رای های اتوبوسی در روز پنجشنبه؟

نویسنده

کیان آشنا

‏ در شرایطی که به گفته ناظران مطبوعاتی دولت با برنامه ریزی وزارت ارشاد و کیهان، سیاست ‏‏”موتورهای روشن، چراغ های خاموش” را در انتخابات مدیران مسئول مطبوعات کشور برای دوازدهمین ‏دوره ی هیات نظارت بر مطبوعات دنبال می کند، بیشترین رقابت ها برای احراز این پست، بین کاندیداهای ‏اصول گرا، در جریان است.‏

‏ دور دوم دوازدهمین دوره ی انتخابات مدیران مسئول مطبوعات کشور برای ورود به “هیات نظارت بر ‏مطبوعات” قرار است عصر روز پنجشنبه دوم آبان در تالار وحدت تهران جهت گزینش نامزد منتخب ‏مطبوعات در این نهاد هفت عضوی برگزار شود. دور اول این انتخابات پنجشنبه دو هفته پیش برگزار شد، اما ‏به دلیل عدم استقبال مدیران مطبوعات و نرسیدن به حد نصاب لازم، امکان رای گیری فراهم نیامد. در این ‏نشست که حضور دست کم 1041 مدیر مسئول به آن رسمیت می داد، تعداد افراد حاضر در جلسه حتی از ‏تعداد نامزدهای ثبت نام کرده کمتر بود.به همین دلیل دور دوم با هر تعداد از اعضا رسمیت می یابد.‏

در این نوبت حدود 60 مدیر مسئول خود را نامزد احراز این پست کرده اند که اعضای منتخب هیات نظارت ‏صلاحیت 54 نفر از آنان، حتی کسانی که مجوز انتشار نشریه دریافت اما تاکنون نتوانسته اند آن را بر روی ‏دکه های روزنامه فروشی عرضه کنند، تائید کرده است. گفته می شود تعدادی از داوطلبان از جمله مهرداد ‏بذرپاش از نزدیکان دولت احمدی نژاد که توانسته است خارج از نوبت صاحب چند پروانه انتشار نشریه شود، ‏به دلیل اعتراض دیگر مدیران مسئول به این بی قانونی آشکار، با وجود حمایت وزیر ارشاد از لیست انتخاباتی ‏کنار گذارده شده است.‏

بر اساس ماده 10 قانون مطبوعات اصلاح شده در مجلس پنجم “هیات نظارت بر مطبوعات” 7 عضو دارد ‏که باید از میان افراد “مسلمان و صاحب صلاحیت علمی و اخلاقی لازم و مومن به نظام انقلاب اسلامی” ‏انتخاب شوند. تعداد اعضای این نهاد موثر در وضعیت کمی و کیفی فعالیت مطبوعاتی در ایران، ابتدا 5 ‏عضو بود؛ اما بعدها توسط نمایندگان راستگرا، دو عضو انتصابی به اعضای پنج گانه گذشته افزوده شد تا ‏ترکیب هیات نظارت از شرایط برتری عددی اصلاح طلبان به نفع محافظه کاران تغییر یابد.‏

دو عضو جدید انتصابی شامل “یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی” و “یکی از اساتید حوزه علمیه” ‏است که توسط اعضای “شورای عالی حوزه علمیه قلم” منصوب می شود. آنان در کنار “وزیر ارشاد یا ‏نماینده تام الاختیار او” و نمایندگان قوای مجریه و قضائیه و همچنین “استاد” منصوب وزیر فرهنگ و ‏آموزش عالی قرار می گیرند تا به همراه نماینده منتخب مدیران مسئول مطبوعات، دو وظیفه اصلی “صدور ‏پروانه انتشار برای متقاضیان” و “نظارت بر عملکرد مطبوعات” را انجام دهند.‏

‏ انتخابات جدید در شرایطی برگزار می شود که به دنبال توقیف فله ای مطبوعات و سپس بازداشت و ‏دستگیری سردبیران، دبیران و روزنامه نگاران مستقل و یا وابسته به جناح اصلاح طلب، تا کنون حدود 200 ‏نشریه به صورت غیرقانونی توقیف شده و مدیران و کارکنان آنان از کار برکنار شده اند. تعداد محدودی از ‏این افراد به کار در مطبوعات ادامه می دهند و تعداد بیشتری نیز به مشاغل دیگر روی آورده یا زیر فشارهای ‏مالی و قضایی مجبور به ترک کشور شده اند.‏

حال دوازدهمین دوره ی انتخابات مدیران مسئول مطبوعات کشور در شرایطی برگزار می شود که این گروه ‏از مدیران که در ایران حضور ندارند یا به علت احکام لغو پروانه قضات دادگاه یا اقدام اعضای هیات نظارت ‏یازدهم، درعمل از امکان حضور در انتخابات، چه به عنوان “انتخاب کننده” چه “انتخاب شونده”، محرومند‌.‏

