یک روز پس از تجمع اعتراضی مردم در برخی از شهرهای آذربایجان شاهدان عینی در مصاحبه با “روز” می گویند علیرغم بازداشت شمار زیادی از شهروندان و بی‌اطلاعی از سرنوشت آن‌ها، فضا در شهرهای ارومیه و تبریز همچنان امنیتی است.
همزمان، روز سه شنبه، دوم خرداد به دستور ستاد حوادث غیرمترقبه استان آذربایجان شرقی، همه ادارات دولتی و مدارس ابتدایی این استان تحت عنوان “آلودگی هوا و قرار گرفتن در حالت بحرانی” تعطیل شد.
در پی فراخوان فعالان مدنی آذربایجانی، برخی از مردم آذربایجان در شهرهای ارومیه و تبریز روز دوشنبه ۱ خرداد در اعتراض به خشک شدن دریاچه ارومیه دست به تجمع اعتراضی زدند که با حمله نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد.
شاهدان عینی به روز گفته اند که در نتیجه تظاهرات روز دوشنبه، ده‌ها تن از معترضان از سوی نیروهای نظامی و امنیتی بازداشت و به وسیله چند دستگاه مینی بوس و خودروی ون به محل نا‌مشخصی منتقل شده‌اند.
بر اساس گزارش‌ها پلیس با گاز اشک‌آور، باتوم و گلوله‌های رنگی به معترضان حمله و شماری از آن‌ها را بازداشت کرده است.
آداپ، ارگان خبری انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران گزارش کرده است که همزمان در شهر تبریز درگیری‌هایی روی داده و نیروهای دولتی در برخی مناطق این شهر از جمله «اطراف بازار”، “فلکه ساعت”، “راسته کوچه”، “خیابان شهناز” و “پارکینگ هتل گسترش” حضور داشته‌اند.
این تجمع در شهر ارومیه عصر روز دوشنبه در حوالی چهار سرداران و محله عسگر آباد صورت گرفته و معترضان با سردادن شعارهایی همچون “یاشاسین آذربایجان” (زنده باد آذربایجان) اعتراض خود را به سیاست‌های جمهوری اسلامی در خشک شدن دریاچه ارومیه نشان داده‌اند.
منابع خبری در شهرهای مختلف آذربایجان همچنین از بازداشت بالغ بر صد تن از معترضان در جریان تجمع و همچنین بازداشت افراد دیگری از جمله حسین احمدیان در شهر مراغه، علی حامد ایمان، مدیرمسئول روزنامه توقیف شده شمس تبریز، افسانه توقیر، دبیر کانون آذربایجان‌شناسی دانشگاه تبریز، و محمد اسکندرزاده در ساعات پیش از آغاز تجمعات روز دوشنبه‌ی تبریز خبر داده‌اند.
شاهدان عینی در شهرهای ارومیه و تبریز گفته‌اند که فضای امنیتی این دو شهر که از آخرین ساعات روز دوشنبه آغاز شده بود، در تمامی ساعات روز سه شنبه، دوم خرداد، همچنان ادامه داشته است.
گزارش‌ها به نقل از فعالان آذربایجانی حاکی‌ست که هنوز اسامی بسیاری از بازداشت شدگان مشخص نشده و از سرنوشت بازداشت شدگان روز دوشنبه نیز اطلاع جدیدی در دست نیست.
دومین سال اعتراض
این دومین سال پیاپی است که مردم شهرهای آذربایجان در اعتراض به سیاست‌های دولت در قبال خشک شدن دریاچه ارومیه دست به تجمع می‌زنند.
سال گذشته نیز پس از ارائه طرحی برای مقابله با بحران خشکی دریاچه، مردم در بسیاری از شهرهای آذربایجان تظاهرات کردند که با برخورد شدید نیروهای نظامی و امنیتی روبرو شد و شمار زیادی از آن‌ها پس از بازداشت با احکام سنگین قضایی روبرو شدند.
دریاچه ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه ایران و یکی از ۲۰ دریاچه پهناور جهان در طول سالهای گذشته و به ویژه دو سال گذشته با دشوار‌ترین شرایط حیاتش روبه‌رو شده و به گفته کار‌شناسان محیط زیست در آستانه نابودی قرار گرفته است.
طرح‌هایی که بعد از اعتراضات مردمی در آذربایجان در دستور کار مجلس و دولت قرار گرفت نیز هنوز به مرحله اجرا در نیامده است.
در فروردین ماه امسال موضوع انتقال آب دریاچه خزر به استان سمنان با اعتراض تعدادی از نمایندگان آذربایجان در مجلس روبرو شد.
این نمایندگان پس از طرح موضوع انتقال آب دریاچه خزر به استان سمنان با انتقاد از محمود احمدی‌نژاد از او پرسیدند: “چرا به جای احیای ارومیه شاهد هزینه انتقال آب از خزر به کویر هستیم؟ این تخصیص صحیح بیت المال و عدالت است؟ انتقال آب به استان مرکزی و اصفهان امکان پذیر است اما به ارومیه امکان پذیر نیست؟”
سلمان ذاکر، نماینده ارومیه حتی گامی پیش‌تر رفت و به رئیس دولت هشدار دادکه “دریاچه ارومیه قلب تپنده آذربایجان است. از سر دلسوزی می‌گویم که خشک شدن دریاچه ارومیه، آثار خطرناکی دارد چرا آن را درک نمی‌کنید؟ به فریاد ملت بزرگ آذربایجان برسید تا با غضب آن‌ها مواجه نشوید!”
دستور تعطیلی از سوی ستاد بحران
اما ظاهرا مشکلات زیست محیطی استانهای آذربایجان غربی و شرقی محدود به دریاچه ارومیه نیست؛ روز گذشته تمامی شهرهای آذربایجان شرقی به دلیل آلودگی هوا در تعطیلی به سر بردند.
به گزارش خبرگزاری مهر، خلیل ساعی، دبیر ستاد حوادث غیرمترقبه آذربایجان‌شرقی علت تعطیلی دیروز را “آلودگی هوا و قرار گرفتن در حالت بحرانی” اعلام کرده است.
به گفته این مقام مسئول، تصمیم تعطیلی شهرهای آذربایجان شرقی در روز دوم خرداد، یک روز قبل از آن در جلسه ستاد بحران استان گرفته شده است.
او گفته است: “در این جلسه مقرر شد تمام مراکز دانشگاهی و مدارس به دلیل پدیده گرد و خاک تعطیل شود اما دانش آموزان مقاطع راهنمایی و دبیرستان که فردا آزمون داشته باشند باید در جلسه و ساعت امتحان در مدارس خود حضور یابند.”
