حواشی پیرامون برجام و درگیری میان اصولگرایان و دولت درباره آن گویا پایانی ندارد. جدیدترین موضوع مورد بحث، ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران است. مسالهای که منوط به گزارش یوکیو آمانو، رئیس کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. برخی از اصولگرایان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را “ابزار دست آمریکا و غربیها” خوانده و خواستار توقف اجرای برجام شدهاند.
اصولگرایان با استناد به سخنان برخی منابع غربی مدعیاند که این مساله در گزارش آمانو حل نخواهد شد، دولتیها اما به “قول شفاهی” آمانو استناد میکنند. همزمان یک نماینده مجلس خواستار متوقف کردن اجرای برجام برای حل این مساله شد.
حسین نقویحسینی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی در نطق میاندستور خود گفت: “حل پرونده PMD از شرایط اجرای برجام بوده و هست هم مورد تاکید مقام معظم رهبری و هم مورد اظهارات مقامات غربی و به ویژه دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بوده اما امروز اظهارنظرها نشان میدهد که بنا ندارند PMD را حل کنند و این بیانگر عهدشکنی آمریکا و غربیهاست”.
به نظر میرسد اشاره نقویحسینی به گفتوگوهایی است که در روزهای اخیر با برخی کارشناسان غربی انجام شده. به خصوص مصاحبه مارک فیتزپاتریک، از کارشناسان سابق وزارت امورخارجه آمریکا با رادیو فردا است که گفته بود “تصور اینکه ایران به یکباره به همه ۱۲ مورد باقی مانده که سالها معلق مانده بود - به صورت کامل پاسخ داده باشد - سخت است”.
اکنون نقویحسینی با اشاره به چنین سخنانی، خطاب به دولت روحانی گفته است: “مسئولین دستگاه دیپلماسی و دولت توجه داشته باشند فریب دیپلماسی لبخند آمریکا را نخورند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابزار دست آمریکا و غربیهاست. اجرای برجام را متوقف کنید تا PMD حل شود و الا عهدشکنیها در مسیر اجرا ادامه خواهد داشت”.
البته واکنش نقویحسینی نخستین واکنش اصولگرایان به چنین مسالهای نیست. پیش از این وبسایت رجانیوز - نزدیک به جبهه پایداری - هم در گزارشی از احتمال پایان یافتن عمر برجام در ۲۴ آذرماه سال جاری (موعد ارائه گزارش آمانو) خبر داده و نوشته بود: “مقام معظم رهبری در نامه خود به رئیسجمهور یکی از شروط اجرای برجام را منوط شدن مبادله اورانیوم و بازطراحی راکتور اراک را به مختومه اعلام شدن موضوع PMD اعلام کردند… مختومه شدن موضوع PMD یکی از اهداف مذاکرات هستهای برای تیم مذاکرهکننده به حساب میآمد چه آنکه تیم ایرانی حاضر شد در ازای بسته شدن موضوع PMDارائه برخی امتیازات به طرف غربی و همچنین برخی محدودیتها را بپذیرد”.
این گزارش رجانیوز البته با واکنش سازمان انرژی اتمی مواجه شد. رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گفتوگویی به این گزارش واکنش نشان داد: “حرف فردی که هیچ مسئولیتی ندارد به عنوان نتیجه قطعی فرض شده است. اینکه چرا برخی سایتها دنبال منفیبافی هستند و دلایل آن، چون مربوط به بحثهای سیاسی داخلی است، فعلا به سکوت برگزار میکنیم”. نجفی همچنین اشاره کرده بود که “بر اساس بند ۱۴ برجام کشورهای ۱+۵ موظف به بست موضوع PMD هستند”.
رجانیوز اما در واکنش به جوابیه نجفی نوشت: “آقای نجفی به اشتباه، قطعنامه کشورهای ۱+۵ بعد از گزارش آمانو را به معنای مختومه شدن PMD در نظر گرفته است در صورتی که در برجام صراحتا اشاره شده این کشورها در قطعنامه خود تنها «اقدامات لازم» را با هدف بسته شدن موضوع PMD ارائه می دهند و حرفی از بسته شدن قطعی این پرونده به میان نیامده است”.
کشورهای غربی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران را متهم میکنند که برخی اهداف نظامی را در برنامه هستهای خود دنبال میکند. ادعایی که البته همواره با تکذیب مقامهای جمهوریاسلامی مواجه شده.
برای حل این مشکل حدود یک ماه پیش و پس از حضور آمانو در ایران، او از تاسیسات نظامی پارچین بازدید کرد. همچنین از این سایت نمونهبرداری هم انجام شد. آژانس همچنین خواستار بازرسیهای بیشتر از تاسیسات نظامی ایران و مصاحبه با دانشمندان و دستاندرکاران برنامه هستهای است. مسالهای که پیش از این با مخالفت آیتالله خامنهای مواجه شده بود.