طلا و سکه در تهران هر روز سیر صعودی دارد.یک تکان قیمتی دیگر،قیمت یک سکه تمام را به 500هزار تومان میرساند. کارشناسان دلیل این امر را هم بحران در بازار جهانی طلا میدانند و هم اینکه نقدینگی ازاد شده از بانک ها به سمت بازار طلا و سکه روانه شده است. آخر بانک مرکزی در سال نود سود سپرده های بانمکی را کم کرده ومردم دلیلی برای نگه داشت سرمایه خود در بانک ها نمی بینند. در این میان برخی هم معتقدند دولت خود تهمیداتی اندیشیده که سکه به قیمت بالای 400هزار تومان برسد.
بحران سکه از هفته پیش شروع شد. قیمت ربع سکه بهار ازادی به 165000 تومان رسید و ناگاه بازار طلا از سکه خالی شد؛ در واقع کسی سکه نمی فروخت وهمه به امید گران شدن بیشتر از فروش خود داری میکردند.
قیمت سکه تمام نیز از مرز 400 هزار تومان گذشت؛ به 450 هم رسید. ولی این رشد حبابی چه دلیلی دارد؟ به نوشته خبرآنلاین محمد خوش چهره معتقد است: “قیمتی که الان بانک مرکزی برای عرضه سکه اعلام می کند با قیمت واقعی فاصله بسیار زیادی دارد. از بعد اقتصاد امنیتی نوسانات اخیر بازار سکه به اراده بانک مرکزی است به دلیل اینکه در این ایام برای انجام سیاست های خود به ریال زیادی احتیاج دارند؛ در این شرایط هرچه سکه گران تر فروخته شود به نفع بانک مرکزی خواهد بود…. وضعیت موجود بازار و حراج نشان می‌دهد که رشد حبابی برای دولت مهم نیست بلکه افزایش قیمت پایه سکه و رساندن آن به 400 هزار تومان برای مقامات حائز اهمیت بود که رسید.”
وجود حباب در بازار سکه‌فروشی کشور امری مبرهن است که همگان، از مقامات اقتصادی و بانکی تا فعالان بازار طلا و جواهر به آن اذعان دارند، اما مسئولان اقتصادی کشور تمایل دارند تنها نظاره‌گر این بورس‌بازی‌ها باشند.
مقابله با بورس‌بازی در بازار سکه و طلا از مواردی بود که از سوی بهمنی رئیس کل بانک مرکزی در هفته‌های اخیر اعلام شد اما با گذشت چند روز از سخنان وی، هنوز آرامش به بازار سکه برنگشته و همچنان قیمت‌ها به واسطه سفته‌بازی در بازار سکه روبه افزایش است.
در این میان رییس اتحادیه طلافروشان اعتقاد دارد مردم برای فروش سکه خود به طلا فروشی ها مراجعه نمی کنند؛ پس طلا فروشان هم سکه ای برای عرضه ندارند. رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر اما به افرادی که سرمایه های کوچک خود را به این سمت می کشند هشدار می دهد مواظب باشند چون امکان دارد که زیان ببینند.
بر اساس نوشته خبر گزاری فارس طی هفته‌های اخیر طلا در بازار داخلی هر روز یک رکورد جدید را به ثبت رسانده؛ این افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی البته همراستا با بازارهای جهانی بود اما بازار سکه با اختلاف 40 الی 50 هزار تومانی گوی سبقت را از بازار جهانی ربوده و در ساعت‌های مختلف سکه‌های بهار آزادی با نرخ‌های جدید و البته گرانتری نسبت به روزهای گذشته قیمت‌گذاری می‌شوند.
التهاب بازار طلا در روزهای اخیر مشابه بازار دلار در چند ماه گذشته است؛ در آن ایام نیز بانک مرکزی به منظور عرضه دلار در بازار اعلام کرد که صرافی‌ها ارز را بدون هیچ محدودیتی در اختیار متقاضیان تا سقف معین قرار دهند اما بعد از چند روز از گذشت این ماجرا بانک مرکزی مجدداً با صدور بخشنامه‌ای اعلام کرد که تنها به دارندگان گذرنامه و مسافران بلیط بفروشند؛ همین تصمیم موجب شد تا بعد از گذشت چند روز بازار دلار که گذرگاه دلالان به حالت عادی برگردد
این اتفاقات درحالی روی می دهد که به دستور بانک مرکزی حراج انواع قطعه سکه و شمش طلا در بانک کارگشایی صورت می‌گیرد اما مشاهدات خبرنگار فارس حکایت از جولان دلالان در جلسات حراج این بانک دارد.
