دکتر “انوشیروان بزرگمهر” فوق تخصص حشره شناسی وقتی برای تدریس در دانشگاه “نوای دانش” به شهر “لانکانه” منتقل شد و به خانه زیر شیروانی در خیابان “ب” اسباب کشی کرد، نمی دانست سال ها می شد مردم نام خیابان عجیب را به خاطر ناپدید شدن ناگهانی افراد بر آن گذاشته بودند گرچه ماه اول اقامتش خبری دراین مورد نشنید اما نمی توانست پنهان کند ویژگی های عجیب بودن درآن قابل شناسایی است: با وجود کرم های شب تاب زیادی که در هوا معلق بودند (هرچه هم که نورشان برای جلب جنس یا شکار طعمه بود) چراغ برق ها حتی در نیمه اول سال که تاریکی مقارن ساعت نه بود، راس هفت عصر روشن می شدند وسایه هایی کج ومعوج از خانه های یک، دو، سه و چهار اشکوبه با نماهای دوغابی، آجری و شیروانی های سرخ ونقره ای (که درعین شباهت هیچ کدام شبیه هم نبودند) روی سنگفرش می کشیدند، اگرشب باران می بارید صبح لب جوی آب مهی غلیظ به شکل بخار اتوکشی ها منجمد می شد که نیم ساعتی طول می کشید تا محو شود، زباله ها درکیسه های سیاه به جای شب باید زمانی که شفق با نوری صورتی می درخشید در سطل های بازیافت زباله گذاشته می شدند، جدول دوطرف کناره ها برخلاف دیگر شهرها یک درمیان سفید و قرمزرنگ خورده وبالایشان هفده درخت نارون به فواصل نامساوی کاشته شده بود، برق یک طرف خیابان ازنیروگاه سد رودخانه شهر تامین می شد و سمت دیگر از نیروگاه برق دیگری در دویست کیلومتری.
دکتربزرگمهرچند روز اول به خاطر سکوت مهیب خیابان “ب” حتی نتوانست پلک برهم بگذارد چون عادت کرده بود با صدای تنوره ماشین ها در اتوبان تهران به خواب برود اما در اشتهایش (که مثل کرم‌های ابریشم مدام گرسنه بودند وروز و شب از برگ‌های توت سفید تغذیه می کردند) تغییری حاصل نشده بود به خصوص که نان قندی و فطیرهای مخصوص شهر لانکانه، عسل های طبیعی و سرشیر به مذاقش سازگاربود. اما حتی فاصله دو هزار کیلومتری شهرتا پایتخت هم نتوانست خاطرات همسرش “تارا باپوک ” را که مثل مگسی مزاحم روی ذهنش می نشست، محو کند. دکتربعد از ده سال زندگی مشترک درست یک ماه پیش از مراجعه به دادگاه خانواده برای انجام مراحل متارکه متوجه شد تارا شباهت غریبی به یک نوع زنبوربه نام “جوئل واسپ” دارد و خودش البته شبیه سوسکی است که زنبور، یعنی تارا، با تزریق سم فلج کننده در مرکز شبکه عصبی بی حرکتش می کرد تا نوبت به تزریق ماده سمی دوم در نقطه خاصی از مغز برسد که بافت های فلج شده را دوباره به کار می انداخت ولی با این تفاوت که واکنش فرار در اندام های سوسک، یعنی دکتر بزرگمهر، را مختل می کرد. بعد از این تزریقات سوسک به تسخیر زنبور در می آمد، یعنی دکتر تحت تاثیر قرار می گرفت تا تارا بتواند روی بدنش تخم برای تبدیل شدن به لارو بگذارد و در خلال هشت روز زنده زنده بخوردش بدون آن که سوسک، یعنی دکتر، بتواندعکس‌العملی از خود نشان بدهد. لارو؛ پسر تارا “تورنگ” از شوهراولش بود که تقریبا ًتمام دارائی دکتر بزرگمهر را تبدیل به وسایل الکترونیک جدید کرده بود؛ ام پی فایو مدیا پلیر، پخش کننده لوح فشرده پرتابل، دوربین عکاسی سونی سایبر شات، پلی استیشن پرتابل، نینتدو دی اس، گوشی همراه سونی اریکسون با جی پی اس، رم ریدر…
دکتر هفته بعد از آمدنش؛ اولین کلاس دانشکده را با هشت دانشجو برگزار کرد و به جای مقدمات و کلیاتی از حشره شناسی به عنوان یکی از شاخه های علم بیولوژی با عمرسیصد و پنجاه میلیون ساله روی کره زمین که یک میلیون گونه شان شناخته شده و بیشتر از همین رقم هنوز ناشناخته بود؛ برای ایجاد علاقه دردانشجویان پرسید: “التفات می فرمایین که خوش شانس ترین افراد دنیا چه کسانی هستند؟”
دانشجویان که از دیدن قد کوتاه، سر طاس و سبیل چهار گوش او که درباره خود گفت مثل درخت با اضافه شدن دوایر متحد المرکز سال به سال قطور تر می شود، گمان کردند با استادی جدی مواجهند؛ با دیدن لبخندش به خود جرات دادند و هریک چیزی گفتند: “آن که پول دارد.“، ” آن که مقام دارد.“، ” آن که زیبائی دارد.”
