فشار دولت و سردرگمی نمایندگان

ناهید پیلوار
ناهید پیلوار

نمایندگان مجلس و هیات دولت، هفته پیش، برای بررسی اختلاف نظر های خود درباره لایحه هدفمند کردن یارانه ها، جلسه ای  مشترک برگزار کردند.

اختلاف دولت و مجلس از زمانی آغاز شد که مجلس درجریان بررسی و تصویب این لایحه، ماده ای را تصویب کرد که بر اساس آن، دولت موظف بود پول ناشی از حذف یارانه ها را، که بالغ بر 20 میلیارد دلار می شد، به حساب  خزانه داری کل بریزد و صد درصد آن را در قالب بودجه سالانه هزینه کند. اما این مصوبه مجلس، خشم رییس جمهور را برانگیخت و او بدون وقت قبلی، وارد مجلس شد تا اعلام کند اگر در این لایحه نظرات دولت تامین نشود، دولت آن را پس می گیرد. دولت خواستار تاسیس صندوقی جداگانه بود که تمام درامدهای ناشی ازحذف یارانه ها، در آن نگه داری شود، و بدون دخالت مجلس، تنها با نظر رییس جمهور هزینه گردد.

بعد از این مصوبه بود که فشار دولت به مجلس و دستورهای فرا قانونی به نمایندگان آغاز شد، و مجلس در جلسات بعدی موادی را تصویب کرد که متناقض با مصوبات قبلی در ارتباط با لایحه بود.   در آخر نیز رییس مجلس ناچار شد بررسی  این لایحه را از دستور کار مجلس خارج کرده  و آن را به کمیسیون ویژه بفرستد تا  در جلسه مشترک دولت و مجلس، راهکار های موجود برای حل اختلاف پیدا شوند.

اما به گزارش منابع خبری، در این جلسه تنها موضوعی که بررسی نشده همین  مسئله بوده است، و علت آن نیز شاید به جلسه خصوصی رییس جمهور با اعضای هیات رییسه مجلس و رییس کمیسیون ویژه ارتباط داشت که قبل از برگزاری جلسه عمومی برگزار شده بود.  اما، چرا رییس جمهور که هفته گذشته بدون اعلام قبلی، وارد مجلس شد و به نمایندگان اولتیماتوم داد لایحه را پس می گیرد، در این جلسه در باره این مساله، با عموم نمایندگان گفتگو نکرد و تنها به برگزاری جلسه خصوصی با اعضای هیات رییسه مجلس اکتفا نمود؟ آیا این سکوت رییس جمهور و آرام شدن او،  به دلیل قولی بود که مجلس برای تامین نظر دولت، به او داده بود؟  آیا باز هم  مجلس قول داده در برابر دولت کوتاه بیاید؟

با بررسی عملکرد قوه مقننه طی یک سال و نیم گذشته،  به خصوص دو - سه ماه اخیر، کوتاه آمدن مجلس دور از ذهن به نظر نمی رسد. دراین گفتار به نمونه هائی از کوتاه آمدن مجلس در برابر دولت و بی اعتنایی دولت به مجلس اشاره می شود که نشان از، پایین امدن شأن مجلس دارد:

1 - در جریان قرار نگرفتن نمایندگان مجلس از مذاکرات ایران با کشور های 5+1 در ژنو. در این خصوص نمایندگان در مورد اینکه در اجلاس چه گذشت و دبیر شورای عالی امنیت ملی با نماینده امریکا در اجلاس چه گفت، بی خبر ماندند. این مساله باعث شد تا داریوش قنبری نماینده مجلس و سخنگوی اقلیت مجلس، از عدم اطلاع رسانی مذاکره کنندگان ایرانی با نمایندگان آمریکایی و گروه 1+5، به مجلس، در خصوص پرونده هسته‌ای انتقاد نموده و اعلام کند: “مجلس محرم امور است و نباید به این شکل در ارتباط با مسایل حساس و مهم کشور بی‌خبر بماند”.

2 - مشخص نشدن منبع  ارسال  پارازیت های ماهواره ای: بعد از نصب این دستگاها در نقاط مختلف شهر، نمایندگان که از طریق رسانه ها متوجه  این موضوع شده بودند، با دعوت از مسوولان اجرایی، از آنها خواستند ارگان ارسال کننده این امواج  مشخص شود که در این باره، هیچ مسئولی پاسخ نداد و منبع و دستگاه ارسال کننده پارازیت ها، همچنان در ابهام ماند.

