الکساندر گلداستون
شرکت ملی نفت ایران می‌خواهد از ذخایر نفتی دریای خزر استفاده کند و نیاز به تجهیزات دارد. اما تحریم‌های غرب به خاطر مسئله هسته‌ای ایران، اجازه معامله و فروش تجهیزات به ایران را نمی‌دهد و این کشور مجبور به یافتن راه‌های دیگری برای تامین نیازهای خود است.
مالک محمدگیتی، رئیس بخش پتروفیزیک شرکت تولید و اکتشاف خزر به اکسپورت ریپورتر گفت: “به خاطر تحریم‌ها تهیه هر چیزی برای ما سخت است”. این شرکت زیرشاخه‌ای از شرکت نفت ایران است که مسئولیت امور دریای خزر را بر عهده دارد.
سعید رحمانلو، مدیر حفاری می‌گوید، دریای خزر هشت حوزه در عمق 500 تا 700 متری دارد و در حال حاضر مشغول حفاری چاه اکتشافی دوم هستیم که ذخایری معادل 500 میلیون بشکه نفت خام را در خود جای داده است.
گیتی و رحمانلو هفته گذشته به همراه هیاتی از مقامات شرکت خزر به چین رفتند؛ ماموریت آنها یافتن شرکت‌های چینی بود تا از آنها تجهیزات حفاری دریایی خریداری شده از غرب را بخرند.
رحمانلو با رد محصولات چینی که سطحی پایین‌تر از محصولات آمریکایی نظیر جنرال الکتریک دارد گفته است، ما هرگز از تکنولوژی چینی استفاده نمی‌کنیم.
گیتی به این خبرگزاری گفته است که شرکت خزر به طور خاص علاقمند به خرید تجهیزات جنرال الکتریک و زیرشاخه‌های آن است.
در سپتامبر 2009 شرکت جنرال الکتریک به “اتحاد علیه ایران هسته‌ای”، یک سازمان فعال مستقر در آمریکا اعلام کرد که با ایران هیچ معامله‌ای نمی‌کند.
گیتی گفت، از آنجا که خزر از تجهیزات چینی استفاده نمی‌کند، با شرکت نشنال لاگینگ چین که خدماتی برای پروژه‌های نفتی انجام می‌دهد همکاری می‌کند. خزر همچنین با اشلومبرگر، یکی از آخرین شرکت‌هایی که در بخش حوزه‌های نفتی ایران هنوز فعال است قرارداد دارد. هرچند در ماه ژانویه این شرکت که دفاتری در هوستون، پاریس و لاهه دارد اعلام کرد که تا پایان امسال از ایران خارج می‌شود.
حالا که اشلومبرگر قرار است از ایران خارج شود، شرکت خزر به دنبال کمک‌های دیگری برای نفوذ به بستر دریای خزر می‌گردد. رحمانلو خاطر نشان کرده است که مهمترین هدف از این سفر ارتباط با شرکت نفتی نشنال آفشور چین، یک غول انرژی دولتی است که برای فعالیت‌های نفتی خود از تجهیزات خارجی استفاده می‌کند. یکی از مدیران این شرکت چینی گفته است که برای همکاری بین‌المللی آماده هستیم.
یکی از مدیران ارشد شرکت مهندسی و ساختمانی تکنیپ فرانسه که در بخش انرژی تخصص دارد می‌گوید، با توجه به موقعیت شاخص شرکت نفتی آفشور به عنوان یکی از مهمترین شرکت‌های چینی، بعید است چنین قرارداد نادرستی را مثل بازفروش تجهیزات جنرال الکتریک با خزر امضاء کنند.
وی گفت: “اما مطمئنا شرکت‌های چینی دیگری هستند که این کار را می‌کنند.” بیشتر شرکت‌های بزرگ دولتی چین با نهادها و شرکت‌هایی که در کشورهای تحت تحریم نظیر ایران، کره شمالی، سودان و سوریه مستقر هستند ارتباط دارند. در همین حال، بیشتر شرکت‌های خصوصی کوچک چین متکی به این شرکت‌های دولتی هستند. شرکت‌های آمریکایی و غربی با کشورهای تحت تحریم معامله نمی‌کنند و از این رو بازار کشورهای تحت تحریم در انحصار شرکت‌های چینی قرار گرفته است. اما اگر شرکت‌های چینی بخواهند از آمریکا جنس وارد کنند باید تجارت با کشورهای تحت تحریم را قطع کنند. این به روشنی برای شرکت‌های چینی یک معضل بازرگانی بزرگ است.
گیتی ادعا کرده است که شرکت خزر اخیرا با استفاده از یک طرف سوم محموله‌ای را از آمریکا به دبی آورده و از آنجا به ایران منتقل کرده است. مدیر حفاری اکنون به دنبال راه‌های دیگری برای فراهم آوردن تجهیزات مورد نیاز است. او بعد از چین، برای بستن قرارداد به ترکیه و پس از آن به ایتالیا می‌رود. بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی گفته‌اند که فروش مستقیم تجهیزات به شرکت خزر غیرقابل تصور است.
منبع: فاینانشیال تایمز - 1 ژوئن 2013