دکتر بزرگمهرخندید: “التفات بفرمائید که اشتباه می کنید!” بعد با ماژیک آبی روی تخته سفید نوشت:” کسانی که مواد شیمیایی نامطبوعی تولید می‌کنند که سایر بوهای مطبوع بدن آن ها را می‌پوشاند… افرادی که حشرات آن ها را نیش نمی‌زنند و مالاریا، دانگ و تب زرد نمی گیرند!” و در دل اضافه کرد: “یعنی کسی درست مثل خودم!”
دانشجوها پنهانی خندیدند، روی کاغذ برای هم یادداشت نوشتند، جزوه را ورق زدند، با کلید یاخود کار چوب صندلی های تک نفره را خط خطی کردند، موشک درست کردند، مداد را در دهانشان تکان دادند اما هیچ کس چرت نزد و این آغازی موفق برای کلاس بود.
دکتر بزرگمهر بدون این که بداند چرا متوجه شد نگاهش روی صورت “مهتاب صفوی” زال با مژه و ابروهای کاملا” سفید (شبیه کفشدوزک دوازده نقطه ای که بالپوش محدبش پوشیده از کرکهای ظریف و سفیدبود)، مکث کرد و بی دلیل این شعر برایش تداعی شد: “ حالی اسیر عشق جوانان مه وشم. ” با این که معمای زیبائی او برایش مجهول ماند اما مثل این بود که باید حلقه ارتباطی با کسی می داشت که شبیه بقیه نبود. چیزی زیر پوستش جریان پیدا کرد که به این نتیجه رساندش در مقیاس احساسات نمره بالایی می‌آورد. اگر بیست سال جوان تر بود بی تردید به عنوان شریک زندگی انتخابش می کرد تا کمک کند از دنیای تاریکی که توی آن فرورفته بود بیرون بیاید یا خیلی از آرزوهای دست نیافتنی را به دست بیاورد چون دلایل انتخاب کسی مشابه یا متفاوت با خودش آینه ای بود که تصویرش را مشابه یا متضاد نشان می داد.
یک ماه بعد روزی که دکتر بزرگمهر با یک بسته ده تائی نان فطیر رو به خانه می رفت، رفتگر خیابان «ب»، ایاز، در لباس سرتا پا زرد فسفری جلویش را گرفت. آدم دیگری به نظر می رسید، خنده از روی عادت ازلبش پریده و ازآن بدتر مثل این که هیچ وقت به عمرش نخندیده بود: “آقا سعی کنید پایتان را روی دست انداز نگذارید!”
وبه سرعت گیر خیابان اشاره کرد که به آن اصطلاحا ساندویچ می گفتند واز جنس پلاستیک فشرده پلیمر زرد و سفید به آسفالت پیچ شده بود.
دکتر بزرگمهر فکرکرد وقتی از پیاده رو برای عبورو مرور استفاده می کند، لزومی ندارد پایش را روی آن بگذارد وپرسید: “چی التفات فرمودین جناب؟”
رفتگر ایاز جارویش را عمودی روی زمین گذاشت و تکیه داده به آن، ماجرای آقای قره باغی، همسر و بچه هایش را تعریف کرد که می خواستند به شهر بازی در حومه شهر بروند اما گوشی همراه آقای قره باغی زنگ زد و او مجبور شد برای در آوردن شماره پرونده یکی از اعضای شرکت درکیف ساسمونتش، به خانه برگردد که در سمت دیگرخیابان بود. هنوز چند قدمی دور نشده بود که پایش را روی دست انداز گذاشت وناگهان در برابر دیدگان همسر و دو فرزندش و ایاز ناپدید شد.
دکتر بزرگمهرگفت: “یعنی دقیقا ً چه اتفاقی افتاد؟”
ایاز گفت: “دود شد رفت هوا آقا!” و چون دکتر واکنشی نشان نداد ادامه داد که بعد از چند لحظه بهت و حیرت، جارویش را انداخت وهمراه زن و بچه های آقای قره باغی به آن سمت دوید به تصور این که شاید پایش لغزیده و به زمین افتاده باشد ولی اثری از او پیدا نکردند در آنجا فقط آسفالت بود و نه هیچ چیز دیگر: “می بینید که سرعت گیر خیلی بلند نیست که نشود پشتش را دید!”
دکتر بزرگمهر گفت: “عجیب است!”
رفتگرایاز تعریف کرد پلیس با دقت ازسر تا انتهای خیابان “ب” و بعد همه شهر را جستجو کرد و در همان حال مثل سوسک سرگین استرالیایی (که فضولات دام ها را به صورت گلوله های کوچک در آورده و زیر خاک می برد)، با جارو زباله ها را تا سطل آشغال غلتاند اما مثل کسی که فراموش کرده باشد چه می گوید بار دیگر باهمان خنده از روی عادت به دکتر نگاه کرد.
