“راه ما و مسیر ما همانی است که از روز اول به شما وعده دادیم. عهد ما با شما شکستنی نیست”. این پاسخ حسن روحانی، رئیس جمهور به دانشجویانی است که در روز دانشجو با شعارهایی چون “پیام ما روشنه، حصر باید بشکنه” و “هزار روزه گذشته موسوی برنگشته” خواستار رفع حصر از رهبران جنبش سبز شدند. پاسخی که هرچند طی ماههای اخیر از سوی حسن روحانی بارها تکرار شده اما در عمل تفاوتی در وضعیت میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی که از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در حصر خانگی قرار گرفته اند ایجاد نشده.
مراسم روز دانشجو دیروز همزمان با ۱۶ آذر با حضور دولتمردان و برخی نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی در دانشگاههای مختلف برگزار شد، سخنرانی برخی مخالفان دولت در دانشگاهها لغو شد و آنچه بیش از پیش به چشم می امد عدم حضور فعالان دانشجویی و تشکل های دانشجویی همچون دفتر تحکیم وحدت، سازمان ادوار و انجمن اسلامی دانشگاهها در مراسم روز دانشجو بود، فعالانی که به دلیل فعالیت های دانشجویی طی سالیان گذشته زندانی شدند و تشکل هایی که فشارهای امنیتی، سرکوب های حکومتی و بگیر و ببندهای سالهای گذشته امکان هرگونه فعالیتی را از آنها سلب کرد.
بهاره هدایت، ضیا نبوی و مجید توکلی، سه فعال سرشناس دانشجویی هستند که با بیش از ۲۸ سال ونیم حکم زندان در زندان به سر می برند، عماد بهاور، مهدیه گلرو، امید کوکبی، مریم شفیع پور و تعداد دیگری از دانشجویان در زندان ماندند و اما تنها آنها نبودند که روز گذشته جای شان در دانشگاه و در مراسم دانشجو خالی بود، عبدالله مومنی، مجید دری، شبنم مددزاده و سایر فعالان دانشجویی که پس از سالها تحمل زندان و با پایان یافتن محکومیت شان آزاد شده اند هم امکان حضور در مراسم روز دانشجو در دانشگاهها را نیافتند. تعدادی از فعالان دانشجویی هم طی سالهای اخیر مجبور به ترک کشور شده اند.
دیواری کوتاه تر از دولت نیست
حسن روحانی، رئیس جمهور روز گذشته به اتفاق وزرای علوم و بهداشت و برخی معاونان و مشاورانش به دانشگاه علوم پزشکی ایران رفت، جایی که روسای دانشگاههای شهید بهشتی، علامه طباطبایی، علم و صنعت، پیام نور، فنی و حرفه ای به اتفاق رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران حضور داشتند. او در شرایطی برای مراسم روز دانشجو به جمع دانشگاهیان رفت که به تازگی توانسته از سد مجلس عبور کند و وزیری بر مسند وزارت وزارت علوم بنشاند. حسن روحانی گفت که از خط و راهی که دولت یازدهم تاکنون نسبت به دانشگاهها داشته هیچ‌گاه بازگشت نخواهد کرد: دیگر در دنیایی نیستیم که اگر در آن بخواهیم مسئولی را در دانشگاهها تعیین کنیم به نظر دانشگاهیان بی‌توجهی کنیم و وزیری را برگزینیم و با صاحبان نفوذ نیز سر و سری داشته باشیم و از آنها رأی اعتمادی بگیریم تا وزیر بر مسند قدرت بنشیند.
او با انتقاد از استیضاح فرجی دانا، وزیر علوم کابینه اش و عدم رای اعتماد از سوی مجلس به سه وزیر پیشنهادی اش گفت که همه این افراد قرار بود خط مشخصی را دنبال کنند: راهی که بنا بود میلی‌منفرد طی کند و نگذاشتند. بنا بود دکتر توفیقی ادامه دهد و نگذاشتند، دکتر فرجی دانا آمد و بر عهده گرفت، ادامه راه برای دکتر فرجی دانا ممکن نشد، همان راهی که دکتر نجفی ادامه داد. همان راه را قرار بود دکتر احمدی ادامه دهد و همان راه را قرار بود دکتر دانش آشتیانی ادامه دهد. امروز دکتر فرهادی همان راه را ادامه خواهد داد.
