فشار آمریکا می تواند سخت تر شود‏

‏

‎‎ ‎

دکتر‎ ‎صادق‎ ‎زیبا‎ ‎کلام‎ ‎استاد‎ ‎علوم‎ ‎سیاسی‎ ‎دانشگاه‎ ‎تهران‎ ‎در‎ ‎گفت‎ ‎وگو‎ ‎با‎ ‎روز‎ ‎می‎ ‎گوید‎ ‎با روی کار آمدن دموکرات ها در ‏واشنگتن،‎ ‎اوباما‎ ‎به‎ ‎سوی‎ ‎ایران‎ ‎شاخه‎ ‎زیتون‎ ‎پیشنهاد‎ ‎خواهد‎ ‎کرد،‎ ‎اگر‎ ‎چه‎ ‎ایران‎ ‎آن‎ ‎را‎ ‎پس‎ ‎خواهد‎ ‎زد. گفت‎ ‎وگوبا این تحلیلگر ‏مسائل سیاسی را‎ ‎می‎ ‎خوانید.‏‎ ‎

‎ ‎انتخاب‎ ‎شدن‎ ‎باراک‎ ‎اوباما‎ ‎چه‎ ‎تاثیری‎ ‎روی‎ ‎رابطه‎ ‎ایران‎ ‎وآمریکا‎ ‎دارد؟‎ ‎

‎ ‎

من‎ ‎فکر‎ ‎می‎ ‎کنم‎ ‎که‎ ‎آقای‎ ‎اوباما‎ ‎با‎ ‎شاخه‎ ‎زیتون‎ ‎به‎ ‎سمت‎ ‎ایران‎ ‎خواهد‎ ‎آمد. منتها‎ ‎سوال‎ ‎اساسی‎ ‎این‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎ایران‎ ‎چه‎ ‎واکنشی‎ ‎به‎ ‎وی‎ ‎نشان‎ ‎می‎ ‎دهد‎ ‎و‎ ‎آیا‎ ‎اقدام او‎ ‎را‎ ‎با‎ ‎یک‎ ‎شاخه‎ ‎زیتون‎ ‎متقابل‎ ‎پاسخ‎ ‎خواهد‎ ‎داد‎ ‎یا‎ ‎نه؟ من شخصا‏‎ ‎فکر‎ ‎می‎ ‎کنم‎ ‎که تهران‏‎ ‎شاخه‎ ‎زیتون‎ ‎اوباما‎ ‎را‎ ‎نادیده‎ ‎خواهد‎ ‎گرفت‎ ‎و‎ ‎مجموعه‎ ‎حاکمیت‎ ‎جمهوری‎ ‎اسلامی‎ ‎ایران‎ ‎روی‎ ‎مواضعی‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎خصوص‎ ‎آمریکا‎ ‎داشته‎ ‎تا‎ ‎به‎ ‎الان -‏‎ ‎‏ یعنی‎ ‎ستیز‎ ‎با‎ ‎این‎ ‎کشور‎- ‎‏ همچنان‎ ‎اصرار‎ ‎خواهد‎ ‎کرد. ‏‎ ‎‎ ‎

‎ ‎چرا؟‎ ‎

‎ ‎

به‎ ‎دلیل‎ ‎اینکه‎ ‎ضدیت‎ ‎با‎ ‎آمریکا‎ ‎به نوعی‎ ‎به‎ ‎لحاظ‎ ‎ایدئولوژیک‎ ‎بخشی‎ ‎از‎ ‎ماهیت‎ ‎وجودی‎ ‎حاکمیت‎ ‎جمهوری‎ ‎اسلامی‎ ‎ایران‎ ‎شده‎ ‎است. انگار این تفکر وجود داشته باشد که‎ ‎اگر‎ ‎روابط‎ ‎ما‎ ‎با‎ ‎آمریکا‎ ‎عادی‎ ‎شود‎ – ‎مثل روابط با‏‎ ‎کشورهای‎ ‎اروپایی‎ ‎و‎ ‎سایر‎ ‎قدرت‎ ‎های‎ ‎دیگر‎- ‎‏ در‎ ‎ساده‎ ‎ترین‎ ‎شکل‎ ‎آن،‎ ‎دیگر‎ ‎چه‎ ‎چیزی‎ ‎داریم‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎آن‎ ‎صحبت‎ ‎کنیم؟‎ ‎‎ ‎

‎ ‎ولی‎ ‎به‎ ‎هرحال‎ ‎چنین‎ ‎رابطه‎ ‎ای‎ ‎می‎ ‎تواند‎ ‎نگرانی‎ ‎های‎ ‎امنیتی‎ ‎ایران‎ ‎را‎ ‎نیز‎ ‎برطرف‎ ‎کند؟‎ ‎