دکتر بزرگمهر وقتی در خانه جلوی تلویزیون نشست تا به اخبار شبانگاهی گوش دهد ذهنش به قدری درگیر مسئله شد که نتوانست حتی بنابرعادت جزوه رتیل شناسی را برای تدریس روز بعد مرور کند. اگر قضیه واقعیت داشت و خیال پردازی های رفتگر ایاز حول یک رویداد برای بیشتر وزن دادن به آن نبود، باید تلاش برای پیدا کردن سرنخ متوقف نمی شد چون در مجلات خوانده بود گروهی اعتقاد دارند در جهان، مکان هایی خالی وجود دارند مثل حفره یا دروازه که برای یک لحظه باز می شوند، نیروی مرموزی فرد را به سوی جائی که جهان سه بعدی در آن مفهومی ندارد می کشند و شواهدی در دست بود که به این موضوع کمابیش جنبه واقعیت می‌بخشید. اما نتیجه گیری زمانی درست بود که درموارد مرسوم به کار می رفت نه پدیده های نادر آن هم وقتی مردم شهر تلفیقی از نژادهاو اقوام گوناگون ایران بودند مثل ملخ ها که انواع مختلفی داشتند، با زبان ها و لهجه های متفاوت سخن می گفتند و چه بسا دونفردر دو واحد یک آپارتمان زندگی می کرد و مثل ملخی از نژاد کرد، زبان ملخ نژاد ترک را نمی فهمیدند، پس نمی توانستند درمورد رویدادی واحد به نتیجه ای مشترک برسند.
اما خیابان “ب” روزبعد برای دکتر بزرگمهربا کرکره تا نصفه پائین کشیده شده مغازه ها وقت ظهر وآدم هایی ازهمه قسم؛ جذامی، برصی، چلاق، کور، لال، ناقص الخلقه، دوقلو های به هم چسبیده از سر یا تنه که مثل دو مورچه که شاخک های خود را به هم می زنند، حتما «باید به هم سلام می کردند (حتی اگر هم دیگر را نمی شناختند)؛ شکل دیگری پیدا کرده بود و دست انداز زرد وسفید جائی غریب. از کنار دیواری کاه گلی گذشت که آتشی در قسمت فرو ریخته اش خاکسترو سیاه شده بود ومتوجه شد روی آن با گچ اشکال غریبی مثل کلید، خط خطی شده وباورهایی کهن در ذهن ایجاد می کند که شاید کلید حل معما بود و البته قانون های پایه ای علم را نقض می کرد.
اما این درگیری های ذهنی مانع نشد دکتربزرگمهر در اوقاتی که کلاس نداشت تحقیقاتش را روی حشرات درکاروانسرای قدیمی، طاق های گنبدی حمام خرابه قدیمی شهر که باسیمان پوشانده شده بود، تکمیل نکند. پیشینه لانکانه از آن جهت برایش جذاب بود که سال ها پیش سیل در فصل گرم سال موجب رشد از کنترل خارج شده جمعیت حشرات در حوضچه های برجای مانده شد و مشکلات زیادی را به ساکنان منطقه تحمیل کرد از جمله سالک با موجود تک یاخته ای “لیشمانیا” که توسط پشه خاکی انتقال پیدا می کرد وآثارش هنوز روی گونه، دماغ و پیشانی برخی از مردم شهر قابل مشاهده بود ومغازه های فروش اسپری دفع آفات (که فقط سه تایشان درخیابان “ب” واقع بود) مجبور بودند هر شب کالا را برای روز بعد پیش فروش کنند چون یکی از وظایف دائمی اهالی (با این که سال ها از سیل می گذشت)، زدن صبح و شبانه اسپری بود بی توجه به این که بیوسید سم در درز دیوارها، صندلی، چهارپایه و ظروف می ماند و انتقال سیگنال‌ها بین سلول‌های عصبی را دچار اختلال می کرد.
ماه دوم اقامت در شهر؛ شاهین، نانوای خیابان “ب” که با دیدن دکتر ده فطیرش را آماده کرده بود گفت:” راستی جریان پسر بچه را شنیدید ؟”
دکتربزرگمهر فکر کرد اشاره او به شاگردش است که به تاسی از اغلب کاسب کارهای شهر (مثل مورچه های برده دار که پیله مورچه های دیگر را می دزدیدند، می پروراندند تا برای آنها کار کند واگر نبودند حتی غذا هم نمی توانستند به دست آورند)، یک شاگرد نوجوان داشتند که کم از برده نبود و اگر هوای رفتن به تهران به سرشان می زد کاملا ورشکست می شدند. اما نانوا شاهین تعریف کرد یک روز دو ماشین در خیابان “ب” به هم کوبیدند و مردم روبه محل تصادف دویدند. پسر بچه هفت ساله ای که تخم غاز را در جعبه ای انباشته ازکاه می فروخت هم همراه بقیه و درست جلوی اوبود. وقتی از روی دست انداز رد شد، درست مثل دونده ای که از روی مانع می پرند به هوا پرید اما هیچ وقت پایش به زمین نرسید وانگاردر میان ذرات هوا حل شد.
نانوا شاهین با انگشت سمت چپ دست انداز را نشان داد وگفت: “درست همان جا!”
