نیکلاس کرالف
درحالیکه باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در روز دوشنبه وعده اقدامات محکم در برابر ایران برای مهار تولید تسلیحات هسته ای این کشور را داد، یک تحقیق مهم در نیروی هوائی آمریکا به «کاهش» فشار یکجانبه آمریکا بر روی تهران، تقویت تحریم های چندجانبه و تماس با ایران بر سر مسائل امنیتی منطقه توصیه کرده است.
تحقیق تازۀ شرکت راند، که یک سازمان تحقیقاتی و تحلیلی غیرتجاری است، امیدواری دولت آمریکا به استفاده تنها از گفتگوهای دوجانبه برای تغییر رفتار تهران را “غیر واقعی” خوانده و خواستار تلاش گسترده بین المللی شده است که بر حسب نوع واکنش ایران، از مشوق ها و تنبیهات مناسب استفاده می کند.
این گزارش که نسخه ای از آن پیش از انتشار در اختیار روزنامه واشنگتن تایمز قرار گرفته است، درحالی منتشر می شود که رییس جمهور اوباما پایان سال جاری را به عنوان یک ضرب الاجل غیر رسمی در بررسی پیشرفت مناسبات دیپلماتیک با ایران تعیین کرده است.
گزارش راند تحت عنوان “خطرناک، اما نه قادر مطلق”، سیاست فعلی ایالات متحده را در قبال ایران با مهار این کشور به سبک و سیاق دوران جنگ سرد مقایسه می کند و ناتوانی واشنگتن را به علت “محاسبه نکردن قدرت استراتژیک ایران و خصوصیات جغرافیائی- سیاسی منطقه” می داند.
در گزارش آمده است: “هرچند سیاست های صرفا مبتنی بر تماس دوجانبه و امید بستن به چانه زنی جذاب به نظر می رسند، اما هر دو غیر واقع گرایانه هستند. به نظر می رسد تلاش برای برانگیختن ناآرامی داخلی و بازی با دسته ها و احزاب ایران نیز به دلیل محدودیت درک آمریکا از فضای سیاسی پیچیده در ایران و توانائی نظام در تغییر آهنگ چنین مداخلاتی به نفع خود، به ثمر نمی نشیند.”
این گزارش در عوض، “به کارگیری فشار بین المللی در عین کاستن از اظهارات و سیاست های یکجانبه” را پیشنهاد می کند که به “رهبران ایران را از سوژه همیشگی شان که دشمنی غرب باشد محروم می سازد و در برابر انتقادات داخلی بی بهانه می کند”.
دولت اوباما از پیش شرط های قبلی دست برداشته است. آقای اوباما پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در روز دوشنبه گفت امیدواراست ایران پاسخ مناسبی به حسن نیت ها بدهد.
وی گفت: “با این حال، من به نتانیاهو اطمینان دادم که تمامی گام های موجود از جمله تحریم های بسیار قوی تر بین المللی را نادیده نمی گیریم تا ایران متوجه شود ما جدی هستیم.”
هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا ماه گذشته تهران را تهدید کرد در صورت نادیده گرفتن سیاست تغییر ایالات متحده، با “تهدید های زمین گیر کننده” روبرو شود.
در گزارش راند آمده است عدم پاسخگوئی ایران دست کم تا حدی به “اختلافات موجود در رژیم” و “استفاده متناوب جناح های رقیب از مسائل سیاست خارجی” باز می گردد.
آقای اوباما گفت ممکن است فضای انتخاباتی پیش از 22 خرداد ماه در ایران نیز در تأخیر تهران برای پاسخگوئی نقش داشته باشد.
فردریک وری تحلیلگر ارشد سیاسی در مؤسسه راند و نویسنده برخی گزارش های مهم دیگر می گوید، به نظر می رسد دولت اوباما به برخی توصیه های راند توجه کرده است. آقای اوباما از ایران با نام “جمهوری اسلامی” یاد کرده و سال نوی ایرانی را هم به مردم و هم به دولت آن کشور تبریک گفته است.
آقای وری گفت: “اظهارات مصالحه جویانه” دولت در قبال ایران، “تحرکات تشویق کننده ای در مسیر توصیه های مطالعه ما هستند.”
وی گفت: “البته وسوسۀ غالب، تکیه صرف بر رویکرد مهار و استراتژی موازنه رقابتیِ قدرت است که از حمایت بیشتر اعراب و اسرائیل هم برخوردار شده.”
منبع: واشنگتن تایمز- 19 مه
www.washingtontimes.com/news/2009/may/19/study-urges-us-to-tone-down-tehran-conflict/
