سخنرانی روز دوشنبه رییس جمهور ایران در اجلاس “دوربان دو” درژنو، واکنش نمایندگان کشورهای اتحادیه اروپا را برانگیخت و در مقابل، طرفداران دولت در ایران، در اظهار نظرهایی از آن دفاع کردند. در همین ارتباط با آزاده کیان، استاد دانشگاه پاریس هفت گفتگویی انجام داده ایم. وی معقد است رییس جمهور با این سخنرانی دقیقا در جهت منافع گروه محافظه کار در اسرائیل حرکت کرده است: “آقای احمدی نژاد تصور میکند که این سخنان به ضرر اسرائیل تمام میشود، اما در سطح بین المللی بهانه ای به دست محافظه کاران اسرائیل می دهد.” باهم گفت و گو با این استاد دانشگاه را می خوانیم.
سخنان آقای احمدی نژاد در ژنو چقدر به نفع ایران تمام شد؟
در مجموع سخنان آقای احمدی نژآد به نفع منافع ملی ایران تمام نشد و آن را قربانی کرد. طی چهار سال گذشته نیز ما همواره شاهد اینگونه سخنرانی ها ازسوی ایشان بوده ایم که در نهایت به افزایش تحریم ها، تشدید فشار های اقتصادی بر مردم و انزوای بیشتر ایران منجر شده است. آقای احمدی نژاد در بحث سیاست خارجی همیشه به صوت ایدئولوژیک عمل کرده و تصور میکند با بیان این گونه سخنان، میتواند در بین جامعه عرب محبوبیت و پایگاه کسب کند، محبوبیتی که با قربانی شدن منافع ملی ایران به دست می آید. در حال حاضر بسیاری از رهبران عرب با توجه به پیوند منافعی که با اسرایل و امریکا دارند، نمی توانند از اسراییل انتقاد کنند و سکوت اختیار میکنند. لذا وقتی آقای احمدی نژاد این رل را برعهده میگیرد، به طور طبیعی، در بین مردم عرب به ویژه مردم فلسطین محبوبیت کسب میکند، اما باید دید این محبوبیت، به چه قیمتی برای مردم ایران تمام می شود.
سخنرانی آقای احمد نژاد در روابط آینده ایران و اتحادیه اروپا و غرب چه تاثیری خواهد گذاشت و چه تبعاتی را در پی خواهد داشت؟
باید پذیرفت که اعضای اتحادیه اروپا، کشورهای توسعه یافته ای هستند که در اقتصاد و سیاست جهان تاثیر گذارند. همانطور که در طی چهار سال گذشته دیده ایم، با توجه به مشی تنش آفرین آقای احمدی نژاد در سیاست خارجی، تحریم ها و فشارهای اقتصادی بر ایران افزایش یافته و کشورهای غربی با منع حق سرمایه گذاری در ایران، از بردن سرمایه ها به ایران که باعث رونق اقتصادی میشود، جلوگیری کرده اند. همین کشورها به علاوه، حجم مبادلات خود را با ایران کاهش داده اند و ایران ناچار شده احتیاجات خود را با قیمت های بالاتر از کشورهای دست چندم تهیه کند. از طرف دیگر، با درنظر گرفتن این مساله که در کشورهای توسعه یافته، توجه به افکار عمومی از سوی دولتها بالاست، اگر دولتها نیز بخواهند با ایران ارتباط گسترده برقرار کنند، نمیتوانند و باید پاسخگوی رسانه های خود باشند و در نهایت ضربه این انزوای سیاسی و اقتصادی به مردم ایران وارد خواهد شد. به طور قطع بعداز این سخنرانی تحریم ها علیه ایران شدیدتر شده و ضربات سخت تری به اقتصاد ایران و مردم آن وارد می گردد که افزایش بیکاری و تورم دستاود های آن خواهد بود.