حادثه چنان سریع روی داده بود که عده ای اظهار بی‌اطلاعی کردند اما چند نفراز جمله خودش با آثار بهت وقت مواجهه با رویدادی مرموز، قسم خوردند واقعه در چند قدمی شان اتفاق افتاده است هرچند هیچگاه قادر به تشریح دقیق آن نشدند. یک عده برای پیدا کردن پسربچه داوطلب شدند حتی شهردار سگهای تربیت شده اش را از باغ آورد. غروب هلیکوپترها مراتع، جنگل، رودخانه و شهرهای اطراف را زیر نظر گرفتند اما اثری ازاو نیافتند، انگار نیرویی او را از زمین ربوده و به آسمان برده بود.
دکتر بزرگمهر سرفه کرد: “الطفات بفرمائید که درباره این وقایع نمی توان نظری با قاطعیت ابراز کرد.”
نانوا اعتراض کرد: “ولی من باچشم خودم دیدم!”
دکتر فکر کرد منطق به کار رفته در طبقه بندی داستان های ارائه داده شده از اشخاص، نتایج استنباط شده را تحت تاثیر قرار می دهد و حتی کسانی که تحقیق می کردند چرا آسمان صاف مثلث برمودا یک دفعه زرد و مه آلود می شود وعقربه‌های قطب نمای هواپیماها دورخود چرخند، قادر به پاسخگویی آن نبودند. شب برای فراموش کردن موضوع طرح هایی از روی کلکسیون پروانه هایش کشید اما حواسش را پسر بچه و آقای قره باغی پرت می کرد. وقتی دمدمه های صبح کتاب مربوط به کرم ابریشم را ورق زد گرچه تفکر درباره مسائلی که آهسته ظهور می کنند، دشوار بود اما با از تخم درآمدن ده روزی کرم‌های ابریشم، پوست اندازی چهار مرحله ای، تبدیل کرم با تیره شدن رنگ سر به شفیره، تلاش پروانه برای خروج از پیله با ترشح مایع خاصی که به پرواز کمک می کرد؛ به این نتیجه رسید این هم یک جور ناپدید شدن است. شاید کرم به پروانه استحاله می یافت اما کلمه درست تر برای این مراحل ناپدید شدن بود. انسان ها هم در عمر متغیر (چند دقیقه ای تا صدو سی سال) پس از تحمل سختی های مختلف از پیله وجود به شکل دیگری بیرون می آمدند.
در کلاس درس دانشگاه حس کرد برخلاف اغلب دانشجو ها که روی صندلی ها خواب بودند با این که ظاهرا” چشم هایشان باز بود، مهتاب صفوی زودتر از بقیه مطالب را می فهمد ومثل حشرات گیرنده حسی قوی دارد.
یک روز پس از پایان درس همین را به او گفت: “التفا ت می فرمائید؟ این مزیت کمی نیست!”
دخترک زال که کلاسورش را محکم به سینه چسبانده بود با چشم هایی که زیر مژه های سفید به سرمه ای می زد، حتی اگر مستقیم نگاه می کرد باز مثل این بود که زاویه دار نگا ه می کند با صدایی مثل جیر جیرک گفت: « من همان قدر شبیه حشرات هستم که ماه می تواند مربع مستطیل باشد!»
دکتر احساس کرد او را رنجانده است و برای همین به امتحان آخر هفته اش سه نمره به علت انضباط و حضور فعال در کلاس اضافه کرداما اغلب اورا در کتابخانه می دید که کتاب ها را زیرو رو می کند، ساعت ها در محوطه روی نیمکت به فضای سبز درخت کاری شده جلویش خیره می شودو به نتایج مختلفی رسید: شاید صد مسئله داشت، با خانواده اش، کسانی که قراربود سرراهش قرار بگیرند، تکلیفش با زندگی، بد بودن غذای ناهارخوری، شغل آینده، نمرات درسی، موانعی که مدام جلویش سبز می شد و با حس هایی سر درگم مدام از خوشبختی دور و دورترش می کرد…
دکتر شب ها قصاری هایی از معروف ترین عشاق و عرفای جهان را گرد آوری شده در کتابی مطالعه می کرد: “عشقت را نصیب کسی کن که لایق آن باشد نه تشنه آن زیرا هر تشنه ای روزی سیراب می شود.” و به نظرش می رسید شباهت ماه های قبلش به حلزون که هم نر بود و هم ماده ودر یک زمان تخم و اسپرم تولید می کرد کاملا” ازبین رفته است و (در شرایط خاص تنهایی) می تواند با کسی رابطه برقرار کند هرچند در شرایط معمول این احتمال کم باشد (مثل همه حشراتی که دو جنسی بودند).