جمعی از مدیران مطبوعاتی هم با این استدلال که انتخابات نمایندگان مدیران مسئول “انتخابات” نیست بلکه ‏‏”انتصابات” است که با شیوه ی “نظارت استصوابی” هدایت می شود، اصولا دلیلی برای شرکت در این ‏انتخابات نمی بینند، به همین دلیل است که از جمع کثیر مدیران مطبوعات تنها معدودی در این انتخابات ‏شرکت کرده اند. برخی از این مدیران مطبوعاتی با اشاره به رویدادهای گذشته از جمله حادثه ی “پرتاب ‏قندان” و “گاز گرفته شدن” عضو مطبوعاتی هیات توسط عضو روحانی منتصب قوه ی قضائیه، همچنین ‏‏”گزینش و رد صلاحیت نمایندگان واقعی مطبوعات”، مشارکت در این انتخابات را بی حاصل می دانند.‏

با این وجود، این دوره از انتخابات علیرغم سیاست های وزارت ارشاد و عدم حور بخش قابل توجهی از ‏مدیران مطبوعاتی نسبی از جانب “انتخاب شوندگان” وابسته به گروه های مختلف راست با استقبال بالایی ‏مواجه شده است. ثبت نام 54 مدیر مطبوعاتی به عنوان نامزد انتخاباتی که رکوردی در این زمینه به شمار ‏می آید، نشانه ی چنین رویکردی است. بر این اساس پیش بینی می شود رقابت اصلی میان چند فرد مشخص ‏و عمدتا در میان نامزدهای متعدد جناح محافظه کار و دو سه نامزد منتسب به جناح اصلاح طلب صورت ‏گیرد.‏

‏ یکی از مدیران مسئول در این مورد به روز می گوید: “دولت احمدی نژاد با توجه به از دست دادن نامزد ‏اصلی خود، مهرداد بذرپاش، و امکان پیروزی نامزد اصلاح طلبان با نگرانی روند امور را پیگیری می کند و ‏در صدد اثرگذاری در مرحله ی انتخابات است.“‏

به گفته این مدیر مسئول “اتخاذ سیاست موتورهای روشن، چراغ های خاموش که با هدف اطلاع رسانی ‏حداقلی و برگزاری انتخابات در شرایط بی اطلاعی مدیران مسئول مستقل و دگراندیش دنبال شده است، تا ‏کنون بخشی از اثربخشی مورد نظر را داشته است.“‏

او در توضیح چرایی این مسئله می گوید: “بسیاری از 2080 مدیرمسئولی که در حال حاضر حائز شرایط ‏رای دادن هستند، به این دلیل که هیچگونه آگهی ای در روزنامه های سراسری درج نشده، از زمان و ‏چگونگی انتخابات بی خبر مانده اند. تعداد مدیران دارای حق رای هم به این دلیل که هر فرد حتی با داشتن ‏مدیریت مسئولی چند نشریه اجازه دارد تنها یک بار رای خود را به صندوق بیندازد، از این تعداد فراتر است. ‏درضمن عدم پذیرش وکالت از جانب دیگر مدیران مسئول از میزان آرای واقعی خواهد کاست.“‏

وی در ادامه می افزاید: “مسئولان وزارت ارشاد به دستور احمدی نژاد تحرک زیادی به خرج داده اند تا از ‏طریق «رای های اتوبوسی» بر نتایج انتخابات اثرگذاری داشته باشند. بر این اساس صفار هرندی و مدیران ‏ارشاد استان در حال تامین مالی و اعزام رایگان برخی مدیران مطبوعاتی در شهرستان ها، از طریق هواپیما ‏یا اتوبوس، به تهران هستند. مسئولان ارشاد بر این باورند که مدیران مزبور در انتخابات به نماینده ی ‏اقتدارگرایان رای می دهند.“‏

با این وجود تعدد نامزدهای محافظه کار، از محمد رضا جمالی، مدیر مسئول مورد حمایت قالی باف و حسین ‏انتظامی از نزدیکان علی لاریجانی گرفته تا مهدی خزعلی که از منتقدان جدی دولت احمدی نژاد است و با ‏سران گروه هایی از اصلاح طلبان نشست و برخاست دارد، موجب دغدغه مسئولان ارشاد را فراهم آورده ‏است. ‏

به گفته این مدیر مطبوعاتی مسئولین ارشاد “از یک سو نگرانند که بیژن مقدم[مدیر پیشین خبرگزاری فارس و ‏مدیر کنونی روزنامه جام جم] که فردی ناشناخته در میان جامعه ی مطبوعاتی ایران است، نتواند به راحتی از ‏میان دیگر نامزدهای محافظه کار سر بلند کند و از سوی دیگر در صورت ائتلاف نامزدهای اصلاح طلب که ‏در عمل دو نفر بیشتر نیستند، روز پنجشنبه آرای لازم برای نامزد اقتدارگرایان فراهم نشود.“‏

در حال حاضر مصطفی کواکبیان و الیاس حضرتی عنوان نامزد طیف های مختلف اصلاح طلب را بر دوش ‏می کشند.‏