تهران، پس از صرف هزینه های سنگین و تبلیغات وسیع، ۹ ژانویه برنامه فضایی خود را تعطیل کرد. این تعطیلی بی‌صدا، در مطبوعات ایران چندان مورد توجه قرار نگرفت.
مقامات ایران نیروی کار و دارایی‌های نهادهای فعال در امور فضایی را میان چهار وزارتخانه، از جمله وزارت ارتباطات و وزارت دفاع، توزیع خواهند کرد.
ایران از اوائل دهه ۱۹۷۰ در اکتشافات فضایی فعال بوده است. در سال ۲۰۰۲، محمد خاتمی، رئیس جمهور اصلاح طلب ایران به وزارت علوم و وزارت ارتباطات دستور داد تا یک برنامه ملی را برای کسب توانایی‌های فضایی و بخصوص پرتاب ماهواره را با کمک روسیه تدوین کنند.
ولی نهاد آژانس فضایی ایران در شکل فعلی آن در سپتامبر ۲۰۱۰ و در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد ایجاد شد. وی برنامه فضایی و چندین سازمان تحقیقاتی کوچک دیگر را زیر نظارت دفتر ریاست جمهوری قرار داد و برنامه اصلی آن‌ها را تولید موشک‌های فضاپیما تعریف کرد.
برنامه جدید فضایی ایران از بودجه هنگفتی از سوی دولت ایران حمایت می‌شد. حداقل سه نهاد عمده از این برنامه حمایت می‌کردند.
مرکز هوافضای امام خمینی در سمنان مسئول تولید و آزمایش و پرتاب موشک بود. مرکز تحقیقات فضایی تهران توسعه سیستم‌های فرعی را بر عهده داشت و مجتمع رصدخانه امام صادق در اراک ماهواره‌های ایران و خارجی را رصد می‌کرد.
گروه‌های متعدد کوچک تحقیقاتی در دانشگاه‌ها از این سه نهاد حمایت می‌کردند.
برنامه فضایی ایران بر آزمایش شش ابزار پرتاب ماهواره استوار بود – که سه آزمون آن عملا انجام شد.
اولی آن‌ها سیستم کاوشکگر بود که از زلزال-۳ و فراگ-۷ تشکیل می‌شود که دارای کپسول جداشونده بود که با چ‌تر نجات به زمین باز می‌گشت.
کاوشگر برای فرستادن حیواناتی مانند کرم، لاک پشت و میمون برای مقاصد تحقیقاتی بکار می‌رود. آخرین نسخه کاوشگر به نام پژوهش، با موشک شهاب-۲ و با سوخت مایع به فضا فرستاده می‌شود.
دومین نوع آن موشک پرتاب سفیر بود که با موشک معروف شهاب-۳ به فضا پرتاب می‌شود. سفیر موفق‌ترین ابزار پرتاب ایران بود که تا کنون سه بار با موفقیت پرتاب شده است.
موشک سفیر ماهواره امید را در فضا قرار داد و همچنین ماهواره رصد را برای عکاسی از سطح کره زمین به فضا پرتاب کرد که دقتی معادل ۱۰۰ متر دارد.
سیمرغ، آخرین دستاور برنامه فضایی ایران است که نسخه برداری شده از ابزار پرتاب کره شمالی به شمار می‌آید. سیمرغ از چهار موشک اسکاد استفاده می‌کند تا باری به وزن ۱۰۰ کیلوگرم را در بالا‌ترین نقطه جو قرار دهد.
تهران امیدوار بود سیمرغ به ۱۶ موتور مجهز شود تا دو فضانورد را به فضا حمل کند. با این وجود سیمرغ هرگز پرتاب موفقی نداشته است.
آژانس فضایی ایران قول داده بود تا سال ۲۰۱۰ ده آزمایش را انجام دهد که موفق شد تنها دو آزمون را به انجام برساند. برخی از پرتاب‌ها با شکست مواجه شد که یکی از آن‌ها به دلیل انفجاری بود که در پایگاه امام خمینی در سمنان رخ داد.
صدام حسین، لیبی و زامبیا هم قبلا برنامه‌های فضایی داشتند تا روحیه مردم خود را تقویت کنند. ولی کشف فضا پرخرج‌تر از آن است که بتوان از آن برای مقاصد تبلیغاتی استفاده کرد. ایران امروزه با مشکلات مالی جدی روبروست. تهران اکنون نمی‌تواند هزینه‌های اضافی را تحمل کند.
ایران همچنین با فرار مغز‌ها هم روبروست که باعث مهاجرت بسیاری از دانشمندان جوان به غرب می‌شود. ۱۲ ژانویه، رئیس نیروی بسیج (شبه نظامیانی که ناظر بر عفت اخلاقی در مراکز تحقیقاتی و صنعتی است) از این شکایت کرد که دو دانشمند فضایی ایران به برزیل فرار کرده‌اند.
ممکن است ایران بتواند چند تا از موشک‌های باقیمانده خود را آزمایش کند. ولی برنامه‌های بلند پروازانه تهران برای توسعه یک آژانس تحقیقات فضایی ۹ ژانویه به پایان رسید.
منبع: بوستون گلوب - 17 ژانویه 2015