روز بعد در مجله ای درمورد لشکر سربازانی خواند که یک دفعه ناپدید شده بودند، هیچ اثری از کشمکش که امکان داشت در تاریکی شب صورت گرفته باشد به چشم نمی‌خورد و تمام تجهیزات، وسایل نظامی و شخصی سربازان دست نخورده به نظر می رسید. حتی چای و برنجی که روی اجاق‌های کوچک گذاشته بودند، گرم بود اما مقاله به این مسئله پاسخ نداده بود که ناپدید شدن ناگهانی افراد واقعیت دارد یا نه؟
سه ماه پس از اقامت در شهر لانکانه، ساعت دو بعد از ظهر زنگ در خانه دکتر بزرگمهر به صدا در آمد. پیش ازباز کردن احتمال های مختلفی را در ذهن مرور کرد؛ نود و نه درصد کسی قبض آب و برق یا پستچی بسته سفارشی آورده یا یکی از همسایه ها کلید نبرده یا یک درهزار مهمانی بود که نمی توانست آشنا باشد ولی وقتی آیفون دوباره زنگ زد چیزی که حتی حدسش را هم نمی زد با برداشتن گوشی دید؛ تصویرتارا با رنگ طلایی جدید موهایش زیر روسری حریر قرمز، کت پوست سمور، چمدان چرخ دار و پسرش تورنگ با موهای سیخ شده با ژل که کش شورتش از شلوار فاق کوتاهش بیرون زده و زنجیر نقره آویزان به کمرش بود. گرچه طلاق مراحل نهایی اش را طی می کرد اما ممکن نبود به خاطر گرفتاری خاصی زحمت سفر به آن شهر دور افتاده را به خود داده باشند.
تارا با باز شدن در ورودی خانه طوری رفتار کرد انگار آن قدر از خود گذشته است تا بسیاری اختلافات را نادیده بگیرد و با روی بازبگوید : “چه طوری انوش ؟” هرچند پیدا بود مبل ارزان قیمت، چربی های ماسیده توی ظرفشویی، بوی روغن زیتون آشپزخانه، کشوها بیرون کشیده شده درآور با شورت های پاچه گشاد وجوراب های لا به لای هم چپانده شده دکتر لب هایش را کج کرده است طوری که نتوانست جلوی خودش را بگیرد و طعنه نزند: “کلا ًبه عذاب دادن خودت عادت کردی!”
تورنگ یارانه کیفی وکیف حامل وسایل الکتریکی، شارژر و کابل هایش را که به کمرش آویزان بود روی میز گذاشت وضربه ای به پشت دکتر بزرگمهر زد: “ دلم برات تنگ شده بود انوش!”
بعد از خوردن عصرانه نان فطیر، کره وچای و سخنرانی دکترازمضرات مگس چغندرکه با سکوت تارا و تورنگ مواجه شد سوار بر ماشین کرایه ای دور شهر گردیدند.
تارا گفت: “این جا دیگر کجاست؟”
دکتر بزرگمهر به گمان این که جذابیتی به شهر ببخشد جریان ناپدیدشدن آقای قره باغی، پسر تخم غاز فروش و دست انداز را تعریف کرد. تارا بی هیچ حرفی سوهان را از کیفش درآورد وناخنش را تراش داد اما تورنگ پرسید: “پس چرا نام خیابان را خیابان مثلا” عجیب یا عین نگذاشتند؟”
دکتر بزرگمهر شانه بالا انداخت: “التفات کن که اسم ربطی به واقعیت ندارد!”
- کلا باید فهمید یک نظریه از لحاظ تجربه قابل آزمون است یا نه و این ارتباطی ندارد که شامل ماهیت های غیر قابل مشاهده هم باشد.
دکتراز صندلی جلو برگشت و به خاطر قلمبه گوئی که دروجودش تازگی داشت خیره به او نگاه کرد اما پاسخی نداد.
در خارج شهر از تپه باستانی بالا رفتند که ویرانه های تمدنی نامعلوم با چند ستون پهن تراش خورده و سنگ قبر آن جا بود. دکتر بزرگمهر( مثل مورچه‌ی پیشرو که راه رسیدن به غذا را می داند)، از سرعت خود کم می کرد تا تارا با کفش های پاشنه بلند وتورنگ با آدیداس چراغ دار قدم هایشان را جائی بگذارند که قلوه سنگ ها زیر پایشان قل نخورند.
در بالا که تمام شهربا شیروانی های نقره ای و سرخش زیر پایشان بود، دکتر بزرگمهربا این که بارها به آن جا صعود کرده بود ناگهان به کشفی بزرگ رسید:” التفات کنید! شهردیگری زیر این شهر وجود دارد درست مثل تصویری در آب یا ساعت شنی.” و فکر کرد شاید ناپدید شدگان از مجرائی نامرئی در دست انداز وارد شهری از جنس خاک شده اند با خانه های خاکی قرینه که ساکنان اصلی اش کرم و مورچه ها بودند …
گاوی که معلوم نبود چه طور خودش را به آن ارتفاع رساند بود ماغ کشید و تورنگ که متعجب بود گوشی همراهش آنتن می دهد گفت: “الان پرسش وجود یا وجود نداشتن جهان موازی نیست، سوال سر تعداد سطوحی است که می تواند باشد.”
- یعنی تو می گویی آن ها درجهان موازی هستند جانم ؟
- چرا که نه؟ با تاس انداختن، دنیا به شش جهان موازی منشعب می شود و هر طرف تاس روی یکی از آن ها فرود می آید…یعنی اگر مثلا دراین جا ما دو بیاوریم در جهانی دیگر شش نصیبمان می شود.
تارا از کنج چشم به او نگاه کرد، از آن نگاه هایی که حاوی هشداری برای قطع صحبت او بود اما تورنگ بی اعتنا گفت: “در فضا، بینهایت سیاره مسکونی دیگر وجود دارد که مردمانش شکل ظاهری، نام و خاطراتی مثل ما دارند و تمام حالت های ممکن از گزینه‌های موجود توی زندگی ما را تجربه می‌کنند اما شاید با قوانین فیزیکی متفاوت.”
