کاپلان، موسسه آموزشی آمریکایی مستقر در بریتانیا، به دلیل تحریمهای آمریکا از پذیرفتن ایرانیان در رشتههای علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضی و همچنین در کلیه دروس فوق لیسانس و بالاتر خودداری کرده است.
از پاییز ۲۰۱۳، تقاضانامه بیش از ده ایرانی بخاطر این که این موسسه احساس کرده باید مطابق مقررات و تحریمهای آمریکا عمل کند، مورد بررسی قرار نگرفته است.
منتقدان میگویند، هدف تحریمها تنبیه مقامات ایرانی بوده نه مردم عادی، و چنین برداشتهایی تنها از تفسیری غلط از این سیاست پیگیری می شود.
ایرانیهایی که در موسسات دولتی بریتانیا درس میخوانند میتوانند در چنین رشتههایی تحصیل کنند.
اطلاعیه داخلی کاپلان که به رویت گاردین رسیده میگوید، این موسسه تنها میتواند دانشجویان ایرانی را در مقطع لیسانس و در رشتههای غیرعلمی نامنویسی کند.
این اطلاعیه میگوید: “شرکتهای آمریکایی عموما نمیتوانند خدماتی از ایران دریافت یا به این کشور ارائه کنند. این در عمل، به این معنی است که کاپلان در پذیرش دانشجوهای ایرانی، خصوصا آنهایی که در ایران اقامت دارند با محدودیت مواجه است. به خاطر محدودیتهای موجود در زمینه پرداخت شهریه، ما معمولا میتوانیم دانشجویان ایرانی مقیم خارج را نامنویسی کنیم.”
حداقل یک دانشجو پس از تغییر سیاست این شرکت در قبال ایران، نتوانسته مدرک خود را پس از اتمام تحصیلاتش در کاپلان دریافت کند.
علی شفیعی، از ukstudy.com که به دانشجویان ایرانی متقاضی تحصیل در انگلیس خدمات ارائه میدهد گفت، سیاست کاپلان تبعیضآمیز است. وی به گاردین گفت: “به نظر میرسد کاپلان به صورت دلبخواه تصمیم گرفته است که نگذارد ایرانیها از همان تحصیلاتی که در دانشگاههای دیگر بریتانیا برخوردار هستند، در کاپلان بهره گیرند. آنها رشتههای مشابه دانشگاههای دولتی بریتانیا را ارائه میکنند و مسئولیت دارند بر طبق ملیت افراد تبعیض قایل نشوند.”
شفیعی گفت، دانشگاههای بریتانیا باید به برنامه تاییدیه تکنولوژی آکادمیک (Atas) پایبند باشد که برای رشتههای حساس و ویژه، احراز صلاحیت میکند. وی معتقد است به این خاطر کاپلان نمیتواند تصمیم موازی جداگانهای بگیرد.
وی گفت: “ایرانیها همین حالا هم با مشکلات عدیدهای برای دریافت ویزای بریتانیا و گرانی تحصیل مواجه هستند. دیگر سزاوار نیست بخاطر ملیتشان با چنین موارد تبعیضآمیزی هم روبرو شوند.”
سخنگوی کاپلان گفته است: “کاپلان به عنوان یک شرکت آمریکایی، که مطابق محدودیتهای اعمال شده توسط آمریکا علیه ایران عمل میکند، متعهد است دانشجویان بینالمللی را از ملیتهای مختلف از جمله ایران نامنویسی کند. کاپلان بطور مداوم تحریمهای آمریکا را بررسی میکند و ایدهآل این است که بتوانیم مسیر یکسانی را برای تمام دانشجویان، بدون توجه به محل اقامتشان ارائه دهیم.”
اوائل ماه ژوئن، کورسرا که خدمات آموزشی آنلاین ارائه میکند، اعلام کرد، اکثر رشتههایش را به جز علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات در اختیار ایران قرار میدهد.
این شرکت در بیانیهای که در وبسایتش منتشر کرد نوشت: “تحریمها موسسات و سازمانهای آموزشی را از ارائه موضوعات خاص، از جمله دروس یادشده منع میکند. مطابق این تحریمها، ما از ارائه این رشتهها به فراگیران با آدرس اینترنتی( IP ) ایران خودداری میکنیم.”
به رغم چنین سیاستهایی، دانشجویان ایرانی در همین رشتهها در دانشگاههای آمریکایی در خاک این کشور تحصیل میکنند.
در سالهای اخیر تحریمهای آمریکا و اروپا علیه ایران، مردم این کشور را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. بیماران سرطانی به خاطر تحریمها به سختی میتوانند داروهای خود را تهیه کنند. با اینکه دارو شامل تحریمها نمیشود اما محدودیتهای بانکی سبب میشود شرکتهای ایرانی نتوانند پول فروشندگان غربی را پرداخت کنند.
امسال گروهی از ایرانیان ساکن بریتانیا از چند بانک این کشور به خاطر بستن حسابهایشان شکایت کردند. این گروه که شامل یک دختر ۹ ساله هم میشود سه بانک معتبر بریتانیا را به دادگاه کشاندهاند و ادعا کردهاند که مورد تبعیض نژادی قرار گرفتهاند.
منبع: گاردین - 26 ژوئن