نهادی که دلیل تاسیسش حضور در عرصههای نظامی بود، پس از سه دهه، حالا و اینک، سنگر به سنگر پیش میآید و میدانهای تازه را برای مانور امتحان میکند. بعد از سیاست و اقصاد، عرصهی فرهنگ، سنگر تازه کشف شده توسط سپاه پاسداران جمهوری اسلامی است. عرصهای که البته سپاه و سردارانش از آن هرگز دور نبودهاند و سالهاست که به عنوان تهیهکننده و کارگردان در این زمینه فعال هستند. اما امروز پردهها کنار رفته و دیگر لازم نیست، رد پوتینهای نظامی را در آثار تولید شده و پسزمینهی سازندهگانش دنبال کنیم. بعد از وزارت اطلاعات، حالا سپاه پاسداران است که رسما تقدیم میکند! اتاق فکر پس پشت بسیاری از آثار فرهنیگ و هنری، اینک دیگر دلیلی برای پردهپوشی و پردهنشینی ندارد. نهادهای امنیتی و نظامی، امروز سهم خود را از عرصهی فرهنگ میخواهند. جایی که در چارچوب بستهاش اگر تقاضایی هم نباشد، حتما عرضهای است.
فعالیت نیمهرسمی سپاه در فرهنگ، با افتتاح یک شبکهی تلویزیونی آغاز شد. شبکهی افق به عنوان بیست و دومین شبکهی سیما، خرداد امسال با حضور سردار عزتالله ضرغامی با شعار “به افق نگاه کن…” رسما روی آنتن رفت. با اینکه از همان ابتدا سخنگوی سپاه، سردار رمضان شریف، انتساب این شبکه به سپاه را تکذیب کرد اما تیم مدیریتی افق از عناصر نزدیک به سپاه تشکیل شده بود. وحید جلیلی، وحید پوریامین، نادر طالبزاده و… به عنوان چهرههای شناخته شدهی فرهنگی نظامی امنیتی، نامشان در بین تیم شبکه افق به چشم میخورد و بخش عمدهی خوراک این رسانه توسط موسسه “اوج” تامین میشد. موسسهای که سه سال قبل، به عنوان یک سازمان هنری رسانهای خود را به ثبت رسانده بود و فعالیتش را شروع کرده بود؛ موسسهای که اهداف خود را اینگونه معرفی میکند “ ایجاد بستری برای شناسایی، آموزش و جهتدهی نیروهای مستعد انقلابی در عرصههای مختلف هنری و رسانهای و نیز فراهمکردن زمینه تولید و توزیع محصولات همسو با انقلاب اسلامی.” اهدافی که نمود و محصولش را خیلی زود میشد در سطح شهر دید؛ بیلبوردهای معروفی که به انتقاد از مذاکرات هستهای دولت و رابطهی ایران با آمریکا میپرداخت، بخشی از تولیدات این موسسهی هنری نظامی امنیتی بود که از همان ابتدا به شبکه افق پیوست تا در زمینهی رسیدن به اهداف مشترک فعالیت کنند.
سردار قاسم سلیمانی یکی از مشاوران مجموعهی داستانی “صدام” است.
امروز که نزدیک به هشت ماه از تاسیس این شبکه تلویزیونی میگذرد، فاز جدید فعالیتهای افق هم قرار است آغاز بشود. فاز ساخت سریالهای داستانی برای جذب مخاطبان بیشتر و عموم مردم. اینطور که در اخبار آمده، اولین تولید شبکه افق در این زمینه، سریالی است به نام “صدام” که قرار است روایتی باشد از زندهگی رهبر سابق کشور عراق. سریالی که نام سردار قاسم سلیمانی و ابراهیم حاتمیکیا به عنوان مشاورانش به چشم میخورد، نویسندهی فیلمنامهاش علیرضا نادری است و کارگردانش سیروس مقدم. تیم اولیهای که انتخابشان نشان از دقت و برنامهریزی مدیران شبکه دارد. از یکسو تکنسین محبوب صدا و سیما که تجربهی ساخت سریالهای عامهپسند را دارد پشت دوربین قرار میگیرد، از سوی دیگر نمایشنامهنویس خوشنامی به عنوان نویسندهی مجموعه انتخاب میشود که سالها پیش توسط نیروهای تندرو به خاطر نشان دادن تصویری نادرست از “دفاع مقدس” در نمایش “پچپچهای پشت خط نبرد” در مظان اتهام و انتقاد بود و در آخر، دو نیروی خودی و مورد وثوق نظام، یعنی سردار سلیمانی و ابراهیم حاتمیکیا به عنوان مشاوران یا به تعبیر بهتر ناظران، بالای سر ساخت این اولین تولید رسمی سپاه پاسداران میایستند. سردار سلیمانی که پیش از این و با نوشتن نامهای به حاتمیکیا و در استقبال از فیلم “چ” علاقهی خود را به حضور در فرهنگ و سینما نشان داده بود، حالا در کنار کارگردان مورد علاقهاش میخواهند سریالی را سازماندهی بکنند که یک کارگردان عامهساز و یک نمایشنامهنویس شناخته شده، بخش هنریاش را به عهده گرفتهاند. مجموعهای که بیشک با حضور بازیگران سرشناس و سوپراستارها و بودجهی میلیاردی تکمیل خواهد شد تا شبکه افق کمی از غربت بیرون بیاید و حضور مخاطبان را جلو تصاویری که روی آنتن میفرستد، تجربه بکند.
کسانی که سالهای دههی شصت هنوز در حافظهشان مانده، به خوبی برنامههای دو شبکهی صدا و سیما را به خاطر دارند. در آن روزگار، شبکهی اول سیما، بعد از پخش روزانهی برنامهی ویژهی کودکان، برنامهای کوتاه و نیم ساعته را به نام “سپاه” روی آنتن میفرستاد که شرحی مستند بود از فعالیتهای نظامی این نهاد. حالا و در گذر سالها، سپاه ِ فربه شده که بخشهای اصلی سیاسی و اقتصادی کشور را قبضه کرده، از آن برنامهی نیم ساعتی هم به فتح یک سنگر بیست و چهار ساعته رسیده و قصد دارد که برای مردم برنامههای سرگرمکننده با تم و اسانس اعتقادی و ایدئولوژیک بسازد. برنامههایی که بعید نیست سفرهای گسترده بشود برای هنرمندانی که در طول این سالها نشان دادهاند برای حضور در صحنه و رسیدن به نفع مادی و معنوی، با هر گروه و دستهای بیعت میکنند و برایشان نمایش میسازند. نمایشهایی زیر سایهی نیروها و نهادهای امنیتی و نظامی.