دکتر بزرگمهرازاین همه اطلاعات اوکه با ظاهرش هیچ تناسب نداشت متحیر شد و برای اولین بار فکر کرد پرداخت هزینه ال دی اس ال یارانه اش بیهوده نبوده است. با این حساب شاید آن ها در جهانی ناشناخته به حیاتی دوباره پا گذاشته بودند؛ پسر بچه مشغول درس خواندن بود نه تخم غاز فروختن و آقای قره باغی با همسرو فرزنداتش در شهر بازی سوار چرخ و فلک شده یا از تونل وحشت رد می شد.
تورنگ پرسید: “اما من نمی فهمم به جای گشتن دنبال گمشده ها چرا دست انداز را بر نمی دارند ؟ “
تارا که نک بینی اش سرخ شده بود ناگهان فریاد زد: “چه طورممکن است همچین حرف هایی بزنید و خیال کنید درست است؟”
تورنگ که کم پیش می آمد جواب تارا بدهد به تندی گفت اگر هر کس با تلسکوپ دنبال همزاد یا نسخه ای موازی خودش در کهکشانی ده به توان دویست و هشتاد متر دورتر از زمین بگردد او را با قیافه ای آشنا می بیند که با تلسکوپش دنبالش می گردد و از آگاهی پائینش جا خورده است که از مغزش با ظرفیتی بیشترازصد گیگا بایت بهتر از یک ماشین حساب خراب استفاده نمی کند وتمام بدبیاری هایش به خاطرهمین است.
تارا از کنج چشم به او نگاه کرد، از آن نگاه هایی که حاوی تهدید عذر خواستن بود و وقتی تورنگ پشتش را به او کرد، با قدم هایی محکم از سر غیض رو به پائین تپه راه افتاد وچند قدم نرفته پاشنه کفشش شکست.
آن شب هیچ کدام دیگر باهم حرف نزدند؛ تورنگ روی کاناپه خوابید و دکتر روی زمین و تارا در اتاق خواب.
روز بعد دکتر بزرگمهر با فریادی از خواب پرید. تارا جای گزیدگی رتیل خرمالویی رنگی را درست روی ساعدش نشان می داد که زیر یخچال پنهان شده بود.
دکتر هرچه گشت پیدایش نکرد ووقتی توضیح داد بعضی ها رتیل را به شکل حیوان دست‌آموز نگهداری می‌کنند با فریاد دوباره تارا مجبور شد اضافه کند : “البته نباید تمام رتیل‌ها را بی‌خطر دانست !”
او را به پشت خوابانید، رویش پتو انداخت، قسمت گزیده شده را پایین‌تر از سطح قلب قرار داد، با کش بست و با آب و صابون شست، رویش کیسه‌ی یخ گذاشت وبرای این که دوباره فریاد اورا نشنود به داروخانه مرکزی شهر مراجعه کرد اما در کمال تعجب دکتر دارو سازبه جای پماد ضد گزیدگی، بسته ای قارچ (در طلق آبی وپوشانده شده با سلفون که به مصارف تغذیه می رسید) جلویش گذاشت. برخی از مردم شهر با این که کاسبی مغازه فروش انواع تلویزیون و نمایشگر لوح فشرده شان سکه بود بنا بر رسمی دیرینه که از اجدادشان به ارث رسیده بود، در مزارع اطراف شهر با غنی بودن هوموس خاک، گیاهی خاص را پرورش می دادند که تقریبا در هیچ نقطه کشور به عمل نمی آمد و برگ های پاینش گرد و بالائی ها میله ای شکل بود بعد مثل مورچه ها، محصول را برداشت، در انبارهای زیر زمینی جمع می کردند و از فضولات کرمینه مخصوصی کودش می دادند، در نتیجه نوعی قارچ بر روی آن ها می رویید که در بسته بندی هایی بهداشتی به سوپرها وداروخانه های شهر آورده می شد. دکتربزرگمهر به این نتیجه رسید بشر به تازگی پی برده قارچ ها در تاریکی بهتر می رویند اما مورچه ها این راز طبیعت را هزاران سال است که می دانند.
درراه برگشت مطمئن بود تارا با دیدن قارچ ها از شهر فرار خواهد کرد اما علامت هشداردهنده ای که فیلم نامه در حال ظهوری نشانش می داد خلاف این را می گفت؛ مسواک اُربیت، دسته آبی و سبز تارا و تورنگ توی لیوان چینی دستشویی بود (برخلاف وقت هایی که به مسافرت می رفتند و از مسواک های یک بار مصرف استفاده می کردند). وقتی مطمئن تر شد که تارا بی هیچ مخالفتی اجازه داد قارچ ها را روی محل گزیدگی قرار دهد، طوری از کنج چشم نگاهش کرد یعنی لیاقت توجهش را داشته است و دیگراعتراضی نکرد آن جاجای زندگی نیست، حتی حواسش به ترانه مورد علاقه تورنگ هم نبود که به خاطر خش سی دی یا ایراد دستگاه پخش کننده نمی خواند.
