مایکل ویلنر
در واشنگتن پیشرفت کمی صورت گرفته اما هفته آخر ژوئیه و در اوایل ماه اوت تغییرات متعددی در مواضع ایران در قبال غرب در مورد برنامه های اتمی اش پدیدار شد.
سنای آمریکا قانون تحریم های بیشتر حکومت ایران را با 400 رای در برابر 20 رای به تصویب رساند و این منجر به خاتمه یافتن صادرات نفتی ایران می شود.
در نامه اعضای سنا آمده است: “ما باید بسرعت در بیایم که آیا ایران قصد دارد گفتگو ها را جدی بگیرد یا نه. ایران باید درک کند که زمان برای دیلماسی دارد به پایان می رسد.”
حسن روحانی، گفتگو کننده سابق ایران با غرب بر سر مسائل اتمی، که درجریان تبلیغات انتخاباتی اش گفت که رابطه با آمریکا را بهبود می بخشد، دو روز بعد از انتشار این نامه، رئیس جمهور ایران شد. روحانی در اولین کنفرانس خبری اش اعلام کرد: “برنامه های اتمی ایران صلح آمیز است و ما آماده هستیم که بطور جدی و بدون فوت وقت در این گفتگو ها شرکت کنیم. اگر طرف مقابل هم همین نیت را داشته باشد من مطمئن هستم که این مسئله در زمان کوتاه حل می شود.”
این زمان کوتاه نسبی است. آمریکا و متحدانش منتظرند که روحانی تصمیم بگیرد که چه کسی بعد از این که این گفتگو ها بارها با شکست مواجه شد، نماینده ایران در گفتگو هاست.
در عین حال، سانتریفوژ ها با سرعت بیتشری در تاسیسات اتمی ایران کار می کنند و این مدیون دستگاه های جدیدی است که در این تاسیسات بکار افتاده اند. طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران در اواسط سال 2014 قادر خواهد بود که به سلاح اتمی دست پیدا کند.
ناتنیاهوی،نخست وزیر اسرائیل روز چهارشنبه گفت که از زمانی که روحانی به ریاست جمهوری ایران انتخاب شده است، 7 هزار سانتریفوژ جدید در ایران بکار افتاده است و این نشان می دهد که دوران او رئیس جمهور قبلی تفاوتی نخواهد داشت.
ناتنیاهو در ادامه گفت که نصب سانتریفوژ های جدید و بروز کردن هزار سانتریفوژ برای بالابردن توان غنی سازی اورانیوم نشان می دهد که ایران رویه اش را تغییر نداده است.
ناتناهوی گفت:« من می دانم که در بعضی جاها امید به رئیس جمهور جدید ایران وجود دارد. او می داند چطور از این موقعیت استفاده کند و دیروز خواستار گفتگوهای بیشتر شد. مسلم است که او خواستار گفتگو های بیشتر است. او می خواهد فقط حرف بزند و حرف بزند و حرف بزند و زمانی که همه مشغول صحبت با او هستند او مشغول غنی سازی اورانیوم خواهد بود. این یک راز نیست این راهکار رئیس جمهور جدید است. “ من حرف می زنم و لبخند می زنم و اورانیوم غنی سازی می کنم.
در میان این تغییرات، دولت اوباما در مورد انتظاراتی که از دولت جدید ایران دارد، ساکت مانده است.
دولت آمریکا گفته است که آماده گفتگو بدون فوت وقت است و این درحالی است که می افزاید، پنجره گفتگو تا ابد باز نخواهد ماند.
مایکل سینگ، مدیر موسسه سیاست خاورنزدیک واشنگتن و یکی از مقامات مسئول امور خاورمیانه کاخ سفید گفت:« این ساده لوحی کاخ سفید را می رساند که از یک طرف هشدار می دهد که زمان بسرعت می گذرد و از سوی دیگر هیچ ضرب الاجلی برای ایران تعیین نکرده است. این موضوع ده سال است که ادامه دارد و ایران اگر بخواهد تا چند ماه دیگر به سلاح اتمی می رسد.»
