تحقیر نشدم، عمیق تر به آزادی فکر میکنم

فرشته قاضی
فرشته قاضی

» مرضیه وفامهر در مصاحبه با روز:

مرضیه وفامهرکه روز سه شنبه از زندان آزاد شده، در مصاحبه با “روز” اعلام کرد “این اتفاق باعث شد عمیق تر و ریشه ای تر به مفهوم آزادی فکر کنم”.

خانم وفامهر، بازیگر فیلم “تهران من حراج”  و همسر ناصر تقوایی، کارگردان سرشناس ایرانی است که از 8 تیرماه بازداشت و در زندان قرچک ورامین زندانی شد. او به خاطر بازی در فیلم “تهران من حراج” محاکمه و به یک سال حبس تعزیری و 90 ضربه شلاق محکوم شد.

حکمی که در دادگاه تجدید نظر تغییر یافت و منجر به آزادی این هنرمند شد.

خانم وفامهر درباره حکم قطعی صادر شده برای او و آزادی اش به “روز” میگوید: دادگاه تجدید نظر حکم دادگاه بدوی را نقض کرد. حکم قطعی که صادر کردند سه ماه و یک روز زندان بود و یک میلیون و دویست هزار تومان جریمه که بدل از شلاق بود. یعنی شلاق به جریمه نقدی تبدیل شد و 8 آبان هم دقیقا 4 ماه می شد که بازداشت بودم؛ در اصل بیشتر از محکومیتی که برای من صادر کردند در بازداشت بودم.

او می افزاید: من از 8 تیر در بازداشت موقت بودم و به لحاظ قانونی، بازداشت موقت، امری غیر قانونی است مگر اینکه جرم خیلی سنگین و جرایمی مانند قتل و جنایت باشد یا نیاز به تحقیقات باشد اما به هر حال من 4 ماه بازداشت موقت بودم و به هیچ وجه هم در این مدت قبول نکردند که قرار بازداشت به قرار وثیقه تبدیل شود و با صدور حکم قطعی در دادگاه تجدید نظر و پایان دوران محکومیت آزاد شدم و حتی چند روزی هم بیشتر در زندان بودم.

 از خانم وفامهر می پرسم آیا زمانی که بازی در فیلم “تهران من حراج” را پذیرفت فکر میکرد روزی به خاطر بازی در این فیلم بازداشت  و حتی به شلاق محکوم شود؟ او می گوید: گاهی برای کارهای خیلی کوچکتر هم اتفاقات عجیب و غریبی می افتد که هرگز آدم متصور نیست. اما من وقتی کار میکنم به حقیقت کار فکر میکنم و خودم را موظف میدانم در کاری که انجام میدهم دروغی نباشد، وقتی سناریویی را می پذیرم تلاش میکنم سناریویی باشد که حداقل به حقیقت جامعه  نزدیک باشد و در این داستان هم دروغی نبود.

این بازیگر سینما می افزاید: اما واقعیت این است که هر گز فکر نمیکردم چنین اتفاقی بیفتد ولی به هر حال این اتفاق و این تجربه باعث شد خیلی عمیق تر  و ریشه ای تر به کلمه ازادی فکر کنم، کلمه که نه به مفهوم “آزادی” عمیق تر فکر کنم.

از این هنرمند درباره حکم دادگاه بدوی می پرسم. یک سال حبس و 90 ضربه شلاق؛ خانم وفامهر وقتی شنیدید برایتان 90 ضربه شلاق داده اند چه؟ آن موقع چه فکری میکردید؟ پاسخ میدهد: اول از آقای تقوایی شنیدم و بعد در دادگاه به من ابلاغ شد. من آدمی هستم که تجربه های زندگی را با جان و دل پذیرا هستم فکر کردم خیلی آدم ها تاوان های سخت تر از این داده اند من هم یکی از انها هستم. به خاطرحکم شلاق احساس تحقیر نکردم حس میکردم رفتارهایی که می شود برای این است که احساس حقارت کنم اما من تحقیر نشدم احساس غرور هم نکردم، واقعیت این است که این مدت گویی در یک خلا بودم بیشتر سعی میکردم آدم های دیگری را که آنجا بودند بفهمم و شرایط این آدم ها را که زندانی بودند  درک کنم؛کمتر به خودم فکر میکردم.

خانم وفامهر می افزاید: فقط فکر میکردم هیچ چیزی نمی تواند برای من بد باشد چون باور داشتم کار غیر قانونی و غیر شرعی نکرده ام. من هنرمند بودم و در فیلمی که مجوز قانونی داشته بازی کرده ام. من شرعیات را می شناسم و موارد قانونی را نیز میدانم هیچ کار خلافی نکرده بودم و مطمئن بودم که فیلم مجوز داشته حالا اینکه مجوز را چطور پیدا نمیکردند که توی پرونده بگذارند جای سئوال است.

از خانم وفامهر درباره شرایط اش در زندان قرچک ورامین نیز می پرسم؛ زندانی که ماهها پیش با انتقال زندانیان سیاسی زن به آن، شرایط وخیم زندانیانش رسانه ای شد. او تنها می گوید: من هم در شرایطی بودم که سایر  زندانیان و آدم های آنجا بودند و فرقی با آنها نداشتم.

او سپس می گوید: دلم میخواهد از همه کسانی که این مدت تلاش کردند و کمک کردند تشکر کنم الان شرایط ذهنی درستی ندارم و گویی از کابوسی به کابوسی دیگر پرت می شوم ولی از همه بخصوص همکاران هنرمند که پی گیری کردند، دادگاه امدند و هر کسی که به هر شکلی تلاش کرد تشکر میکنم. از آقای مجید ناظمی، وکیلم و همچنین آقای ناصر تقوایی که خیلی تلاش کردند و زحمت کشیدند.امیدوارم به زودی بتوانم به نحوی شایسته از همه تشکر و قدردانی کنم.

فیلم “تهران من، حراج” ساخته گراناز موسوی، فیلمساز ایرانی مقیم استرالیا است و آقای تقوایی پیش از این  به “روز” گفته بود که خانم موسوی این فیلم را به عنوان پایان نامه خود ساخته است.

این فیلم دختر هنرمندی را به تصویر می کشد که در یک پارتی با یک  پسر جوان ایرانی که ساکن  استرالیا است آشنا می شود و در تلاش است به اتفاق او از ایران برود.

عوامل دیگر این فیلم که بازداشت شده بودند به گفته اقای تقوایی بعد از یک روز آزاد شدند اما خانم وفامهر سه ماه نیم در زندان ماندو به زندان و شلاق محکوم شد.

آقای تقوایی در واکنش به حکم صادره، با نادر و عجیب خواندن این حکم، به “روز” گفته بود: این حکمی است که برای اولین بار در تاریخ سینما برای یک بازیگر و به دلیل بازی در یک فیلم صادر شده و اتفاق عجیب و نادری است. سراغ ندارم در جایی چنین مساله ای برای یک بازیگر پیش آمده باشد و در تاریخ ایران و جهان تا جایی که اطلاع دارم بی سابقه است.

این حکم به هر حال در دادگاه تجدید نظر نقض و خانم وفامهر آزاد شد.