دکتر از تصمیم تارا لرزید، تصمیمی که به خاطرش حاضر بود یک دفعه کار، زندگی، دوره های دوستانه شبانه قمار و خرید های بعد از ظهر از پاساژهای تهران را رها کند حتی اگر دلایل زیادی برایش قابل حدس زدن بود؛ تنهایی ، لطمه ندیدن، قبول نکردن وضعیتش، فرار از واقعیت یا دلیلی ناشناخته.
وقتی مثل سال های اول ازدواج حتی اگر خیلی صادقانه هم نبود و تاثیری نمی گذاشت گفت: “انوش چه خوب که با هم هستیم وفرقی نمی کند کجا، نه ؟ “دیگرشبیه زنبور “جوئل واسپ” نبود بلکه به مورچه ای شباهت داشت که به همنوعش شهد می خوراند تا حکم خمره مربا را پیدا کند و در موقع نیازاز او تحویل بگیرد.
دکتر جرات نکرد یاد آوری کند روز دادگاه جیغ کشیده بود: “این همه سال با کسی زندگی کردم که سر به تنش نمی ارزید!” و دستور داد فکرش را ازسرش بیرون کند و مزاحمش نشود: “همه چیز برای همیشه تمام شد!”
جمله ی: “ولی التفات کن عزیز که تو نمی توانی این کاررا بکنی !” در دهان دکتر خشک و مطمئن شد دیگر نخواهد توانست از دستش نجات یابد هرچند مذبوحانه آخرین تلاشش را کرد: “التفات می کنی که مشکل من حل نشده… همان که عامل متارکه بود….منظورم استحاله به حلزون هم نر و هم ماده که به جنس مخالف…”
تارا بدون پلک زدن و دلجویی طوری گفت : “فکر نمی کنم توی سن وسال ما این مسئله خیلی مهم باشد انوش!” که یعنی به طور قطع نمی توان چالش هایی که در آینده آشکار می شوند را در نظر گرفت همان طور که نمی توان پیش بینی کرد مسئله ای که منجر به دادخواست طلاق شد ناگهان این قدر بی اهمیت به نظر برسد.
تورنگ که با پلی استیشن پرتابل بازی می کرد، گفت: “انوش فکر کن! ما می توانیم هرشب درباره مرز میان فیزیک و متا فیزیک حرف بزنیم؛ میدان الکترو مغناطیسی نامرئی، اتساع زمان، کوانتوم، فضای خمیده، سیاهچاله …“و بدون این که نگاهش کند ادامه داد: “راستی شنیدی سازمان‌های فضایی می خواهند سیاره‌ای پیدا کنند که شرایطی مشابه زمین داشته باشد حتی خارج از منظومه شمسی… اگر این‌طور باشد، احتمال این که موجودات زنده‌ای هم روی آن زندگی کند زیاد است.”
تارا پرسید: “خوب نیستی عزیز؟”
زانوهای دکتربزرگمهرکرخت شد، روی مبل نشست و آرزو کرد کاش به جای رتیل خرمالوئی، عنکبوت بیوه سیاه که خطرناک تربود تارا را نیش می زد تا زندگی اش با اداهای ساختگی به پایانی تراژیک می رسید و خودش برای تخلیه نکردن بغض های فروخورده ناگزیربه سکوت نمی شد. دنبال دلیل آوردن، توجیه، ثابت کردن این که تٲثیری رویش نمی گذارد، تغییرکلمات، عوض کردن واقعیت نبود مثل وقت هایی که با انزوا و کسالت روزهایش را می گذراند و اسم بهتری از تحقیربرای این حالتش سراغ نداشت که حتی نتواند به خود دلگرمی بدهد: “اشکالی ندارد!” یا با صراحت از تارا بپرسد: “ واقعا قصد بدی نداری یا وانمود می کنی این طور نیست جانم؟”
هفته بعد درست روزی که دکتر بزرگمهر فهمید دیگر نمی تواند صبر کند اتفاقی ازآسمان پائین بیفتد و هیچ چیز مثل رابطه ای که هدف مشخصی ندارد زجر آور نیست و در کلاس از مایت های میکروسکوپی می گفت، متوجه شد حلقه نازک طلائی در انگشت ازدواج مهتاب صفوی می درخشد وبقیه جمله از واکنش های آلرژیک، تغذیه از سلول های مرده پوست، قارچ ها وذرات ریز مواد غذایی را فراموش کرد و حتی نفهمید کی وقت تمام شد و دانشجویان از کلاس بیرون رفتند.
راهش را در راهرو از دفتر اساتید رو به بخش آموزش کج کرد. تقه ای به در زد و به خیال خودش با چهره ای عادی پرسید:“تازگی ها از دانشجویان کسی ازدواج کرده است؟ التفات می فرمائید که برای افت نمرات تحصیلی می پرسم؟”
و وقتی خانم مسئول که پشت میزش جدول حل می کرد مثل کامیونی که بار سیمانش را با سروصدا خالی کند جواب داد:” بله دکتر …همان دخترخانم زال !” تا لحظاتی آن چه را می شنید باورنمی کرد نه چون او ازدواج کرده بود، این که باورش نمی شد دغدغه کسی را داشته باشد که به گمانش می رسید هرگزتوجه کس دیگری را جلب نخواهد کرد.