3   فیلتر شدن سایت خبری نمایندگان اصلاح طلب مجلس: در این باره نمایندگان تنها توانستند شکایت خود را به رییس مجلس ببرند و از او کمک بخواهند تا موضوع را پیگیری کند. در واکنش به مسدود شدن رسانه اینترنتی جناح اقلیت مجلس، سخنگوی این جناح اظهار داشت:  ”نباید جلوی صدای نمایندگان را بست، در هیچ کجای دنیا چنین چیزی اتفاق نیفتاده است و این مساله به معنای محدود کردن نمایندگان است”.

4 - برنج های الوده و مشخص نشدن وارد کنندگان آن: بعد از گذشت چند ماه از ورود برنج های خبرساز از هند، و برگزاری جلسات متعدد در این زمینه در کمیسیون های مختلف مجلس، هنوز مشخص نشده که آیا  این برنج ها آلوده هستند یا نه؟ و چه کسی و چه ارگانی انها راوارد کرده است؟ به نوشته برخی سایت های خبری وارد کننده این برنج ها سپاه بوده است.

5 - بررسی وضعیت بازداشت شدگان حوادث بعد از انتخابات و ارائه گزارش از آنها: سه ماه بعد از تشکیل کمیته ویژه مجلس برای پیگیری وضعیت بازداشت شدگان و دیدار اعضای کمیته از بازداشتگاهها، هنوز گزارشی در این زمینه منتشر نشده است.  گفته می شود نهادهای نظامی و امنیتی از ارایه چنین گزارشی در صحن علنی مجلس جلوگیری می کند.

6 - خصوصی سازی شرکت مخابرات و خرید سهام آن توسط سپاه: درحالی که روز یکشنبه گذشته سپاه با پرداخت  بخشی از پول سهام، معامله تملک شرکت مخابارات را تمام شده اعلام کرد، هنوز برخی از نمایندگان در ابهام هستند که این مناقضه قانونی و درست انجام شده  یا خیر، و برخی نیز می گویند در کمیسیون اصل 44 قانون اساسی قصد بررسی این موضوع را دارند.

7 - بی اعتنایی رییس جمهور و وزرا به تذکرات اجرایی نمایندگان: در این خصوص، حتی برخی از وزرا برای پاسخ گویی به سوالات نمایدگان در کمیسیون ها نیز حضور نمی یابند و اعلام می کنند وقت نداریم. جالب تر آنکه، چندی پیش  تعدادی از نمایندگان در طرحی، محدود کردن تذکرات اجرایی نمایندگان به دولت را نیز تصویب کردند.

9 - رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت: در این خصوص یادآوری سخن محمد رضا باهنر، نایب رییس مجلس، کافی است که  اعلام کرد: “اگر توصیه مقام  معظم رهبری نبود، تعداد بیشتری از وزرا رای نمی آورند.”

10 – اجرا نشدن قانون بودجه  توسط دولت درخصوص بنزین: در این مورد دولت  نه تتها به مصوبه مجلس بی اعتنایی کرد، بلکه از اجرایی قانونی که مجلس تصویب کرده بود نیز خودداری نمود. نمایندگان مصوب کرده بودند، دولت بنزین وارداتی را به قیمت آزاد بفروشد و بنزین تولید داخل را سهمیه بندی کند، که دولت این مصوبه را زیر پا گذاشت و آنچه را که خواست انجام داد.

موارد ذکر شده در زمینه بی اعتنایی دولت به مجلس و کوتاه آمدن نمایندگان در مقابل دولت، نمونه هایی هستند که به وضوح نشان می دهند نمایندگان از خواست مردم دور و به دولتمردان نزدیک  شده اند.

مجلس در تعریف واقعی خود، قرار است در جهت جلوگیری از تمرکز قدرت در دولت و توازن قوا عمل نموده و خواست مردم را اجرا نماید. اما عملکرد واقعی نمایندگان حکایت از واقعیتی تلخ دارد: اینکه  نزدیکی مجلسیان به قدرت به میزانی شده که گویا مجلس خود، به بخشی از نیروهای تحکیم کننده قدرت در داخل دولت تبدیل شده است.