بکی لی کاتس
جعفر پناهی، کارگردان سرشناس ایرانی که به عنوان داور شصت و سومین جشنواره کن برگزیده شده بود، نتوانست در مراسم افتتاحیه این جشنواره حاضر شود؛ او در زندان اوین زندانی بود. اما توانست نامه ای از زندان بفرستد.
روز اول ماه مه، ماموران لباس شخصی امنیتی به خانه جعفر پناهی در تهران حمله کردند و او و همسر و دختر و پانزده نفر از مهمانانش را دستگیر کردند. با وجود اینکه مهمانان و دیگران در فاصله کوتاهی آزاد شدند، اما جعفر پناهی همچنان زندانی است و جرمش این است که به گفته روزنامه فرانسوی فیگارو، “درحال ساخت فیلمی علیه حکومت و درباره وقایع بعد از انتخابات است”.
با این وجود دادستان تهران اعلام کرده است که بازداشت جعفر پناهی علت سیاسی ندارد.عباس جعفری دولت آبادی اعلام کرد: “دستگیری جعفر پناهی به این دلیل نیست که او هنرمند یا سیاسی است”.
شبکه بی بی سی اعلام کرد که او به جرائمی متهم شده است و به دستور قاضی زندانی شده است.
پیش از این هم مقامات ایرانی جعفر پناهی، حامی جنبش مردم ایران در اعتراض به انتخابات را به دلیل شرکت در مراسمی که به مناسبت بزرگداشت ندا آقا سلطان، برگزار شده بود، بازداشت کرده بودند. ندا آقا سلطان در ژوئیه سال 2009 توسط نیروهای طرفدار دولت کشته شد.
بعد از ازاد کردن پناهی او را ممنوع الخروج کردند و او نتوانست در جشنواره برلین 2010 شرکت کند.
پناهی فیلمساز نئو رئالیستی محسوب می شود که با دست گذاشتن بر روی مسائل حساس اجتماعی کشورش شهرت جهانی پیدا کرده است و در سال 1995 با فیلم بادکنک سفید، برنده دوربین طلایی جشنواره کن شد.
در سال 2003، پناهی برنده جایزه “نوعی نگاه” برای فیلم طلای سرخ به اختلافات طبقاتی در ایران می پردازد. دولت ایران این فیلم را ممنوع کرد اما این فیلم دربیش از 40 کشور به نمایش در آمد.
دستگیری پناهی مورد اعتراض دست اندر کاران سینما، گروه های حقوق بشری و دیپلمات ها شده است. ماه گذشته غول های هالیوود از جمله مارتین اسکورسزی، رابرت ردفورد، فرانسیس فورد کوپولا، رابرت دنیرو و استیون اسپیلبرگ، طی نامه ای خواستار آزادی او شدند.
سازمان عفو بین الملل اخیرا دولت ایران را به دلیل زندانی کردن پناهی محکوم کرده است. برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه و فردریک میتران، وزیر فرهنگ این کشور نیز خواستار آزادی وی شدند.
تیم برتون، رئیس هیئت داوران کن نیز خواستار آزادی پناهی است و درباره رابطه مفهوم آزادی بیان و فیلمسازی صحبت کرد. در جریان کنفرانس مطبوعاتی از او پرسیده شد که آیا پناهی باید آزاد شود؟ و او بلافاصله گفت: “قطعا. همه ما طرفدار آزادی بیان هستیم و برای این موضوع شبانه روز مبارزه می کنیم”.
جشنواره فیلم مونترال قرار است به افتخار این کارگردان همه فیلم های او را به نمایش در بیاورد که این شامل فیلم اخیر او “ آفساید” هم می شود که درباره دختران ایرانی است که برای دیدن مسابقه فوتبال در استادیوم که دیدنش برای آنها ممنوع است، باید خود را به شکل پسر ها در بیاورند.
پناهی تنها کارگردانی نیست که در زندان است. در سال 2010 محمد علی شیرازی نیز در تهران دستگیر شد. مثل پناهی، تمام وسایل شخصی و لپ تاپ او را ضبط کردند. خانواده شیرازی احتمال می دهند که دستگیری وی در ارتباط با فیلمی باشد که وی دوسال پیش از مصاحبه عماد الدین باقی و آیت الله منتظری ساخته بود.
منبع: لس آنجلس تایمز 13 مه