درخواست رفع حصر از رهبران جنبش سبز و فریادهای “یاحسین میرحسین، روحانی زنده باد موسوی پاینده باد، پیام ما روشنه حصر باید بشکنه، هزار روزه گذشته موسوی برنگشته” دیروز در حالی از سوی دانشجویان در حضور حسن روحانی و خطاب به او سر داده می شد که برخلاف سال گذشته که برخی دانشجویان مخالف سران جنبش سبز با سر دادن شعارهایی خواستار اعدام آنها می شدند، امسال تنها چند نفر شعار “مرگ بر موسوی” سر دادند و همه یکصدا خواهان رفع حصر بودند صدایی که خبرگزاری های نظامی امنیتی همچون خبرگزاری فارس هم نتوانست نادیده بگیرد یا سانسور کند و گزارش داد “با ورود رئیس‌جمهور به سالن برگزاری همایش عده ای از دانشجویان شعار درود بر موسوی، سلام بر روحانی و روحانی زنده باد، موسوی پاینده باد سر دادند و با این شعارها در طول مراسم از سران فتنه حمایت می‌کردند”.
کسانی هم که به صورت زنده از شبکه خبر صدا و سیما، مراسم را دنبال می کردند، هرچند صدا و سیما شعارهای دانشجویان را با قطع صدا سانسور می کرد اما صدای دانشجویی را شنیدند که با فریاد خطاب به حسن روحانی گفت “شما برای شکستن حصر به ما قول دادید آقای رئیس جمهور” و در ادامه حسن روحانی که خطاب به دانشجویان عنوان کرد: راه ما و مسیر ما همانی است که از روز اول به شما وعده دادیم. عهد ما با شما شکستنی نیست.
این سخن روحانی با فریادهای “روحانی حمایتت می کنیم” از سوی دانشجویان مورد استقبال قرار گرفت.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان اش خطاب به دانشجویان گفت که دانشجو باید منتقد باشد و اگر هم نگذاشتند انتقاد کند لااقل از دولت انتقاد کند. او گفت که فعلا هیچ دیواری کوتاه تر از دیوار دولت نیست: هر کس به مناسبتی از گوجه فرنگی تا انرژی هسته‌ای نقدش را به دولت روا می‌دارد.
حسن روحانی ضمن استقبال از نقد دولت اما مخالفان سیاست خارجی دولت را “عده ای تازه به دوران رسیده” خوانده و عنوان کرد: صدها و هزاران شرکت منتظر شرایط آینده هستند تا وارد ایران شوند و کشور را به لحاظ سرمایه تامین کنند،اما عده‌ای از این وضع خوشحال نیستند. آنها باید از منافع زودگذر خود بگذرند. سیاست خارجی ما هر چه موفق شود نفع آن به همه مردم می‌رسد. آنهایی که امروز مسئول سیاست خارجی هستند افرادی انقلابی بوده و بعضا چهره‌هایی هستند که سوابق آنها در انقلاب به روزهای اول آن باز می‌گردد. عده‌ای تازه به دوران رسیده که ما هم به آنها احترام می‌گذاریم لازم نیست نسبت به آینده و ارزش‌های اسلام و انقلاب دل‌نگران باشند.
براساس گزارش خبرگزاری ها نماینده سازمان بسیج دانشجویی در اعتراض به کم بودن وقت اختصاص داده شده، از سخنرانی در این مراسم خودداری کرده است. روزنامه اعتماد هم روز یکشنبه در گزارشی خبر داده بود که اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل (تشکلی اصولگرا) در نامه ای به حسن روحانی اعلام کرده بوده که در مراسم شرکت نخواهد کرد. در مراسم دیروز تعدادی از نمایندگان تشکل های غیرسیاسی در حضور حسن روحانی سخن گفته اند.
