نجمه بزرگمهر
وزیر نفت ایران اعلام کرده است که واردات بنزین به دلیل تحریم های بین المللی بر سر برنامه هسته این کشور، به پائین ترین حد خود ظرف در یک دهه گذشته رسیده است. وی در عین حال اصرار دارد که تولید داخلی برای تأمین نیازهای کشور همچنان کافی است.
هرچند ایران صاحب سومین منابع بزرگ نفت دنیاست، اما از فقدان ظرفیت کافی پالایشگاهی رنج می برد و تا همین اواخر، یک سوم نیاز 66.5 میلیون لیتری بنزین خود را از خارج وارد می کرد.
مسعود میرکاظمی به خبرنگاران گفت واردات بنزین در ماه گذشته ایرانی، منتهی به 22 سپتامبر، به 0.8 میلیون لیتر کاهش یافته است. این درحالی است که واردات ایران در ماه های قبل 23 میلیون لیتر بوده است.
ویتول، ترافیگورا و گلنکور از جمله شرکت های تجاری بوده اند که فروش بنزین به ایران را در فصل بهار و به دلیل نگرانی از تحریم ها متوقف کرده اند. کاهش تجارت در ماه ژوئن و پس از منع شرکت ها از فروش محصولات پالایشگاهی به ایران توسط دولت اوباما، شدت گرفت.
دولت آمریکا هفته گذشته اعلام کرد شرکت های دیگری نظیر ریلاینس هند، توپراس ترکیه، گروه مستقل پترولیوم کویت و لوک اویل روسیه نیز فروش محصولات پالایشگاهی به رژیم ایران را متوقف کرده اند.
دولت محمود احمدی نژاد که عهد کرده غنی سازی را متوقف نکند، ماه گذشته یک طرح اضطراری را برای واداشتن شش کارخانه پتروشیمی به تولید بنزین به مرحله اجرا گذاشت.
آقای میرکاظمی تنبیهات ایالات متحده را «تخطی از حقوق بشر» توصیف کرده است.
وی محدودیت های موجود بر سر راه واردات بنزین را بی اهمیت جلوه داد و تأکید کرد کمبود آن توسط تأسیسات پتروشیمی کشور با تولید روزانه 1.4 میلیون لیتر بنزین با اوکتان بالا تأمین خواهد شد.
وزیر نفت ایران گفت این محصول از تمامی استانداردهای لازم برخوردار است و افزود تأمین نیازهای کشور انجام شده و مسؤولان توانسته اند مازاد تولید را به کشورهایی که از آنها نامی برده نشده، صادر کند.
اما سطح جدید واردات به همراه سوخت تولید شده در تأسیسات پتروشیمی، کشور را با کمبود 7 میلیون لیتری در مقایسه با دوره قبل از وضع تحریم ها روبرو خواهد کرد.
برخی تحلیلگران نفتی ایران اعتقاد دارند بنزین تولید شده در تأسیسات پتروشیمی ایران پرهزینه است و به همین دلیل این راه جدید را به راه حلی کوتاه مدت تبدیل کرده است.
آنها برآورد می کنند این محصول 15 بار گرانتر از بنزین تولید شده در پالایشگاه هزینه دارد و با درنظر گرفتن وقفه ایجاد شده در کار صنایع پتروشیمی، هزینه آن تا 40 برابر افزایش می یابد.
مردم نیز از خطرات بنزین با اوکتان بالا بر روی سلامتی و زندگی خود و نیز کارکرد خودروهایشان نگران هستند.
میر کاظمی با خودداری از اعلام بهای تولید بنزین جدید گفت: “این سخنان برتبلیغات رسانه های غربی رواج پیدا می کند.”
آقای میرکاظمی ضمناً ادعا کرد توان تولید نفت کشور در سطح 4.2 میلیون لیتر در روز باقی مانده است. این علیرغم شک و تردیدهای موجود در میان تحلیلگران نفتی است که اعتقاد دارند کاهش سرمایه گذاری در سال های اخیر سبب کاهش تولید نفت ایران شده است.
وی از اعلام میزان فعلی صادرات نفت ایران و میزان درآمدهای کشور از صادرات نفت ظرف شش ماه گذشته خودداری کرد.
شایعاتی وجود دارد که از سخت تر شدن فروش نفت خام توسط ایران، به عنوان اصلی ترین منبع درآمد ارزی کشور، حکایت دارند.
تحریم ها همچنین بر توان تهران برای جلب 200 میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز برای یک برنامه پنج ساله به منظور جلوگیری از عقب افتادن بازسازی چاه های نفت، توسعه میادین جدید نفت و گاز برای تأمین مصارف داخلی و نیز حفظ سطح صادرات کشور تأثیر گذاشته اند.
نه تنها شرکت های بزرگ غربی نظیر رویال داچ شل، توتال فرانسه و اِنی ایتالیا به تحریم های تحت سرپرستی ایالات متحده تن داده اند، بلکه شرکت اینپکس ژاپن نیز از سهام 10 درصدی خود در پروژه عظیم میدان نفتی آزادگان دست کشیده است.
آقای میرکاظمی گفت اکتشافات جدید، منابع نفتی کشور را به 150.31میلیون بشکه و منابع گازی کشور را به بیش از 33 تریلیون مترمکعب افزایش داده است و ایران را در مقامی بالاتر از کشور همسایه نظیر عراق قرار داده است.
منبع: فایننشیال تایمز- 11 اکتبر