با توجه به تهدیدات اخیرمقامات اسرائیلی، علیه ایران طی ماههای اخیر، سخنرانی آقای احمدی نژاد در ژنو چقدر میتواند به اسرائیل دست آویز بدهد تا علیه ایران اقدام نماید؟
ایشان با این سخنرانی دقیقا در جهت منافع گروه محافظه کار در اسرائیل حرکت کرد. این نوع سخنان جز تحکیم جناح تندرو و محافظه کار در اسرائیل دستاورد دیگری ندارد، آقای احمدی نژاد تصور میکند که این سخنان به ضرر اسرائیل تمام میشود، اما در سطح بین الملل بهانه ای به دست محافظه کاران اسرائیل می دهد و دست آنها را برای ضربه به ایران باز می کند. حتی به اسرائیل این بهانه را میدهد که به فلسطینی ها بیشتر حمله کند و سیاست تهاجمی تری در پیش بگیرد. با توجه به این هدیه ای که آقای احمدی نژآد به اسرائیل داد، حتی اگر اسرائیل پایگاههای هسته ای ایران را بمباران کند، کمتر کشوری در سطح بین الملل حاضر نخواهد بود از ایران دفاع کند و با ما همسو شود مگر کشورهای مانند سودان و سوریه. به نظر می رسد رییس جمهوری ایران، با سخنانی اینچنین در راه نابودی ایران قدم برمی دارد.
این سخنرانی چقدر با هدف مصرف داخلی انجام شد، با توجه به اینکه دو ماه بیشتر به انتخابات ریاست جمهوی باقی نمانده است؟
آقای احمدی نژاد، در چهار سال پیش، با شعارهای اقتصادی وبهبودی شرایط کسب و کار و کاهش تورم انتخاب شد. اما تنها دغدغه ای که طی این چهار سال نداشت همین شعارهایی بود که داده بود وطی این مدت او تنها تنش زایی در سیاست خارجی را در پیش گرفت. به نظر میرسد، طرح این نوع سخنان و ایجاد تنش در روابط بین الملل تنها با هدف انحراف افکار عمومی در داخل صورت میگیرد و او قصد دارد با ایجاد تنش، مردم را به این موضوع مشغول کند تا آنها از مشکلات جاری کشور و وضعیت اسفباری که در کشور درتمامی حوزه های اقتصادی، سیاسی و مدیریتی وجود دارد، منفک شوند. از طرف دیگر به نظر می رسد، دیگر مردم در ایران بر اثر تبلیغات شدید دولت در حمایت از فلسطین، نسبت به آن بی تفاوت و از طرح اینگونه مسایل خسته شده اند. مردم، با توجه به وضعیت سخت اقتصادی در ایران، از دولت انتقاد میکنند که چرا درآمدهای نفتی کشور، صرف گرو ه های جهادی مختلف در منطقه میشود، در صورتی که جوانان ایرانی خود نیازمند کار، و برخوردار ی از امکانات رفاهی درمانی و غیره هستند. لذا هرچه دولت بیشتر بر مساله فلسطین در ایران تاکید کند به ضد تبلغ تبدیل میشود و مردم ایران بیشتر واکنش منفی پیدا می کنند.
آقای احمدی نژاد در این سخنرانی ها قصد دارد خود را مهمتر از رهبر جمهوری اسلامی نشان داده و یک تصمیم گیرنده مستقل معرفی کند؟
بله، با این نوع سخنرانی یک نوع جدال قدرت نیز در سطح داخل ایران مشاهده می شود و درواقع احمدی نژاد با سخنان خود در ژنو، با رهبری نیز وارد جدال شد. چرا که اخیر شنیده شده در برقراری ارتباط با رییس جمهور امریکا، رهبر ایران، مسقیما برنامه را در دست گرفته. به نظر می رسد آقای احمدی نژاد با مشاهده نادیده گرفته شدن خود، خواسته است بر نقش خود در این بازی تاکید کند. در این سخنرانی آقای احمدی نژاد ظاهرا قصد داشت، تمام تلاش های انجام گرفته برای تنش زدایی را که برای رابطه با امریکا انجام می شد تخریب کند و عملا نشان دهد که قدرت دارد و میتواند رهبری را نیز به چالش بکشد. اصولا سیاست آقای احمدی نشان داده تنها شانس مطرح شدن او در تنش است، بدون انکه به قربانی شدن منافع ایران در این میان بیندیشد.