خاتمی به دانشگاه نرفت
محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران که با محدودیت ها و فشارهای امنیتی فراوانی روبرو است امکان حضور در دانشگاه در روز دانشجو را نیافت اما براساس گزارش خبرگزاری ایلنا در پیامی تصویری که توسط انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران پخش شده گفته است: در این روز دانشجو نکته بسیار مهمی وجود دارد یعنی هنگامی که همه مایوس شده بودند و خفقان بیداد می‌کرد دانشجو در مقابل دیکتاتوری و دیکتاتور و سرکوب فریاد کشید و این هویت دانشجوی متعهد و دانشگاه است.
رئیس دولت اصلاحات افزوده: رسالت دانشجو امروز بسیار سنگین است. باید به تحقیق، به روز شدن و تولید آگاهی‌های جدید و در عین حال دغدغه جامعه را داشته باشد. دغدغه آزادی داشتن دغدغه پیشرفت داشتن. اینها امروز رسالت دانشجوی متعهد است. دانشجویان و انجمن اسلامی دانشگاه علاوه بر همه این دغدغه‌ها باید رسالت دفاع از اسلام و اسلام آزادی و اسلام مدافع آزادی و استقلال و اسلام خواستار دموکراسی، اسلام اخلاق را داشته باشد. شما باید بتوانید اخلاق را در حاکمان و مردم نسبت به یکدیگر نهادینه کنید.
شصت سال پس از جان باختن سه دانشجو در تظاهرات اعتراضی دانشجویان به ورود معاون رئیس جمهور امریکا به تهران و از سر گیری روابط با بریتانیا، جمهوری اسلامی در حالی ۱۶ آذر را با عنوان روز دانشجو گرامی می‌دارد که پس از روی کار آمدن حکومت فعلی، نه تنها دانشگاه که خوابگاه‌های دانشجویی نیز از هجوم نیروهای امنیتی و نظامی در امان نمانده‌اند و صدها دانشجو طی سالهای گذشته راهی زندان‌ها شده یا جانشان را از دست داده‌اند؛ از همین رو است که امین احمدیان شرایط فعلی را بد‌تر از سال ۱۳۳۲ می‌خواند.
در سال ۱۳۳۲ و پس از کودتای ۲۸ مرداد، احمد قندچی از هواداران جبهه ملی و مصطفی بزرگ نیا و مهدی شریعت رضوی، از هواداران حزب توده ایران در صحن دانشگاه کشته شدند و ۱۶ آذر پس از آن به نمادی برای روز دانشجو تبدیل شد. اکنون در حالی بزرگداشت روز دانشجو از سوی حکومت برگزار می‌شود و مسئولان جمهوری اسلامی به گرامیداشت یاد و نام این سه دانشجو می‌پردازند که فعالیت احزاب متبوع آنها یعنی حزب توده و جبهه ملی، غیر قانونی اعلام شده است.
شانزده آذر هرچند از سوی کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور از همان سال ۱۳۳۲ به عنوان روز دانشجو اعلام شد اما بعد از پیروزی انقلاب، جمهوری اسلامی این روز را رسما به عنوان روز دانشجو پذیرفت. اکنون اما با گذشت ۳۶ سال از انقلاب ۵۷، روزی که نماد اعتراض و مطالبات دانشجویان بود به روزی دولتی تبدیل شده و از نیروی انتظامی گرفته تا وزارت علوم و سایر نهادهای حکومتی با انتشار بیانیه‌هایی به گرامیداشت این روز می‌پردازند؛ بیانیه‌هایی هم از سوی فعالان و تشکل‌های دانشجویی منتشر می‌شود اما رنگ و بوی اعتراض و همزمان گزارشی از نقض حقوق دانشجویان با خود دارد. هرچند امسال از این بیانیه ها هم خبری نبود.
