روز شنبه کاخ سفید اعلام کرد که مذاکره با ایران باید متمرکز بر برنامه هسته‌ای آن کشور باشد؛ موضوعی که ایران پیش از اینکه وزیر امور خارجه آن کشور در را بگشاید آن را رد کرده بود.
رابرت گیبز سخنگوی رئیس جمهور گفت: “ما فقط برای اینکه حرف زده باشیم حرف نمی‌زنیم. احتمالا این موضوعی نیست که آنها میخواستند درباره‌اش حرف بزنند، اما من به شما اطمینان می‌دهم که این موضوعی است که ما پیش می‌کشیم.”
گیبز افزود: “ایرانیان در قبال جامعه بین‌الملل مسئول هستند که از برنامه تسلیحات هسته‌ای ممنوع خود دوری گزینند. تمرکز مذاکرات از طرف ما این خواهد بود، هدف ما این است.”
یک روز پس از اینکه دولت اوباما گفت این کشور و پنج کشور همراه پیشنهاد ایران برای مذاکره را پذیرفته است، منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران گفت: “اگر شرایط مهیا باشد، احتمال دارد در مورد مسئله هسته‌ای گفتگو شود.”
بیانات متکی با اصرار ایران مبنی بر سرپیچی از مذاکره بر سر برنامه هسته‌ای، متناقض و گام مهمی است نسبت به پیشنهاد هفته گذشته ایران مبنی بر اینکه تهران آماده گفتگو است اما نه در مورد جاه‌طلبی‌های هسته‌ای.
گیبز که با خبرنگارانی همسفر شده بود که اوباما را در جریان پیشبرد برنامه جنجالی تقویت مراقبت های پزشکی همراهی می کردند گفت: دولت از پیشنهاد ایران برای مذاکرات بین‌المللی راضی نیست، زیرا تهران موضوع هسته‌ای را کنار گذاشته است.
اما گیبز در مورد پیشرفت‌های اخیر گفت: “به نظر ما این برای ما فرصتی پیش می‌آورد تا در مورد مسئولیت‌های ایران گفتگو کنیم، به آنها از طریق جامعه بین‌المللی فشار بیاوریم و دست خود را در عین پیشروی قوی کنیم.”
این دیدار می‌تواند فشار فوری بر اوباما را به خاطر کنار گذاشتن برخورد دیپلماتیک با تهران، که هنوز تا نتیجه دادن راه درازی پیش رو دارد کاهش دهد. اوباما در ماه ژوئیه گفت ایران باید خواست خود را در جهت حدود مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای تا ماه سپتامبر نشان دهد یا اینکه با پیامدهایی مواجه خواهد شد.
پی جی کراولی سخنگوی وزارت امور خارجه روز جمعه گفت: آمریکا و طرف‌های مذاکره،- روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان موافقت کردند که فشار بر ایران در حین دنبال کردن مذاکرات راافزایش دهند.
کراولی گفت: “ما اکنون می‌خواهیم با ایران مذاکره کنیم. ما امیدواریم با ایران دیدار کنیم. ما می‌خواهیم مراوده‌ای جدی، به ویژه در مورد مسئله هسته‌ای داشته باشیم.”
وی افزود: “ما می‌خواهیم در مورد هر موضوعی که آنها می‌خواهند مطرح کنند صحبت کنیم. اما به وضوح اگر ایران مذکره جدی را رد کند ما – آمریکا و جامعه بین‌المللی و شورای امنیت – می‌تواند از آن نتایجی بگیرد و بعد در آینده بر پایه آن قضاوت‌کند.”
ایران در پیشنهاد خود درخواست شش قدرت جهان را برای متوقف کردن غنی‌سازی اورانیوم نادیده گرفته است. ایران اصرار دارد که برنامه هسته‌ای آن کشور تنها برای مقاصد صلح‌آمیز غیرنظامی است.
ایران خود را آماده “شروع مذاکرات جامع، گسترده و سازنده” اعلام می‌کند.
روز دوشنبه محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران گفت، کشورش نه غنی‌سازی اورانیوم را متوقف می‌کند و نه بر سر حق هسته‌ای مذاکره می‌کند اما آماده است بنشیند و با قدرت‌های جهانی در مورد “چالش‌های بین‌المللی” گفتگو کند.
تصمیم برای بررسی پیشنهاد ایران روز جمعه در بروکسل توسط خاویر سولانا، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که میانجی شش قدرت است مورد بحث قرار گرفت. آنها نمایندگان پنج عضو اصلی شورای امنیت سازمان ملل بعلاوه آلمان هستند.
دولت اوباما علاقه خود را به مذاکره با ایران در مورد مسائل متعدد دیگر ابراز کرده است، از جمله همکاری برای برقراری ثبات در دو کشور همسایه – افغانستان و عراق – و نیز حمایت ایران از گروه‌های تروریستی.
منبع: یو‌اس‌ای تودی، 12 سپتامبر
