کوروش سلیمی
در حالی که بی اعتنائی دولت احمدی نژاد به برنامه چهارم که از نظر قانونگذاران بزرگ ترین بی قانونی هاست موضوع اصلی انتقاد اقتصاددانان و مقامات سابق است خبرهای درز کرده از داخل مجموعه جایگزین سازمان برنامه نشان می دهد که در سرفصل های برنامه پنجم که دولت احمدی نژاد مشغول نوشتن آن است مواردی پیش بینی شده که از هم اکنون پیش بینی می شود با مقاومت شدید کارشناسان روبرو شود.
روزنامه اعتماد در گزارشی فاش کرد که برخی از پیشنهادهای ارائه شده در پیش نویس برنامه توسعه اسلامی را به دست آورده است. از جمله این پیشنهادها تولید نوشابه سلامت با استفاده از دستور امام رضاست و شناختن ازدواج موقت به عنوان یک ارزش.
در قسمتی از پیشنهادهای افشاشده پیش نویس برنامه پنجم پیش بینی شده که که نام این برنامه به “برنامه تعالی” تغییر بیابد و در نتیجه دولت احمدی نژاد تهیه کننده اولین برنامه تعالی در جهت توسعه اسلامی خواهد بود و از جمله اهداف این برنامه ارتباط با خدا و لمس و احساس ماورای شبکه هستی است و آموزش جنسی به منظور تخلیه هیجانات و آموزش غذا خوردن، کاهش وعده غذا از سه به دو وعده، و تولید نوشابه سلامت با استفاده از دستور امام رضا.
گفتنی است که مشخص شده است که دولت قصد دارد دوره برنامه تعالی را به جای پنج سال به هفت سال برساند.
بر اساس اخبار درز کرده از جلسات بررسی برنامه پنجم پیشنهادهای دو وزارت خانه رفاه و بهداشت مورد توجه بسیار قرار دارد که از آن جمله است مسائلی مانند دستور غذا و تبدیل وعده های غذا به دو تا و تهیه نوشابه بر اساس دستور امام رضا، از طرف دیگر گزارشی تهیه شده در وزارت رفاه هم در پیش نویس برنامه جا گرفته با عنوان ازدواج های نیمه مستقل و ازدواج های موقت.
ازدواج های نیمه مستقل که هفته گذشته روزنامه ایران هم از آن گزارش داده بود مربوط به ازدواج هائی است که زوج به خانه جدید نمی روند بلکه در خانه پدری می مانند . روزنامه دولت نوشته بود مسائل مالی و از جمله نبود شغل و مسکن ازدواج را در جوانان به تاخیر انداخته و سن ازدواج به 35 سال رسیده که بسیاری در آن سن دیگر علاقه ای به ازدواج ندارند.
بر همین اساس کارشناسان از ازدواج نیمه مستقل سخن گفته اند که به معنای ازدواج و ماندن در خانه پدری است تا مشکل شغل و مسکن نباشد و این را ازدواج در وضعیت اورژانس برای شرایط بحرانی توضیف کرده اما عده ای از جوانان با این نوع ازدواج مخالفت کرده و گفته اند ترجیح می دهند در همان خانه پدر بمانند و ازدواج نکنند.
گزارش ایران نشان می دهد اگر بخواهد ازدواج جوانان به سامان برسد باید سالانه یک میلیون و نیم ازدواج در کشور داشته باشیم که هم اکنون ۸۰۰ هزار ازدواج در کشور رخ می دهد و این وضع به هیچ وجه مناسب و رضایت بخش نیست
راه حل دوم هم ازدواج موقت است که جامعه نشان داد نسبت به آن واکنش منفی دارد به همین جهت هم برنامه نویسان پیش بینی کرده اند که دولت زمینه های فرهنگی برای گسترش صیغه را فراهم آورد.
اجرای برنامه چهارم
هفته گذشته دو تن از اقتصاددانان در مقالاتی جداگانه از دولت انتقاد کرده بودند که چرا در اجرای برنامه چهارم هیچ علاقه ای نشان نمی دهد و این تنها حساب ذخیره ارزی نیست که برداشت دولت از آن بسیار فراتر از پیش بینی برنامه چهارم رفته است. روز شنبه خبرگزاری ایلنا از قول نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خبر داده که محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی از موجودی حساب ذخیره ارزی به اعضای این کمیسیون ارائه داده که “بر اساس برخی آمار و ارقام موجود، به نظر می رسد که دولت فراتر از برنامه چهارم، از حساب ذخیره ارزی برداشت کرده است.“
پیمان فروزش نماینده زاهدان که به این ترتیب گفته های مصطفی پورمحمدی را تائید می کند با اعتقاد بر اینکه دولت از قانون برنامه و بودجه سنواتی عدول کرده اظهار داشت: هزینه های دولت در بخش های جاری و عمرانی گویای آن است که هزینه های جاری دولت در سال ۸۳ معادل ۲۲ هزار میلیارد تومان بوده است اما این رقم در سال ۸۷ به ۵۸ هزار میلیارد تومان یعنی دو و نیم برابر افزایش یافته است.