دکتر با سرفه سعی کرد لرزش صدایش را پنهان کند: “آن وقت با کی جانم ؟”
خانم مسئول مدادش را تراشید و خرده هایش را از روی خانه پر شده جدول فوت کرد: “پسر رئیس دانشگاه …پزشک متخصص جراحی عمومی است.”
دکتر بزرگمهر با لبخندی زورکی و اشتیاق ته کشیده اوایل آشنایی توی نگاهش از اتاق بیرون رفت. قوز کرده قدم هایش بی اراده جلو می رفت. غیر معقول بود اما آن گونه که از قرائن بر می‌آمد مجبوربود نگران سمت گیری ادراکی انسان ها باشد و بپذیرد فقط خیال کرده است با حسی فوق العاده با یکی پیوند خورده چون منطق دو دوتا چهارتای زندگی خیلی چیزها را عوض می کرد؛ عامل اصلی انتخاب آن دختر ضعفی غیر قابل تحمل شد که از دورن می خوردش چون مورد توجه یکی از زیباترین، معروف ترین و پولدارترین مردان شهر لانکانه قرار گرفته بود.
همان شب فهمید نمی تواند به سدی که با ترس به آن برخورد کرده است غلبه کند چون مجبور شد چک دو ملیونی بکشد تا تارا وسایل خانه را تعویض کند و تورنگ پخش کننده لوح فشرده جدیدی بخرد. شب در خواب دندان قروچه کرد و کابوس هایی درهم و برهم دید از مورچه های گوشتخواری که به شیوه ای مبهم قانون های پایه ای علم احتمالات را با حفره هایی که راه به فضای بیکران داشت نقض می کردند.
روز بعد سردرد شدیدی گرفت اما مجبور شد جلوی میز صبحانه لبخند بزند تا تارا که عطشش برای قدرت را طبیعی می دانست ناگهان از کوره در نرود: “نکند خوشحال نیستی ازاین که من این جا هستم؟”
تورنگ از مبادلات نادیدنی بین ماده و ذهن گفت و شبیه سازی صدای مهبانگ را برایش پخش کرد که شبیه پرواز هواپیمای جت در فاصله دو متری بالای سرش بود.
وقتی بیرون رفت مطمئن بود باید نقشه قتل تارا را طراحی کند چون با ازدواج دختر زال دیگر مانند کسی شده بود که از نور چراغ دیگری استفاده می کرد و با رفتنش روشنائی را هم از دست داده بود. با نگاه مشاهده گری که در جهان زندگی می کند قیافه، نگاه ها، برجستگی رگ دست ها، رنگ لباس آدم های شهر لانکانه؛ جذامی، برصی، چلاق، کور، لال، ناقص الخلقه، دوقلو های به هم چسبیده از سر یا تنه را زیرذره بین گذاشت که مثل دو مورچه که شاخک های خود را به هم می زنند، حتما “باید به هم سلام می کردند حتی اگر هم دیگر را نمی شناختند وعجیب این که این کشف آن قدر تلخ بود تا تلخی فکرهای بن بست، کمرنگ شود چون دراین جای جهان امکان نداشت عده ای مثل مورچه های به هم چسبیده که خود را به صورت طنابی درآورده به شکل پلی بر آب رها می کردند تا سایر مورچه ها بگذرند و خود در آب غرق می شدند، برای دیگری فداکاری کنند. و این نه فقط دراین نقطه که در هیچ جای دیگری از جهان هم اتفاق نمی افتاد چون سود جوئی و وجه انگلی بر دیگر انواع زندگی غلبه داشت. شاهین نانوا نان در تنور می گذاشت و ایاز با لباس سرتا پائی فسفری مثل سوسک سرگین استرالیایی زباله هارا با جارو روی زمین می غلتاند، کرم های شب تاب زیادی با این که روز بود در هوا معلق بودند (طوری که اول باورش نشد درست می بیند)، روی دیواری کاه گلی که آتشی در قسمت فرو ریخته اش خاکستر شده بود با گچ شکل کلید دیگری نقش گرفته بود وحسی مرموز که واقعه ای طبیعی را غیر عادی می کرد به وجودش می ریخت.
فکر کرد عنکبوت ها می دانند باید روی پره های درخشان مابین تار تنیده شده خود قرار بگیرند تا به آن نچسبند و مارپیچ به مرکز تارهای تنیده شده حرکت کنند و آقای قره باغی و پسر بچه این را نمی دانستند اما خودش که می دانست ناگهان بی اراده باگام های بلند روبه دست انداز زرد وسفید دوید مثل مورچه ای که هیچ چیز جز آب یا آتش قادر نیست از حرکت اش پیشگیری نماید. لحظه ای برگشت و چهری مات چندرهگذر وتارا را پشت پنجره دید. فراموشی گیج کننده ای دست و پایش را سست کرد، درسمت چپ دست انداز مطمئن شد تا آن لحظه دردنیای محدودی بوده که پرتو هایی از حقایق اصیل در سطح بالاتری حتی به آن نمی تابیدند وبعد روی هوا شناورشد…
