خاویر بلاس
بزرگ ترین شرکت های نفتی جهان بی سر و صدا فروش بنزین به ایران را متوقف کرده اند؛ این نشانه ای از تاثیر تهدید به تحریم هایی است که واشنگتن تلاش دارد علیه شرکت هایی که با ایران معامله می کنند اعمال کند.
با این حال، بعید است که تصمیم شرکت های ویتول، گلن کور و ترافیگورا دست ایران را به طورکامل از بازار جهانی بنزین کوتاه کند. به گفته کارشناسان این رشته تامین کنندگان فعلی ایران به وسیله تامین کنندگان کوچک در دبی و شرکت های چینی جایگزین خواهند شد.
اگر چه ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان جهان نفت است، ولی به دلیل فرسودگی پالایشگاه های ان کشور آن وتقاضای روزافزون بنزین، ایران از کمبود شدید مواد نفتی تصفیه شده رنج می برد.
مدیران شرکت های انرژی گفتند سه شرکت ویتول، گلن کور و ترافیگورا، تاکنون نیمی از واردات روزانه 130000 بشکه ای ایران را تامین می کردند، ولی به دلیل آنچه آنها ریسک های فزاینده سیاسی نامیدند،اکنون از این کار سرباززده اند. یکی از این مدیران می گوید: «اکنون روابط سیاسی و روابط عمومی، منافع اقتصادی را به شدت تحت الشعاع قرار داده است.»
فروش بنزین به ایران توسط شرکت های غیرآمریکایی همچنان آزاد است چرا که این عمل هنوز در تحریم علیه جدید علیه این کشور گنجانده نشده است. شرکت ها از اظهار نظر در این مورد خودداری کردند.
تصمیم شرکت ویتول در این زمینه بویژه مهم است چرا که این شرکت از بزرگ ترین معامله شرکتت های نفتی به شمار می آید. یکی ازمدیران اجرایی این شرکت که از تجارت با ایران مطلع است گفت: «شرکت ویتول در ابتدای سال جاری آگاهانه تصمیم گرفت در مناقصه های ایران شرکت نکند.» یکی از سایر مدیران بخش انرژی گفت شرکت ترافیگورا، که یک شرکت سوئیسی در حوزه نفت و فلزات است، از سه ماه پیش فروش خود به ایران را متوقف کرده است. وی گفت: «آنها به این نتیجه رسیدند که خطرات سیاسی و مالی زیادی در این کار وجود دارد. شرکت گلن کور نیزدر اواخر سال 2009 فروش به ایران را بعد از سه دهه نجارت با ایران قطع کرد.
این تصمیم شرکت های نفتی در حالی صورت می گیرد که هر دو مجلس آمریکا تحریم های یک جانبه ای را علیه شرکت هایی که به ایران بنزین می فروشند و نیز شرکت هایی که بیمه محموله های دریایی ایران را تامین می کنند، مانند بیمه لویدز انگلیس، وضع کرده اند. حامیان این تحریم ها معتقدند واردات بنزین «پاشنه آشیل اقتصاد ایران» است.
شرکت های نفتی از قبیل توتال فرانسه ، لوک اویل روسیه، پتروناس مالزی، و رویال داچ شل هلند نیزسال گذشاته به ایران بنزین فروختند. شرکت نفتی چینی، شین هوا، از سال 2009 شروع به فروش بنزین به ایران کرد و اکنون یک سوم واردات بنزین ایران را تامین می کند.
منبع: فاینانشال تایمز- 7 مارس 2010
