شیشه، تنها لازم است چند قوطی آلومینیومی آبمیوه‌های صنعتی از بین زباله‌ها جمع کند و هزینه تامین مواد خود را به دست بیاورد.
مریم کیانی، دبیر سمینار اعتیاد کودکان و نوجوانان هم نتایج تحقیقی که جمعیت امام علی در طول ۳ سال در ۱۰ استان تهران، البرز، مازندران، خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی، بوشهر، بندرعباس، گلستان، زنجان و کرمان انجام داده، اعلام کرده است.
نیمی از کودکان معتاد مشاهده شده در این تحقیق، اوراق هویتی ندارند، همچنین برخلاف تصور عموم و مسئولان که تصور می‌کنند بچه‌های معتاد، افغان و مهاجرند، ۲۴درصد کودکان مورد مطالعه، مهاجر و بقیه ایرانی هستند.
درباره علت شروع مصرف هم این اطلاعات به دست آمد:
۴ درصد به اجبار رئیس باند در گروه‌های کاری، مبتلا به اعتیاد می‌شوند –
۴۲ درصد از طریق مصرف شیر مادرشان
۱۰ درصد از طریق دوستان
۳۵ درصد به دلیل شرایط خانوادگی
بررسی انگیزه‌های اعتیاد هم نشان داد:
۵۴ درصد با زور و اجبار معتاد شده‌اند
۹ درصد بر اثر الگوگیری از خانواده
۹ درصد از سوی دوستان
۷ درصد از روی کنجکاوی
۶ درصد اختیاری
اما وضعیت والدین این کودکان معتاد هم مورد بررسی قرار گرفته است.
در مورد پدر‌ها این اطلاعات به دست آمده:
۸۰ درصد معتاد–، ۹ درصد فوت کرده، – ۳ درصد بیمار، – ۳ درصد خانه و خانواده را ترک کرده،
۲۵ درصد کارگر، – ۲۲ درصد بیکار، – ۱۴ درصد موادفروش، – ۳ درصد نگهبان، –سایر مشاغل، ۲۳ درصد معتاد به شیشه، – ۲۳ درصد هرویین و شیشه، – ۱۵ درصد شیشه و تریاک – بقیه سایر مواد
این اطلاعات هم درباره مادران کودکان معتاد ثبت شده:
۶۲ درصد معتاد – ۲۲ درصد سرپرست خانواده – ۹ درصد فوت کرده – ۳ درصد خانه و خانواده را ترک کرده – بقیه مارتن خواب یا تن‌فروش
۲۷ درصد گدا – ۱۹ درصد خانه‌دار – ۱۱ درصد موادفروش – ۷ درصد کارگر – ۴ درصد جمع‌کننده ضایعات
۳۶ درصد معتاد به شیشه – ۱۶ درصد هرویین و شیشه - ۱۵ درصد شیشه و تریاک – ۱۱ درصد تریاک – ۳ درصد هرویین
به گفته کیانی، ۳۴درصد این کودکان در تهران، ۳۰درصد در خراسان‌رضوی، ۸درصد در مازندران، ۱۲درصد در خراسان‌جنوبی، ۵درصد در کرمان و ۳درصد در البرز زندگی می‌کنند و ”با این‌که ما در سیستان‌وبلوچستان در این‌باره تحقیقی انجام نداده‌ایم اما براساس اطلاعاتی که از بهزیستی این استان به ما رسیده، ۳۰۰ کودک معتاد در این استان زندگی می‌کنند.”
دیگر آمارهای نگران کننده این سمینار از این قرار بود که ۳۴درصد این کودکان با اعتیاد به دنیا آمده و ۲۰درصد توسط شیر مادر معتاد شده‌اند. ۱۶درصد این کودکان شیشه، ۳۳درصد هرویین و ۵۱درصد آنها تریاک مصرف می‌کنند. این در حالی است که فقط ۷درصد آنها به بهزیستی مراجعه و ۹۳درصد آنها به بهزیستی مراجعه نکرده‌اند. ۳۶درصد این کودکان فروشنده مواد و ۶۴درصد دستی در فروش مواد نداشته‌اند. از طرف دیگر فقط ۱۰درصد این کودکان آزمایش ایدز داده‌اند که آن هم توسط جمعیت امام علی(ع) انجام شده است.
همچنین بخشی از جزییات این نتایج که بر روی ۱۱۶ کودک انجام شده توسط روزآنلاین خلاصه‌سازی شده و به شکل نمودار درآمده تا مطالعه آن آسان‌تر باشد.
جزییاتی از مطالعه روی ۱۱۶ کودک معتاد
جدول ۱
۳۳ درصد کار نمی‌کنند – ۶۷ درصد کار می‌کنند
جدول ۲
۷۳ درصد پسر – ۲۷ درصد دختر
(البته نمی‌توان براساس این نتایج، نتیجه‌گیری کرد که دختران کمتر از پسران معتاد می‌شوند، این نتایج به این دلیل است که پسران بیرون خانه مواد مصرف می‌کنند و دختران به دلیل سوءاستفاده‌هایی که از آنها می‌شود، داخل خانه‌ها هستند)
