ترکیه که مدت های طولانی نقطه حسلس ژئوپولیتیک محسوب می شد، اخیرا تلاش می کند نقش اصلی را برای تاثیرگذاری اختلافات بوجود آمده در منطقه بر سر موشک های پاتریوت بازی کند و بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته است.
اتفاقی که افتاده و بسیاری معتقدند که حال و هوای دوران جنگ سرد را احساس می کنند، از آنجایی شروع شد که ترکیه برای از ناتو در خواست کرد تا موشک های پاتریوت را در جنوب این کشور و در مرزهایش با سوریه مستقر کند.
در حالیکه مقامات ترکیه این اقدام خود را کاملا دفاعی و به دلیل بالاگرفتن تنش در سوریه و احتمال استفاده از سلاح شیمیایی توسط اسد می دانند، اما با اعتراض کشورهای همسایه: سوریه، ایران و روسیه مواجه شده اند.
والری گراسیموف، فرمانده ارتش روسیه هفته گذشته اعلام کرد: “مسکو نگران مستقر شدن سیستم موشکی ناتو در ترکیه است.”
الکساندر لوکاشوویچ، سنخگوی وزارت خارجه روسیه نیز ضمن ابراز نگرانی هشدار داد که انبار های اتمی در حاشیه مرز ها تنش بیشتری را ایجاد می کند.
با اینحال احتمال کمی وجود دارد که موشک های پاتریوت مستقر در ترکیه تغییر کاربردی بدهند. ناتو در جریان نشست روز 5 و 6 دسامبر در بروکسل اعلام کرد اجازه استقرار موشک ها را به ترکیه می دهند و ترکیه باید به تعهدات پایبند باشد. گروهی از مقامات و کارشناسان ناتو به ترکیه رفته اند تا شرایط این توافق را بررسی کنند و طبق توافقنامه شش متخصص موشک پاتریوت ناتو ، دو آمریکایی، دو آلمانی و دو هلندی به ترکیه اعزام شده اند. موشک ها بزودی به ترکیه می رسند.
ممکن است یک نفر بپرسد که چه بر سر فکر اولیه ترکیه می آید که قرار بود مرز هایش را به روی همسایگان ببندد و از عضویت ناتو استفاده کند؟ کارشناسان مستقل نظامی معتقد هستند این ادعا که موشک های پاتریوت بیشتر دفاعی هستند درست نیست.
سیستم پاتریوت در برابر راکت ها استفاده نمی شود، در حالی که ترکیه در معرض بمباران با راکت از سوی سوریه قرار دارد. موشک های پاتریوت کاوشگر و منهدم کننده موشک های دیگر و منهدم کننده هواپیما های جنگی هستند. اما سوریه موشک پیشرفته ندارد و آقای اسد دلیل ندارد بمب های شیمیایی اش را روی موشک های پیشرفته ( اگر داشته باشد) نضب کند.
دلایل ناتو برای در اختیار قرار دادن موشک های پاتریوت قانع کننده نیست. اما اگر دلیل واقعی آن ترساندن سوریه نباشد، به چه دلیل ناتو با عجله سیستم موشکی اش را در منطقه ای که درحال انفجار است، مستقر می کند؟ آیا این امکان وجود دارد که در پس این اقدام چیزی پنهان باشد؟
روزنامه روسی کومرسانت، می نویسد: “ترکیه از ناتو درخواست کرده است که این موشک ها را برای دفاع در برابر سوریه در اختیارش بگذارد. اما ممکن است دلیل دومی هم وجود داشته باشد و آن آمادگی نظامی در برابر ایران است.”
با درنظر گرفتن فاصله بین جایی که موشک ها مستقر شده اند با مرز ایران، نگرانی مسکو بی مورد به نطر می رسد. اگرچه موشک ها را می شود به راحتی جابجا کرد و این شامل های مرز های ترکیه و ایران نیز می شود.
دیمیتری پولیکانووف، معاون مرکز پی آی آر که یک اتاق فکر مستقل در مسکو است، می گوید: “این موشک ها را می شود به همه نقاط ترکیه انتقال داد. فاصله مرز ترکیه با شهر تبریز در ایران در حدود 500 کیلومتر است. تبریز یکی از شهر هایی است که گفته می شود تاسیسات اتمی مخفی در آنجا وجود دارد.”
پولیکانوف می گوید: “با توجه اینکه آمریکا می خواهد از ترکیه بعنوان یک سپر موشکی پیشرفته استفاده کند، موشک های پاتریوت تا ابد آنجا خواهند ماند. ترکیه می خواهد به هر ترتیب که شده است، سلاح هایش را مدرن کند. تحت این شرایط، سلاح ها به احتمال زیاد علیه ایران بکار خواهد رفت. هر نوع عملیات تحریک آمیز در این روزهای حساس پیش زمینه جنگ خواهد بود و استقرار موشک های پاتریوت توسط ناتو در ترکیه به این معناست که ایران شلیک شدن آن را تحمل نخواهد کرد.” فرمانده ارتش ایران سردار حسن فیروزآبادی، یکشنبه گذشته اعلام کرد که جهان باید از بحران موشکی کوبا در سال 1962 درس عبرت می گرفت.
فیروزآبادی هشدار داد: “هر یک از موشک های پاتریوت، نقطه سیاهی است روی نقشه جهان که عامل جنگ جهانی خواهد بود. آنها برای آغاز جنگ جهانی نقشه کشده اند و این برای آینده بشریت و آینده اروپا خطرناک است.”
تنش بوجود آمده بین ترکیه و ایران با لغو شدن سفر محمد احمدی نژاد به آنکارا در آخرین لحظه، به عنوان نشانه نارضایتی روز افزون ایران از ترکیه به خاطر موشک های پاتریوت است.
آر تی، 17 دسامبر
