وارن هوگ
یک گروه کنترل بین المللی می گوید ایران طی نه سال گذشته در 75 نوبت از خرید لوازم هسته ای را که می توانست در ساخت بمب به کار رود محروم شده است است.
این ممانعت عموما” در سال 2002 صورت گرفت که نتیجه تحقیقات اعضای گروه 45 کشور تامین کننده اقلام هسته ای عضو پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای بود.
این گروه از کشورها که تحت کنترل تجاری هستند ، وظیفه اش احرازاطمینان از انتقال تکنولوژی هسته ای فقط برای اهداف صلح جویانه و نه مصارف نظامی است. ایران از امضاء کنندگان پیمان ان پی تی است اما عضو گروه تامین کننده نمی باشد.
نمایندگان کشورهای پیشرفته در تکنولوژی هسته ای، اطلاعات موجود را به طور سری نگاهداری می کنند و دیدارهایشان مخفیانه است.
فهرست خریدهایی که ایران از آن ها منع شده است را دیپلمات یکی از همین کشورها تهیه کرده است که علاقمند به روشن ساختن تلاش های ایران در تدارک اقلام با قابلیت استفاده دو گانه و به کارگیری این اقلام در تولید سلاح بوده است. او شرط ارایه این فهرست را مخفی ماندن نام خود و کشور متبوعش عنوان کرده بود.
بنا بر اساسنامه این گروه ، عملکرد فردی هریک از اعضای گروه جلوگیری از صدور اقلامی است که مغایر کنترل ها را به حساب می آید. به این ترتیب امکان همکاری بین المللی برای مصارف صلح جویانه از انرژی هسته ای فراهم می آید. البته آنها هیچ ضمانت اجرایی غیر از تذکر به شرکت هایی که چهارچوب مورد نظر گروه را به مخاطره می اندازند، در اختیار ندارند.
این دیپلمات گفت 75 موردی که خریدهای ایران رد شده است، تنها توسط هفت عضو از 45 کشور گروه مطرح شده است. او فکر می کند خود داری از فروش اقلام با کاربرد دوگانه احتمالا” به مراتب بیش از این ها است.
این لیست شامل نام شرکت هایی از استرالیا، فنلاند، سوئد، امارات متحده عربی و حتی خود ایران می شود که به خاطر شک به کاربرد کالاهای درخواستی به استفاده در امور نظامی، از انجام معامله با آنها خودداری شده بود.
استفاده کنندگان این مواد در ایران شامل دولت، سازمان انرژی هسته ای، شرکت های برق، مهندسی، پتروشیمی، پالایشگاههای نفت و گاز، صنایع هواپیمایی، دانشگاهها، تولید کنندگان خودرو، مراکز تحقیقات معدنی، یک شرکت پشتیبانی هلیکوپتری و مرکز فیزیک پلاسما می شدند.
آمادگی روسیه
روسیه روز جمعه در روشن ترین اظهارت خود تا کنون اعلام کرداین کشور آماده است سوخت اورانیوم لازم را برای اولین نیروگاه اتمی ایران تامین کند. به گزارش خبرگزاری رویتر از مسکو، این موضوع بحران دیپلماتیک بر سر برنامه های هسته ای ایران را تحت تاثیر قرار داده است.
تولید کننده دولتی سوخت اتمی روسیه اعلام کرد بازرسان نهاد نظارتی سازمان ملل اواخر این ماه شروع به مهر و موم بسته های سوخت برای بوشهر خواهند کرد. این مهمترین قدم در فرآیند ارسال سوخت به ایران است.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای در گزارش اخیر خود در روز پنجشنبه گفت: “هماهنگی های لازم برای رسیدگی و مهر و موم کردن سوخت تازه هسته ای برای تاریخ 26 نوامبر، قبل از ارسال آنها از سوی روسیه برای ایران به عمل آمده است.“
بازرسان عازم مرکز هسته ای شیمیایی روسیه در سیبری خواهند شد که در حال تدارک سوخت لازم برای ایران است. مقامات گفته اند اقامت بازرسان در آنجا تا 29 نوامبر ادامه خواهد داشت.
منبع: اینتر نشنال هرالد تریبون – 17 نوامبر