باوجود اینکه قصد بانک مرکزی افزایش عرضه سکه به بازار و کاهش رشد حبابی قیمت‌ها در این بخش است اما آنچه این روزها در بانک کارگشایی اتفاق می‌افتاد بیانگر بورس‌بازی در سالن، حراج علی‌الرغم هشدارهای بانک مرکزی است.
عرضه شمش و سکه بدون هیچ محدودیتی، تنها با ارائه کارت ملی، به افراد موجب شده تا دلالان از این وضعیت سوءاستفاده نموده و با حضور در جلسات حراج و خرید سکه‌های 100 و 200 تایی در انواع مختلف و فروش آن در بازار آزاد سودهای میلیونی را ظرف کمتر از یک روز به جیب بزنند.
در میانه هفته بود که خبر امد بانک مرکزی به این راه حل رسیده که باید برای مهار قیمت (که البته خوش چهره معتقد است افزایش قیمت خواست دولت است) شمش طلا به بازار تزریق کند ولی چون رییس بانک مرکزی در سفر واشنگتن بود دیگر مدیران چنین اختیاری نداشتند. بالاخره بهمنی بازگشت وخبر دادند که از شنبه شمش های 12 کیلویی طلا به بازار تزریق میشود کند تا کمبود طلا رفع شود و قیمت ها تا حدودی آرام گیرند.
به گزارش واحد مرکزی خبر رئیس کل بانک مرکزی گفت: سکه طلا از روز شنبه به میزان کافی در حدود 300 شعبه منتخب بانکها در سراسر کشور عرضه می شود.
محمود بهمنی همچنین افزود: “نخستین بار بانک مرکزی ازشنبه شمش 12 کیلویی طلا را نیز علاوه بر شمش های یک کیلویی عرضه خواهد کرد… افرادی که به قصد سفته بازی و منفعت طلبی اقدام به خرید طلا می کنند در آینده نزدیک زیان خواهند دید… اگر نیاز باشد تعداد شعب عرضه کننده سکه را افزایش خواهیم داد.”
به موازات این اعلام، در هفته دوم بحران سکه وطلا در ایران، مسئولان بانک مرکزی اعلام کردند هر کسی سکه بخرد ضرر کرده است. رییس کل بانک مرکزی هم وعده داد که حباب قیمتی سکه را از میان می برد و قیمت ها را به روال عادی باز می گردانداما در عمل صف های خرید سکه طولانی تر شد.
تحلیل گر خبر آن لاین در خصوص این رویکرد بانک مرکزی نوشت: “دولت می گوید، واردات کلان طلا طی سال گذشته حالا منفعتش را نشان می دهد. پس نباید دمیدن به حباب قیمت سکه چندان هم ناآگاهانه صورت گرفته باشد. اما مردم هم از این منفعت دولت سهم می خواهند. پس در این موج به راه افتاده به دنبال نوسان گیری هستند. تجربه به آنها نشان داده که هر گاه به سرعت با موج افزایش قیمت ها که کنترلش به دست دولت بوده همراه شده اند، زیان ندیده اند. آخرین تجربه آنها هم باز می گردد به شوک قیمتی دلار در ابتدای پاییز سال گذشته. دلار به سرعت مرز قیمتی یکهزار و 70 تومان را شکافت ولی بانک مرکزی وعده داد که دلار را با عرضه های سنگین به بهای قبل از شوک، باز می گرداند.”
این تحلیل در ادامه اشاره میکند که: “چرا نمی خواهید قبول کنید که در اجرای سیاست های شوک درمانی خود برای تامین مالی دولت، ناچار باید، بخشی از مردم را که شم نوسان گیری خوبی دارند، در سود خود سهیم کنید. چرا برای مردم شعور داد و ستد و سوداگری که بانک مرکزی به گسترش آن دامن می زند، قایل نیستید؟ آقای بهمنی دست شما برای مردم رو شده است، چه آن زمان که می گویید آنقدر ذخایر ارزی داریم که دلار را ارزان کنیم و چه آن زمان که دم از عرضه شمش های 1200 کیلویی طلا می زنید.”
