شیرین کریمی
با انتشار نامه مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی سازمان سنجش، روشن شد مقامات وزارت علوم و سازمان سنجش قصد دارند از تحصیل دانشجویانی که از دید مسئولین مخالف محسوب می شوند، ممانعت به عمل آورند.
در این نامه که در خبرنامه امیر کبیر منتشر شده و امضای اصغر عبدی، مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی سازمان سنجش را در پای خود دارد، به صراحت و برای اولین بار سخن از این گفته شده است که: ”هر زمان مشخص شود که داوطلب حقایق را کتمان نموده یا فاقد یکی از شرایط و ضوابط عمومی و اختصاصی مندرج در دفترچه راهنما باشد، در هر مرحله از آزمون و حتی در صورت قبولی و پذیرش در دانشگاه از ادامه تحصیل محروم و قبولی نامبرده مطابق ضوابط و مقررات کان لم یکن تلقی خواهد شد.“
در ن نامه که از سوی سازمان سنجش به شعبه 4 دیوان عدالت اداری هم فرستاده شده است، همچنین آمده: ”در خصوص شکایت سایر داوطلبان با موضوعات مشابه که در شعبات دیوان عدالت اداری طرح دعوی کرده بودند، تصمیم گیری شده و آن شعب اقدام به صدور حکم به رد شکایت آنان نموده اند و در این خصوص آراء صادره پیوست است.“
این نامه رسمی که برای اولین بار منتشر می شود، نشان می دهد برخلاف تکذیب های متعدد مسوولان وزارت علوم، بسیاری از دانشجویان متقاضی ورود به مقطع کارشناسی ارشد به دلیل فشارهای وزارت علوم از تحصیل محروم شده اند.
این در حالی است که هم زمان عده ای از دانشجویان محروم از تحصیل نیز در نامه ای به وزیر علوم خواستار پاسخ گویی وی درباره مشکلات دانشگاه ها شده اند. در این نامه آمده است: ”متاسفانه همانطور که مطلعید با تکیه زدن شما بر منصب ریاست وزارت علوم، محروم نمودن دانشجویان از تحصیل بدل به امری معمول گشته است. سه سال پیش، نزدیک به هزار و هفتصد تن از داوطلبین آزمون کارشناسی ارشد که حائز صلاحیت علمی لازم برای ادامه تحصیل در مقطع بالاتر گردیده بودند، در اعلام نتایج نهایی آزمون متوجه شدند که در مقابل نام آنها یک، دو یا سه ستاره قرار گرفته است که در این میان از ثبت نام هفده نفراز دانشجویان سه ستاره در مرحله نهائی ممانعت به عمل آمد. اگر چه در پی شکایت دانشجویان، دیوان عدالت اداری دستور موقتی مبنی بر پذیرش بعضی از دانشجویان در دانشگاههای مربوطه صادر نمود، ولیکن در عین ناباوری مسئولین دانشگاه از گردن نهادن به این حکم سر باز زدند و این دانشجویان هیچگاه امکان ورود به دانشگاه و ادامه تحصیل را نیافتند.
این سیاست در دو سال گذشته با شیوه جدیدی ظهور نموده است، به این ترتیب که این بار برای تعدادی از داوطلبین آزمون کارشناسی ارشد اصلأ کارنامه آزمون صادر نشد و از آنها خواسته شده بود که به هسته گزینش استاد و دانشجو واقع در طبقه چهارم سازمان سنجش مراجعه نمایند و در آنجا به آنان توضیح داده شد که اگر چه واجد صلاحیت علمی برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد می باشند ولیکن به سبب عدم احراز صلاحیت عمومی! از ادامه تحصیلشان ممانعت به عمل آمده است و این نکته ایست که در پی شکایت دانشجویان و در نامه وزارت علوم در پاسخ به دیوان عدالت اداری، صریحأ ذکر شده است.“
این دانشجویان همچنین با اشاره به فعال شدن کمیته های انضباطی در سه سال اخیر در قسمت دیگری از نامه خود آورده اند: ”براستی آیا شما از چگونگی صدور احکام در کمیته های انضباطی اطلاع دارید؟ آیا می دانید که چقدر ترکیب نفرات کمیته انضباطی غیر منصفانه و بر ضد دانشجوست؟ آیا می دانید که در اکثر اوقات دانشجویان هیچ مجالی برای دفاع از خود نمی یابند؟ آیا می دانید که بسیاری از این احکام در شرایطی صادر شده است که امضاء مسئولین دانشگاه پای توافقنامه ای که عدم احضار دانشجو به کمیته انضباطی جزوی از آن است، خشک نشده است؟ براستی کمیته انضباطی مرکز تا به حال چقدر به این گونه احکام ناعادلانه رسیدگی نموده است؟آقای وزیر، مگر نمی گوئید که دانشجو باید سیاسی باشد و دانشگاه مرکز تحول است. پس چگونه است که فعالین دانشجویی منتقد دولت این گونه متحمل هزینههای سنگین می گردند و از حق طبیعی خود محروم می گردند؟ آیا فعالیت سیاسی مورد نظر شما، صرفا در تعریف و تمجید از دولت خلاصه میگردد؟ آقای وزیر، چگونه می توانید این محرومیت از تحصیلها را توجیه نمایید؟ مگر نه اینکه حق تحصیل جزو حقوق اولیه انسانهاست، براستی آیا وزارت تحت امر شما حقوق اولیه انسانها را نیز به رسمیت نمی شناسد؟ مگر نه آنکه در تعالیم مذهبی ما، مقام عالمی بالاتر از مقام شهید معرفی شده است. آیا تعالیم دینی شما چیزی غیر از تعالیم دینی ماست یا آموزههای بزرگان دین شما با آموزههای پیامبر اسلام و ائمه متفاوت می باشد؟”
کار سیاسی برای دانشجویان خطرناک است
اما در اظهارنظری جدید، قائم مقام معاون فرهنگی وزیر علوم از فعالیت های سیاسی دانشجویان انتقاد کرد. غلامرضا خواجه سروی در جمع معاونان فرهنگی دانشگاه های کل کشور گفت: ”ما نمی خواهیم دانشگاه ها پایگاه فعالیت صنفی و سیاسی حرفه یی یا حتی فعالیت نشریات حرفه یی و کارهای فرهنگی باشد…[برای مثال] در خردادماه گذشته در چند دانشگاه ناآرامی هایی ایجاد شد که احتمالاً دلیل آن دامن زدن به مسائل ۱۸ تیر بود. همه این تحرکات به نظر می رسد تلاشی برای به هم ریختن دانشگاه ها و انتقام گیری از سیاست های وزارت علوم است.“
این اولین بار است که یک مقام رسمی وزارت علوم به طور رسمی به انتقاد از فعالیت سیاسی دانشجویان می پردازد و آن ها را از این امر، نهی می کند. پیش از این اکثر انتقاداتی که درباره دانشگاه ها صورت می پذیرفت، در باب اسلامی نبودن دانشگاه ها بود.