وی با یادآوری سخنانی از رئیس جمهور مبنی بر تلاش دولت نهم برای کاهش هزینه های جاری و افزایش فعالیت های عمرانی، افزایش دوونیم برابری هزینه های جاری کشور را متناقض با مواضع این دولت دانست و افزود: هزینه های عمرانی دولت نیز اگرچه در سال ،۸۳ هفت هزار میلیارد تومان بود اما در سال ۸۷ این میزان به ۲۴ هزار میلیارد تومان رسیده که این هم به معنی سه و نیم برابر شدن این هزینه ها است.
فروزش با اشاره به درآمدهای ارزی ناشی از صادارت نفت و گاز که در سال ۸۵ معادل ۶۲ میلیارد دلار بوده و در سال ۸۷ به ۷۵ میلیارد دلار رسیده است، تصریح کرد: عملکرد دولت در هزینه های ارزی برخلاف قانون برنامه چهارم است. چرا که بر اساس قانون برنامه دولت باید در سال ۸۷ معادل ۱۷ میلیون دلار از حساب صندوق ذخیره برداشت می کرده اما عملکرد دولت در هزینه های ارزی معادل ۷۰ میلیون دلار است.
دولت محمود احمدی نژاد از ابتدای روی کار آمدن درباره برنامه چهارم و چشم انداز بیست ساله برخورد متناقضی در پیش گرفته در حالی که رییس جمهور و وزیران کابینه در برابر مجلس از اطاعت دولت از مجلس و قوانین مصوبش از جمله برنامه چهارم می گویند اما در هر فرصت به این برنامه و تنظیم کنندگانش تاخته و آن ها را عامل تورم و وضعیت اقتصادی موجود می خوانند. آخرین بار در پاسخ آخرین هشدار هاشمی رفسنجانی به یکی از استادان حزب الهی و هوادار دولت در روزنامه دولت نوشت هاشمی رفسنجانی تفکرات لیبرالی و سرمایه دارانه دارد که در برنامه چهارم منعکس است.
یک ماه پیش معاون اول رییس جمهور نیز برنامه ای را که دولت موظف به اجرای آن است نادرست ضد دینی خوانده بود و حتی از زبان رهبر جمهوری اسلامی هم آن برنامه را لایق دور ریختن اعلام کرده بود بعد از تذکر جمعی از نمایندگان سخن خود را پس گرفت و گفت گفته ام تفکر پشت برنامه چهارم مورد علاقه و پذیرش رهبر نبوده است.
آخرین مورد از انتقادها علیه برخورد دولت با برنامه چهارم دیروز از زبان محمد هاشمی عضو مرکزیت حزب کارگزاران سازندگی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است که گفته در برنامه چهارم مقرر بود میزان وابستگی بودجه جاری دولت به درآمد نفتی سالی 10 درصد کاهش پیدا کند و در طول در ده سال صددرصد بودجه جاری از مالیات و درآمدهایی از این دست تامین شود. حال اگر سال 83 را سال پایه برنامه چهارم در نظر بگیریم باید در بودجه سال آینده، 50 درصد از اتکای دولت به درآمدهای نفتی کاهش مییافت، حال آنکه نهتنها وابستگی به نفت در بودجههای 84 تا 87 کاهش پیدا نکرده، بلکه حدود 60 درصد نسبت به سال پایه نیز افزایش یافته است.
به گفته معاون سابق رییس جمهور اگر این رقم 30 درصدی را که باید در این سه سال از وابستگی کم میشد جمع کنیم، میبینیم دولت 90 درصد از حکم برنامه چهارم انحراف دارد .چنان که قرار بود امسال تورم یک رقمی یعنی 9 درصد شود. رئیس کل بانک مرکزی میگوید تلاش میکنیم که تورم را روی 25 درصد نگه دارد ولی کارشناسان میگویند تورم واقعی 35 درصد است، این یعنی 5⁄2 برابر انحراف از برنامه.