توافقنامه ژنو، بیانیه سیاسی شد

نویسنده
شیرین کریمی

» همزمان با تحریم های جدیداتحادیه اروپا

همزمان با اعمال تحریم های تازه از سوی اتحادیه اروپا علیه تهران، رئیس مجلس اسلامی به غرب هشدار داده است که در مورد نظام اشتباه نکند. از سوی دیگر در حالیکه دست راست جواد ظریف،توافقنامه ژنو را نه یک “توافقنامه” بلکه یک “بیانیه سیاسی” توصیف کرده،کیهان تحریم های اتحادیه اروپا را دلیلی بر تیتر دوشنبه هفته پیش خود توصیف کرده آن هم در شرایطی که حسین شریعتمداری روز پنج شنبه مواضعی میانه نسبت به تیم مذاکره کننده اتمی نظامی اتخاذ کرده بود.

یک هفته از توافق اولیه تهران و ۱+۵ می گذرد اما هنوز واکنش های سیاستمداران و رسانه ها در کشور ادامه دارد؛ علی لاریجانی یکی از این افراد است. رئیس مجلس شورای اسلامی که برای شرکت درهفتاد و ششمین سالگرد کشته شدن آیت‌الله مدرس به شهرستان کاشمر سفر کرده دیروز به غربی ها هشدار داد که “مبادا در مورد جمهوری اسلامی ایران اشتباه کنید.”

او از قدرت های جهانی خواست تا در نظر داشته باشند که آمادگی نظام اسلامی برای حل مساله هسته ای از راه مذاکره یک “نگاه دائمی” بوده “نه برخلاف تصور شما که فکر می‌کنید بر اثر فشارها این تصمیم گرفته شده است؛ گرچه این ادبیات سخیف توسط برخی از سران کشورهای غربی به کار گرفته می‌شود.”

علی لاریجانی که در دو سال ابتدایی ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، دبیر شورای عالی امنیت ملی مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی با غرب بود، ابرقدرت های جهان را نسبت به تعطیلی فعالیت های اتمی تهران هم ناامید کرده و گفته است: “مذاکره مسیر مناسبی برای حل و فصل این موضوعات است اما اگر تصور شما تعطیلی فعالیت‌های هسته‌ای ایران است پس چرا مذاکره می‌کنید؟”

 جواد ظریف، وزیر خارجه و همتایان اش هفته گذشته با ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان توافق کردند که در برابر تحریم نشدن بیشتر جمهوری اسلامی و آزاد شدن حدود ۱۰ میلیارد دلار از دارایی های تهران در بانک های جهانی، نظام اسلامی غنی سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد در سایت فردو و همچنین توسعه راکتور آب سنگین در اراک را متوقف کند.

 

توافقنامه نیست، بیانیه سیاسی است

حالا عباس عراقچی، دست راست ظریف و رئیس هیات مذاکره کننده تهران با گروه ۱+۵ در اظهارنظری تازه گفته آنچه هفته پیش امضا شده یک “بیانیه سیاسی” بوده است: “متنی که مورد توافق قرار گرفت توافقنامه حقوقی دارای تعهدات الزام‌آور نیست و بلکه بیشتر به بیانیه سیاسی شبیه است که تحت عنوان برنامه اقدام مشترک مورد توافق قرار گرفت و دو طرف اقداماتی که بایستی به طور داوطلبانه و برای دوره مشخص انجام شود، فهرست کردند.”

این دپیلمات جمهوری اسلامی در توضیحاتی بیشتر گفته است: “این توافق گام اولیه برای رسیدن به توافق جامع به شمار می‌رود که در نهایت تکلیف مشکلات روشن و همه تحریم‌ها بهره‌مند می‌شوند و ایران از برنامه صلح‌آمیز خود از جمله غنی‌سازی بهره‌مند خواهد شد.”

 

تحریم های تازه

در شرایطی که انتظار می رفت توافقنامه ژنو ۳، مقدمه ای برای رفع تدریجی و خاموش تحریم ها باشد اما خبر تحریم ۱۷ شرکت وابسته به جمهوری اسلامی توسط اتحادیه اروپا، این خوش بینی را کم رنگ کرده است.

به گزارش خبرگزاری فارس شورای اتحادیه اروپا طی اعلامیه‌ای که در سایت رسمی خود منتشر کرده اعلام کرده تحریم‌ها علیه ۱۷ شرکت وابسته به جمهوری اسلامی را ادامه می‌دهد.

در اعلامیه شورای اتحادیه آمده است که این اتحادیه به موجب تصمیمی که در ۲۳ مارس سال ۲۰۱۲ اتخاذ شده اعمال محدودیت بر برخی از این شرکت‌ها را ادامه می‌دهد.

علت تحریم این شرکت‌ها وابستگی، همکاری و تحت مالکیت و یا تحت کنترل بودن آنها توسط شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی عنوان شده است.

عباس عراقچی دیروز گفت این تحریم ها توافقنامه ژنو را نقض نمی کند اما نشانی از “حسن نیت” اتحادیه اروپا ندارد. اما واکنش تند را مرضیه افخم بروز داده است. به گزارش ایرنا سخنگوی دستگاه دیپلماسی دولت روحانی روز گذشته از این تصمیم ابراز شگفتی کرد و گفت: “این اقدام بخصوص با توجه به مذاکرات ژنو و تلاش مشترک برای برداشتن گام های اولیه جهت اجرای آن، سئوال برانگیز و باعث تعجب است.”

