فقط اعلام رضایت، تصمیمی در پی نداشت

نویسنده

» تحلیل لیبراسیون از مذاکرات هسته ای

ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به دنبال سفر رییس آژانس یوکیا آمانو به تهران از مذاکرات روز دوشنبه اعلام خرسندی کردند و آن را “بسیار پربار” خواندند. هدف از این سفر [اولین سفر رییس آژانس اتمی به ایران] درواقع مجاب کردن مقامات ایرانی برای همکاری بیشتر در زمینه برنامه هسته ای بود.

با این حال، هیچگونه شاخصی دایر بر اتخاذ تصمیمات ملموس در خصوص این همکاری ارائه نشده است. 

ولی این اظهارات مثبت می تواند روند مذاکرات مهم روز چهارشنبه در بغداد را که بین ایران و کشورهای بزرگ برگزار می شود ساده تر کند.

براساس اظهاراتی که تلویزیون دولتی ایران از زبان آقای آمانو نقل کرده، نشست های انجام شده با سعید جلیلی، مذاکره کننده اصلی برنامه اتمی ایران، در “یک فضای خوب” برگزار شده و “بسیار مفید” و “فشرده” بوده است.

او افزوده است: “پیشرفت در این مذاکرات تأثیر مثبتی بر نشست بغداد خواهد داشت.”

سعید جلیلی، نماینده ایران در مذاکرات اتمی و دبیرکل شورایعالی امنیت ملی، گفت “مذاکرات بسیار خوبی بود” و آن را عاملی در بهبود روابط میان تهران و آژانس اتمی که اغلب تیره است دانست.

درحالی که تهران اعلام می کند فعالیت هایش کاملاً صلح آمیزند، آژانس اتمی که بر اکثر تأسیسات ایران در چارچوب پیمان منع گسترش اتمی نظارت دارد، از سال ها پیش بر این عقیده است که این برنامه می تواند به سوی ابعاد نظامی منحرف شود.

آژانس اتمی سازمان ملل به طور مرتب از عدم همکاری حکومت تهران در شفاف سازی نکات مبهم این برنامه انتقاد کرده. جمهوری اسلامی نیز همواره به اتهاماتی ازقبیل دسیسه چینی کشورهای غربی برای سرکوب جاه طلبی های هسته ای ایران متوسل شده است.

مورد مشابه دیگری نیز در مورد “رضایت” طرفین در  دیدار آقای آمانو و علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، مطرح شد و صالحی از “همکاری جدید میان ایران و آژانس اتمی” و همچنین “اطمینان و درک طرفین” سخن گفت.

آقای آمانو همچنین با فریدون عباسی، رییس برنامه اتمی ایران، مذاکره کرد. در یک گزارش های رسمی جمهوری اسلامی آمده است: “مسایل مورد بحث به شیوه ای واضح بیان شدند و پیشنهاداتی نیز رد و بدل شد تا ابهامات برطرف شوند و راه برای همکاری ها هموار گردد.”

به نقل از تلویزیون دولتی، آقای آمانو در دیدار با سعید جلیلی به موضوعات بسیاری به ویژه “خلع سلاح هسته ای، استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی، تقویت موضع آژانس اتمی و روند آتی فعالیت بازرسان” اشاره کرده است.

ولی هیچ گونه اطلاعی از اینکه آیا پایگاه نظامی پرچین مورد بازرسی قرار خواهد گرفت یا خیر، داده نشده است. آژانس اتمی تهران را متهم می کند که در این پایگاه انفجارهای آزمایشی انجام داده که ممکن است برای تولید سلاح اتمی نیز به کار گرفته شود. 

جمهوری اسلامی علی رغم درخواست های مکرر، تاکنون برای بازرسان آژانس امکان بازرسی از این پایگاه را فراهم نکرده.

ازطرف دیگر، رسانه های خارجی امکان دسترسی به آقای آمانو را که قرار بود آخر شب تهران را ترک کند نیافتند.

به گفته یک منبع دیپلماتیک در وین، مذاکرات “به اندازه کافی خوب بوده” و تا حدی بوده که بتواند “امکان ادامه مذاکرات” را فراهم سازد، ولی هنوز امکان بازدید از پایگاه پرچین و گفتگوی مستقیم با دانشمندان اتمی ایرانی به وجود نیامده است.

با این حال، مثبت بودن دیدار آقای آمانو می تواند نتیجه مذاکرات بغداد را بهبود بخشد. نتیجه این مذاکرات سپس می تواند بر قطعنامه های تصویب شده و تحریم های اعمال شده علیه ایران مؤثر واقع شود.

منبع: لیبراسیون، ۲۱ می