رابرت گالبرایت
تهران که از خبر “اینترنت چمدانی” برآشفته است خواهان تشدید نظام فیلتر کردن سایت های ممنوعه شده است.
ایران، سانسور اینترنتی را با تعویض سیستم فیلتر کردن سایت ها، که به جمهوری اسلامی اجازه می دهد هزاران وب سایتی را که رژیم برای مردم ایران نامناسب تشخیص می دهد مسدود کند، به تشدید کنترل خود بر فضای مجازی پرداخته است.
این حرکت یک ماه پس از آن صورت می گیرد که آمریکا اعلام کرد برنامه هایی برای استقرار سیستم هایی دارد که دسترسی به اینترنت را از طریق تلفن های موبایل، در کشورهایی که سانسور شدیدی بر آزادی بیان اعمال می کند، تسهیل می کند؛ تصمیمی که رژیم تهران را به واکنش های تندی، بخصوص از سوی برخی مقامات رسمی واداشته است.
ارتقا سیستم سانسور ابتدا به صورت آزاد کردن بسیاری از وب سایت ها نمایان شد. ایرانی هایی که از اینترنت در ایران استفاده می کنند صبح دوشنه متوجه شدند فیلتر کلیه وب سایت های ممنوعه، نظیر تویتر و فیس بوک، برداشته شده. امید به آزادی بیان و رفع سانسور از وب سایت ها بزودی پس از آنکه برخی آژانس ها اعلام کردند فیلترها مجددا برقرار شده است، به یاس تبدیل شد.
علی رغم وجود فیلتر، بسیاری از ایرانیان از طریق استفاده از پراکسی های فیلتر شکن یا شبکه های مجازی خصوصی یا وی. پی. ان. به وب سایت های مسدود شده دسترسی پیدا می کنند. ارتقا سیستم فیلتر کردن سایت ها با هدف جلوگیری از دور زدن سانسور توسط کاربران اینترنت صورت می گیرد.
بیش از 5 میلیون وب سایت در ایران فیلتر می شود. وب سایت های رسانه های خبری، از جمله گاردین، بی بی سی و سی ان ان مسدود هستند ولی سایت روزنامه نیویورک تایمز فیلتر نشده است. در گوگل، کلمات “کاندوم”، “سکس”، “همجنسگرا” و “فیلتر شکن” فیلتر شده است.
گفته می شود ایران از افزایش نفوذ اینترنت و بخصوص وب سایت های شبکه های اجتماعی که در سراسر خاورمیانه برای رساندن اخبار جنبش های مردم بکار می رود، به شدت نگران است.
خبرگزاری دولتی فارس از قول مقامی که از او نام نبرده است می گوید: “وزارت مخابرات و فن آوری اطلاعات سیستم فیلتر کردن را ارتقا داده است و اخلالی که در این زمینه رخ داد مربوط به همین ارتقا دادن است.”
در همین حال وب سایت نسیم آنلاین که با شیوه تویتر پیام های کوتاه مربوط به اینترنت را منتشر می کند نوشته “سیستم فیلتر کردن جدید که وب سایت های گوگل و یاهو را هدف گرفته است” راه اندازی شده است و وقفه روز دوشنبه هم مربوط به همین تغییر در سیستم بوده است. یکی از کاربران اینترنت که به شرط ناشناس بودن با گاردین صحبت کرد گفت: “من فکر می کنم این ارتقا سیستم فیلتر کردن نشانه ای از آن است که رژیم ایران خود را برای مقابله با چالش هایی که آمریکا علیه سانسور اینترنتی مطرح کرده است، آماده می سازد.”
نیویورک تایمز ماه گذشته خبر داد که دولت اوباما در حال راهبری جنبشی جهانی برای استقرار “اینترنت در سایه” یا “اینترنت چمدانی” است و 2 میلیون دلار صرف پروژه های محرمانه کرده است تا “شبکه مستقلی را از طریق تلفن های همراه در داخل کشور” ایجاد کند. هدف این سیستم ایجاد یک شبکه بدون سیم ارتباطی است که در محدوده نسبتا وسیعی تماس با اینترنت جهانی را فراهم کند؛ این سیستم در خدمت ناراضیان کشورهایی است که در آنها سانسور شدید بیان اعمال می شود.
در واکنش به این حرکت آمریکا، حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات ایران به خبرگزاری فارس گفت: “ما این اقدامات را پیش بینی می کردیم؛ حتی اینترنت در چمدان را، و برای مقابله با آن برنامه ریزی کرده ایم.”
رضا تقی پور، وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات نیز آمریکا را به دلیل طرح “اینترنت چمدانی” به “تروریسم سایبری” متهم کرد.
دولت تهران در ماه آوریل اعلام کرد که به زودی “اینترنت حلال” را که با ارزش های اسلامی سازگار است و هدف آن جایگزینی اینترنت جهانی است، برای داخل کشور راه اندازی خواهد کرد.
مخالفان دولت ایران معتقدند ایران فن آوری فیلتر اینترنتی را از چین می خرد. در سپتامبر سال 2009، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، که مستقیما تحت کنترل رهبر ایران آیت الله علی خامنه ای است، 51 درصد سهام شرکت مخابرات ایران را، که مسئول فیلتر کردن اینترنتی است خرید.
منبع: گاردین - 16 ژوئیه 2011