خانم افخم ضمن “رد قاطع” این تصمیم، توصیه ای نیز به کشورهای قاره سبز کرده است: “اتحادیه اروپایی خود را همسو با جهت گیری تفاهم ژنو قرارداده و در مسیر تقویت اعتماد متقابل گام بردارد.”

 

کیهان : صحت تیتر ما را تایید کنید

روز یکشنبه سر مقاله نویس کیهان نیز ماجرای تحریم های اتحادیه اروپا و ادامه فشارهای ایالات متحده را برهانی بر بر حق بودن تیتر یک دوشنبه هفته پیش این نشریه توصیف کرد. حسین شمسیان در یادداشتی تحت عنوان جای خالی اعتماد نوشته است: “یک هفته قبل، وقتی کیهان در واکنش اظهارات مقامات آمریکایی پس از امضاء توافقنامه هسته‌ای میان ایران و شش کشور طرف مذاکره نوشت: «آمریکا قابل اعتماد نبود، توافق ژنو یک ساعت دوام آورد» بعضی‌ها خرده گرفتند و ادعا کردند که کیهان پیش داوری کرده و هنوز خبری نشده، موضوع را مورد تردید و تشکیک قرار داده است! اما اکنون و تنها یک هفته پس از امضاء توافقنامه، چندین و چند سند مهم و غیرقابل انکار جدید در دسترس است که صحت تیتر آن روز کیهان را تأیید می‌کند و هر انسان منصفی را به تأیید وا می‌دارد.”

نویسنده مواردی چون تحریم های تازه اتحادیه اروپا و تدوین لایحه ای جدید در ایالات متحده که به ادعای کیهان بر مبنای آن “دولت اوباما هر سی روز یک‌بار (باید) تأیید کند که ایران به توافق ژنو پایبند است” را از جمله دلایل صحت تیتر هفته گذشته دانسته است که: “توافق ژنو یک ساعت دوام آورد.”

 

شریعتمداری: اتهام سازشکاری نابخشودنی است!

این در حالی است که پنج شنبه هفته گذشته حسین شریعتمداری – مدیر مسئول کیهان - که خود دو هفته پیش تیم مذاکره کننده حسن روحانی را صراحتا به “باج دهی” متهم کرده بود در چرخشی تازه در مواضعش نوشت: “نسبت «سازشکاری» به مسئولان دلسوز و فرزندان اسلام و انقلاب، یک «اتهام» است و «مسئول سازشکار» قابل طرد است که باید از مسئولیت کنارگذارده شود. اما، مسئول دلسوز و فداکار در صورت خطا، «قابل نقد» است و این نقد اگر دلسوزانه و خیرخواهانه باشد، نقش تقویت کننده دارد و نه تضعیف کننده.”

او دوشنبه ۲۷ آبان در یادداشتی با تیتر “قرار بر این نبود که…“تیم دیپلماسی هسته ای دولت روحانی را صراحتا به “باج دادن” متهم کرده و نوشته بود: “امتیازاتی که اخیرا با توقف بخش قابل توجهی از فعالیت هسته‌ای کشورمان به حریف داده‌ایم و در گزارش آمانو به آن تصریح شده است، فقط با واژه «باج دادن» قابل توضیح است و این نگرانی جدی را دامن می‌زند که تیم محترم مذاکره‌کننده کشورمان بی‌آنکه بخواهند یا متوجه باشنددر این اقدام خسارت آفرین و غیر قابل توجیه از وسوسه های شیطانی اصحاب فتنه آمریکایی ـ اسراییلی ۸۸ که در پوشش مشاوره به آنان ارائه شده است، تاثیر پذیرفته باشند.”

اما نماینده ولی فقیه در کیهان چهار روز پیش ناگهان رویکرد مهربانانه ای در قبال دیپلماسی حسن روحانی در پیش گرفت و نوشت: “مجموعه مذاکره کنندگان کشورمان به گفته حضرت آقا که همه شواهد نیز گواه آن است «ماموران دولت جمهوری اسلامی ایران» و «بچه های انقلاب» هستند و ماموریت «سخت» و «مهمی» را برعهده دارند و بدیهی است که اتهام «سازشکاری» به آنان، فقط «گناه» و جرمی نابخشودنی است”.

 

خط قرمزی جدید

در همین حال رئیس سازمان انرژی اتمی روز یکشنبه در یک سخنرانی از افزوده شدن یک خط قرمز به غیر از “حق غنی سازی” به برنامه هسته ای نظام خبر داد: “عدول از آب سنگین ( اراک)”.

علی اکبر صالحی، وزیر خارجه دولت محمود احمدی نژاد که دیروز در سومین سالگرد ترور مجید شهریاری – از دانشمندان اتمی نظام- سخنرانی می کرد گفت: “اگر آنها(غرب) می خواهند ما این رآکتور( آب سنگین اراک) را نداشته باشیم به معنی آن است که آنها هیچگاه تمایلی به عادی شدن پرونده هسته ای ایران ندارند.”

غرب مظنون است که تهران بخواهد از ارتقای راآکتور آب سنگین اراک به تولید پلوتنیوم برسد؛ ماده ای اتمی که می تواند جایگزین اورانیوم غنی شده در کلاهک اتمی و ساخت بمب شود.

صالحی با به میان کشیدن پای آیت الله خامنه ای به ماجرا هشدار داده است: “اگر می خواهید حقی را از ما زائل کنید باید بدانید که رهبر ما خط قرمز را تعیین کرده اند و هیچ حقی که در ان.پی.تی و اساسنامه باشد و ما به آن متعهد باشیم، نباید از داشتن آن فروگذاری کنیم.”