در حالی که نرخ برابری دلار آمریکا با ریال، همچنان سیر صعودی دارد و برخی از اخبار حکایت از آن دارد که در بازار تهران هر دلار آمریکا، به نرخ 12000 ریال رسیده است، باک مرکزی به صرافی ها هشدار داده است که در صورت فروش دلار به بهای بالاتر از نرخ رسمی بانک مرکزی، مجوزشان باطل خواهد شد.
محسن عباسی، مدیر اداره نظارت بر موسسات پولی غیر بانکی به ایسنا گفته است: “برخی صرافی ها روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل بوده اند و یا از فروش ارز خودداری می کرده اند.این صراف ها اگر رویه خود را اصلاح نکنند قطعا مجوز آنها باطل خواهد شد.” وی همچنین اعلام کرده است که در صرافی هر یک از بانک ها هم یک بازرس حضور داشته که بر نحوه توزیع ارز نظارت داشته است.
از سوی دیگر ایسنا گزارش داده است صرافی بانک ملی صبح روز یکشنبه پنج میلیون دلار از خزانه بانک مرکزی گرفته بود که تا ظهر این مبلغ تمام شد و پنج میلیون دلار دیگر از خزانه تحویل گرفت.
محمود رضا خاوری، مدیر عامل بانک ملی، نیز اعلام کرده است که “قیمت واقعی دلار”، 1060 تومان است و ابراز امیدواری کرده بود که بانک مرکزی تا پایان هفته جاری، دلار را به نرخ واقعی خود برساند.
دلیل نرخ رشد دلار: فتنه اقتصادی؟
کارشناسان اقتصادی، هنوز از توضیح چگونگی رشد سریع و ناگهانی ارز در بازار ایران درمانده اند. اما برخی تحریم های اقتصادی و رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی را دلیل این مساله می دانند.
گرچه شمس الدین حسینی، با رد وجود هرگونه ارتباط میان افزایش نرخ ارز و تحریم ها، گفته است: “این موضوع صحت ندارد. علت افزایش قیمت ارز در بازار به افزایش تقاضای نقدی آن بر می گردد. در بانک مرکزی جمع بندی این بود که باید ارز را به صورت نقدی و متناسب با نیاز عرضه کنیم”.
از سویی، محمود بهمنی، رییس بانک مرکزی، نیز در این زمینه گفته است: “نرخ ارز را بازار تعیین می کند اما با توجه به اینکه دولت بزرگترین عرضه کننده ارز است آن را مدیریت می کند. بخش عمده افزایش بهای سکه را مربوط به افزایش قیمت طلا در بازارهای جهانی است و تنها بخش کمی از آن کاذب است.”
اما مسوولان نظامی جمهوری اسلامی، نظر دیگری در این باره دارند. سردار حسین همدانی، رییس سپاه تهران، در گفت‌وگویی با “خبرآن‌لاین“، گفته است: “فتنه جدید در دستور کار است و به دنبال این هستند که کسانی را با بهانه های دیگری وارد کنند. با توجه به اینکه مواردی از قانون اساسی - مثل اصل 44 - اجرایی نشده آنها به دنبال پیاده شدن این اصل دنبال ایجاد نارضایتی در مردم هستند و می خواهند بر این موج سوار شوند و مردم را بر علیه نظام بشورانند.”
این همان هشداری است که پیش از این اسماعیل احمدی مقدم نیز نسبت به آن اعلام خطر کرده بود. وی گفته بود که فشارهای اقتصادی شیوه دشمنان جمهوری اسلامی برای ایجاد آشوب و اغتشاش در کشور است و از احتمال وقوع “فتنه اقتصادی” خبر داده بود.
وی در سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه تهران گفت: “با فشار های اقتصادی قصد دارند، شرایط کشور را به نقطه ای بکشانند که آشوب، اغتشاش، نا آرامی و نافرمانی مدنی را به دنبال داشته باشد. فتنه، امروز در اشکال دیگری همچون فتنه اقتصادی ادامه دارد و ممکن است عده‌ای قصد داشته باشند که هر روز جایی را به اعتصاب و تعطیلی بکشانند، اما نیروی انتظامی بر کانون شکل دهی این فتنه اشراف کامل دارد.”
به عقیده برخی تحلیلگران، سخنان احمدی مقدم، ناظر به تعطیلی بازار تهران در اعتراض به قانون مالیات بر ارزش افزوده و رشد ناگهانی قیمت دلار بوده است. اعلام دولت مبنی بر اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، موجب تعطیلی بازار طلا و آهن بسیاری از شهرهای کشور شد. گرچه مسوولان این دوصنف اعلام کردند که بعد از مذاکرات با دولت در این زمینه به توافق رسیده اند، اما همچنان برخی از مراکز فروش طلا و آهن، تعطیل هستند.
برخی گزارش ها نیز حکایت از آن دارد که این تعطیلی ها، به شهرهای دیگر نیز کشیده شده و مراکز خرید طلا و آهن، در روزهای گذشته، تقریبا تعطیل بوده اند و معامله ای در آن ها انجام نشده است.
تعطیلی طلافروشی ها باعث شد که بازار سکه نیز دچار نرخ رشد شود. به همین دلیل طلافروشی ها، از خرید و فروش سکه خودداری کردند. برخی خبرگزاری ها، پیش از این اعلام کرده بودند برخی صرافی ها نیز، از خرید و فروش ارز خودداری کرده اند و به همین دلیل صف های طولانی برای خرید ارز به وجود آمده است.
این مساله موجب شد تا محمود بهمنی، اعلام کند: “بانک مرکز کمبودی برای عرضه ارزهای خارجی ندارد و آمادگی دارد به متقاضیان خرید ارز به هر میزان و بدون محدودیت ارز بفروشد.”