تحریم های جدید که از سوی کنگره پیشنهاد شده است تاثیر شدیدی بر اقتصاد صدمه خورده ایران می گذارد و صادرات نفت ایران را به صفر می رساند. با وجود مخالفت رئیس جمهور با مصوبه گذشته کنگره و مستثنا کردن چین و ترکیه از منع واردات نفع ایران، به نظر می رسد که لایحه جدید با حمایت زیادی به تصویب می رسد.
الیوت انگل، سناتور دموکرات ایالت نیویورک، می گوید:« اگر ایران قصد تغییر در سیاست هایش را داشته باشد، همه ماه اوت و سپتامبر این فرصت را خواهد داشت. سنا تا آن زمان در این مورد بحث نخواهد کرد. بعد از آن جلسه ای خواهیم داشت و لایحه را به رئیس جمهور می دهیم. من گمان نمی کنم تغییر زیادی تا ماه اکتبر اتفاق بیافتد.»
انگل گفت که این زمانبندی توجیهی برای بسیاری از سناتور ها بود که نگران این بودند که فرصتی مناسب به روحانی و روند دیپلماسی داده شود و بعد آن را به رای نهایی بگذارند.
انگل، گفت:« اگر آنها بخواهند تغییری در دیپلماسی شان بدهند، دوماه وقت دارند. دولت اوباما ها سه ماه وقت دارد که به دولت روحانی فشار بیاورد.»
در این مدت روحانی فرصت خواهد داشت تا تعهدش را به مذاکرات نشان بدهد و تلاش بکند تا از تحریم های جدید دوری کند.
تحریم های جدید بعد از تصویب در کنگره و تایید رئیس جمهور اجرا خواهند شد که تا اجرای نهایی 14 ماه زمان می برد.
مقامات آمریکایی امیدوارند که ایران در مجمع عمومی سازمان ملل، قدم های محکمی بردارد اما هیچ ضرب الاجلی تا کنون تعین نشده است.
تعین نکردن ضرب الاجل درحالی که روحانی به سرعت به سمت اقدامات جدی می رود نشان می دهد که این راهکار با خودش در تناقض است و این بحران به شکلی آرام به آخرین مرحله خود می رسد.
آقای سینگ می گوید: “این دو هیچ تطابقی با هم ندارند. آنها بین این دوحالت مانده اند هم نمی خواهند مورد تمسخر واقع شوند و هم دلشان نمی خواهد هیچ فرصتی را از دست بدهند.”
درعین حال اهرم فشار بکار رفته از سوی کنگره باید از سوی رئیس جمهور آمریکا یک فرصت تلقی شود. پذیرفتن گزینه نظامی علیه ایران نشان می دهد که زمانبندی تا چه اندازه اهمیت دارد. روحانی هم ملزم می شود که سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر را جدی بگیرد.
درنهایت اگر کاخ سفید در گذشته هشدار داده بود که به ایران اجازه نخواهد داد که به سلاح اتمی مجهز شود، رئیس جمهور آمریکا و همکارانش در امنیت ملی باید شرایط را برای حمله احتمالی به تاسیسات اتمی ایران فراهم کنند. اگر اعضای امنیت ملی در آمریکا نتوانند ضرب الاجلی برای ایران تعیین کنند، بعید به نظر می رسد که بتواند جلوی اتمی شدن ایران را بگیرند و آنچه که قبلا اعلام کرده بودند، عمل کنند.
هنری وکسمن، نماینده دموکرات سنا گفت: “اگر ایران به سلاح اتمی مجهز شود، خطرات زیادی ما را تهدید می کند. آنها نمی توانند ما را بیش از این منتظر بگذراند.”
جروزالم پست، 10 اوت