‎ ‎

از‎ ‎این‎ ‎جهت‎ ‎بله. تا کنون یک‎ ‎نگرانی وجود داشته‏‎ ‎است مبنی بر‏‎ ‎این که‎ ‎درصورت‎ ‎انتخاب‎ ‎مک‎ ‎کین،‎ ‎امکان‎ ‎عملیات‎ ‎نظامی‎ ‎علیه‎ ‎ایران‎ ‎وجود‎ ‎دارد. با‎ ‎سرکار‎ ‎آمدن‎ ‎اوباما‎ ‎عملا‎ ‎این‎ ‎احتمال‎ ‎منتفی‎ ‎می‎ ‎شود. ‏‎ ‎‎ ‎

‎ ‎برخی‎ ‎معتقدند مناسب است‎ ‎آقای‎ ‎احمدی‎ ‎نژاد‎ ‎هم‎ ‎پیام‎ ‎تبریکی‎ ‎برای‎ ‎رییس‎ ‎جمهوری‎ ‎آمریکا‎ ‎بفرستد. با‎ ‎توجه‎ ‎به‎ ‎ویژگی‎ ‎های‎ ‎تاریخی‎ ‎انتخاب‎ ‎اولین‎ ‎آفریقایی‎-‎آمریکایی‎ ‎که‎ ‎می‎ ‎توانست‎ ‎فرصت‎ ‎تاریخی‎ ‎خوبی‎ ‎برای‎ ‎ارسال‎ ‎پیامی‎ ‎مثبت‎ ‎باشد…‏‎ ‎

‎ ‎

دومساله‎ ‎‏ وجود دارد. یکی‎ ‎اینکه‎ ‎بهتر‎ ‎است‎ ‎آقای‎ ‎احمدی‎ ‎نژاد‎ ‎این کار‎ ‎را‎ ‎بکنند‎ ‎یا‎ ‎نه‎ ‎و‎ ‎دیگر‎ ‎اینکه‎ ‎ایشان‎ ‎این‎ ‎کار‎ ‎را‎ ‎خواهند‎ ‎کرد‎ ‎یانه؟‎ ‎من‎ ‎معتقدم‎ ‎که‎ ‎ایشان‎ ‎مطلقا‎ ‎این‎ ‎کار‎ ‎را‎ ‎نخواهند‎ ‎کرد. ‏‎ ‎

‎ ‎

‎ ‎به‎ ‎چه‎ ‎دلیل؟‎ ‎

‎ ‎

برای‎ ‎اینکه‎ ‎این‎ ‎موضوع‎ ‎را‎ ‎یک‎ ‎نوع‎ ‎کوتاه‎ ‎آمدن‎ ‎در‎ ‎قبال‎ ‎آمریکا‎ ‎خواهند‎ ‎دانست‎ ‎و در نتیجه چنین‎ ‎پیامی‎ ‎نخواهند‎ ‎فرستاد. ‏‎ ‎‎ ‎

‎ ‎آیا‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎کلی‎ ‎چنین‎ ‎اقدامی‎ ‎مناسب‎ ‎بود؟‎ ‎

‎ ‎

من‎ ‎اگر‎ ‎بودم‎ ‎این‎ ‎کار‎ ‎را‎ ‎می‎ ‎کردم! چون‎ ‎من‎ ‎اعتقادی‎ ‎به‎ ‎دشمنی‎ ‎با‎ ‎آمریکا‎ ‎ندارم. اما‎ ‎ایشان‎ ‎که‎ ‎این جوری‎ ‎فکر‎ ‎نمی‎ ‎کنند. ‏‎ ‎‎ ‎

‎ ‎اگر‎ ‎اوباما‎ ‎با‎ ‎پیشنهاد‎ ‎شاخه‎ ‎زیتون‎ ‎به‎ ‎سمت‎ ‎ایران‎ ‎بیاید‎ ‎وایران‎ ‎قبول‎ ‎نکند‎ ‎آن‎ ‎موقع‎ ‎چه‎ ‎وضعی‎ ‎در‎ ‎مقایسه‎ ‎با‎ ‎دولت‎ ‎پیش‎ ‎خواهیم‎ ‎داشت؟‎ ‎

‎ ‎

در آن صورت، قطعا‎ ‎هر‎ ‎گونه‎ ‎سیاست‎ ‎سختی‎ ‎را‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎پیش‎ ‎بگیرند‎ ‎در مورد‎ ‎ایران‎ ‎با‎ ‎استقبال‎ ‎مردم‎ ‎آمریکا‎ ‎مواجه‎ ‎خواهد‎ ‎شد. ‏‎ ‎کاملا‎ ‎این امکان وجود دارد که حتی‎ ‎وضعیت‎ ‎سخت‎ ‎تر‎ ‎شود. نه‎ ‎در‎ ‎زمینه‎ ‎حمله‎ ‎نظامی‎ ‎بلکه‎ ‎در‎ ‎حوز‎ ‎ه‎ ‎تحریم‎ ‎ها. ‏سختگیری‎ ‎هایی‎ ‎که‎ ‎می‎ ‎تواند‎ ‎از‎ ‎دوره‎ ‎جورج‎ ‎بوش‎ ‎هم‎ ‎سخت‎ ‎تر‎ ‎باشد. ‏