دکترغلامعباس توسلی، جامعه شناس در گفت وگو با روز تصریح دارد که ممکن است به اصولگرایان تفهیم شود که حتما باید محموداحمدی نژاد کاندیدایشان باشد و در آن صورت آنان بالاجبار با یک کاندیدای اصلی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کنند. توسلی معتقد است که در این صورت، اصلاح طلبان هم باید کاندیدای واحدی بدهند. وی همچنین می گوید که اظهارات احمدی نژاد در استقبال از سخنان باراک اوباما نمی تواند برگ برنده او در جریان انتخابات باشد. این گفت وگو را می خوانید.
آیا این احتمال وجود دارد که اصولگرایان همه اختلافات خود را کناربگذارند و با یک کاندیدا وارد عرصه انتخابات شوند؟
هنوز ممکن است تغییر و تحولاتی در تعداد کاندیداهای ریاست جمهوری پیش بیاید. اصلاح طلبان به تعداد کاندیدای مشخصی رسیده اند اما معلوم نیست اصول گرایان با چند کاندیدا شرکت خواهند کرد. ظاهرا آنها منتظر هستند ببینند که اصلاح طلبان چه می کنند. به نظر می آید در میان آنها دیدگاه های مختلفی وجود دارد و درنهایت بسیار دشوار خواهد بود که برای همه دیدگاه هایشان یک کاندیدای واحد داشته باشند. تا آخرین روزها هم می توان شاهد حضور کاندیداهای جدید بود. ولی اگر چراغ سبزهایی باشد که حتما باید آقای احمدی نژاد کاندیداصلی اصولگرایان باشد، ممکن است بالاجبار توافق روی ایشان صورت بگیرد. اگرچه الان زود است که قضاوت کنیم اما اگر چنین احتمالی باشد اصلاح طلبان هم باید کاندیدای واحدی بدهند.
وضعیت میرحسین موسوی را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا زمان کافی برای ارتباط برقرارکردن با اقشار مختلف مردم وجود دارد؟
اگراجماع اصلاح طلبان روی ایشان تحقق پیدا کند و آقای کروبی هم به جایی برسد که به نفع وی انصراف بدهد، آقای موسوی خواهد توانست رای اصلاح طلبان را به خود اختصاص بدهد. برخی نیز معتقدند که آقای موسوی می تواند بخشی از آرای اصولگرایان را هم به خود اختصاص بدهد. با توجه به موضع گیری هایی که ایشان می کنند- که دربرخی موارد به اصولگرایان نزدیک است- این احتمال وجود دارد. با این حال اگر آقای احمدی نژاد کاندیدای اول باشد رای اصولگرایان بیشتر به سبد ایشان سرازیر خواهد شد.
حضور آقای نوری چگونه می تواند بر روند مبارزات انتخاباتی تاثیر بگذارد؟
تا حالا آقای نوری صریحا اعلام داوطلبی نکرده اند. اما به طور کلی اصلاح طلبان باید بتوانند به موضع واحد برسند وگرنه وضع اصلاح طلبان خوب نخواهد بود. اگر اصلاح طلبان به وحدت برسند می توانند آرای بیشتری جذب کنند.
باتوجه به اینکه دولت وشورای نگهبان ودیگر بخش های ناظر بر انتخابات همه از هواداران اصولگرایان هستند، روند برگزاری انتخابات را چگونه پیش بینی می کنید؟
این موضوع به شدت نگران کننده است. سوابق نشان می دهد که با چنین وضعیت و ترکیبی- هم در رد صلاحیت ها و هم در مسامحه ای که نسبت به خودی ها وجود دارد- انتخابات از یک روند سالمی برخوردار نباشد. مگر اینکه نشان بدهند که در شمارش آرا و مراحل مختلف نظارتی جدی و بی طرفانه و همه جانبه وجود دارد.
طی دو روز گذشته آقای احمدی نژاد از اظهار نظر مقام های آمریکایی درمورد ایران استقبال کردند. آیا گشودن باب گفت وگو با آمریکا می تواند برگ برنده ای برای آقای احمدی نژاد باشد؟ فکر نمی کنم. چون این مساله فراز و نشیب های زیادی خواهد داشت و طرف مقابل هم تا زمان انتخابات خیلی جلو نخواهد آمد و منتظر نتیجه انتخابات خواهد بود. بنابراین فکر نمی کنم تاثیر مهمی داشته باشد. برای توده مردم گرایش های فکری و سیاسی و دیدگاه هایی که از قبل در مورد کاندیداها دارند مهم است. اگر چه برای بخش هایی از جامعه ما موضوعات مربوط به سیاست خارجی هم اهمیت دارد. ولی در شرایط فعلی خیلی تعیین کننده نیست.