آندرو انگلند
اسناد دیپلماتیک آمریکایی که ویکی لیکس افشا کرد، عمق سوء ظن و هراس اعراب نسبت به برنامه تسلیحات هسته ای ایران نشان می دهد. از عربستان سعودی گرفته تا اردن و بحرین. این مقامات خواستار توقف برنامه هسته ای ایران با هر ابزار ممکن، و از جمله استفاده از گزینه نظامی، شده بودند.
در این اسناد آمده است که ملک عبدالله پادشاه عربستان به دفعات از ایالات متحده خواسته که به جمهوری اسلامی حمله کند و تأسیسات هسته ای این کشور را منهدم کند. وی هشدار داده است که در صورت دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای، «کشورهای دیگر منطقه نیز راه مشابهی را طی خواهند کرد.»
اکنون که برای اولین بار در وب سایت ویکیلیکس فاش شده که کره شمالی موشک های پیشرفته قابل دسترسی به اروپا را در اختیار ایران قرار داده است، زنگ خطر برای کشورهای عربی، خصوصاً سه کشور عربستان سعودی، بحرین و امارات متحده عربی در حاشیه خلیج فارس، به صدا در آمده است.
هرچند اسناد منتشر شده دست کشورهای عربی را رو می کند و شکاف بی اعتمادی آنها با تهران را عمیق تر می کند، اما در منطقه ای که رویکرد سیاسی رهبران در خفا از تنوع زیادی برخوردار است، شنیدن این اخبار غافلگیر کننده نیست.
حاکمان عرب از ابراز نظر علنی در خصوص ایران خویشتنداری کرده اند. علت آن هم می تواند آگاهی از این نکته باشد که هرگونه اقدام نظامی از سوی اسرائیل صورت خواهد گرفت و این کشور، دشمن قدیمی اعراب و تنها کشور صاحب زرادخانه هسته ای در خاورمیانه است.
اسناد منتشر شده بر گمانه زنی ها در خصوص حمله اسرائیل به تأسیسات هسته ای ایران دامن زده است. بر اساس اطلاعات این اسناد، ایهود باراک وزیر دفاع اسرائیل در سال 2009 هشدار داده است که دنیا برای رفع و رجوع برنامه هسته ای ایران بین 6 تا 18 ماه فرصت دارد.
حامد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین نیز به یک دیپلمات آمریکایی گفته است خطر ادامه برنامه هسته ای ایران، «از خطر متوقف کردن آن کشور بیشتر است» و با صراحت از لزوم استفاده «از هرگونه ابزار ممکن» سخن گفته است.
در عین حال به گزارش نشریه نیویورک تایمز و بر اساس مرور اسناد منتشر شده، سفیر عربستان در واشنگتن نیز در آوریل 2008 درگفتگو با ژنرال دیوید پتراوس رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، « درخواست های مکرر ملک عبدالله از آمریکا برای حمله به ایران» را مطرح کرده است.
کشورهای عربی از عزم ایران غیر عربی برای گسترش نفوذ خود در خاورمیانه و خصوصاً در عراق پس از اشغال و نیز لبنان به ستوه آمده اند. آنها نگران هستند که یک ایران هسته ای، آن هم در زمانی که قدرت ایالات متحده رو به افول گذاشته، تبدیل به ابرقدرت بلا منازع منطقه ای شود.
بر اساس گزارش منتشر شده در نشریه گاردین، «رهبران امارات متحده عربی، ایران را به عنوان تهدید اصلی علیه موجودیت خویش درنظر می گیرند و این تهدید را از نوع ماهوی قلمداد می کنند.» آنها تصور می کنند ایران مجهز به سلاح هسته ای سرانجام سبب به راه افتادن مسابقه تسلیحاتی در منطقه خواهد شد.
شیخ محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی از بلندپروازی های ایران برای «استیلای منطقه ای از طریق گروه های تروریستی و احتمالاً سازمان های زیرزمینی مستقر در کشورهای عربی» ابراز نگرانی کرده است.
ظرف سال های اخیر، برخی از کشورهای عربی از جمله امارات متحده، عربستان، اردن و مصر از قصد خود برای توسعه دانش فنی هسته ای سخن گفته اند. آنها نیز نظیر ایران اصرار دارند برنامه هایشان صلح جویانه خواهد بود اما تحلیلگران می گویند توسعه چنین برنامه هایی به منزله ارسال پیام برای ایران است.
کشورهای عربی خلیج فارس به تجهیز نظامی بی سابقه ای در دوران صلح دست زده اند و با سفارش تسلیحاتی به ارزش 123 میلیارد دلار به آمریکا، در صدد برقراری توازن با قدرت نظامی ایران برآمده اند.
در اسناد منتشر شده از قول شیخ محمد از ابوظبی درباره محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران آمده است: «من فکر می کنم این مرد ما را وارد جنگ خواهد کرد… فقط زمانش نامشخص است.»
ضمناً از زبان زاید رفیعی روزنامه نگار مصری در گفتگو با یک مقام آمریکایی نیز آمده است که: «ایران را بمباران کنید و یا با ایران مجهز به بمب کنار بیایید. تحریم و تشویق و تنبیه فایده ای ندارد.»
منبع: فایننشیال تایمز- 28 نوامبر