ریچارد اسپنسر
دستور اخیر احمدی نژاد، نقطه اوج مجموعه ای از اقدامات گیج کننده ای است که هفته گذشته دولتمردان ایران از آن خبر داده اند. اگر این دستور اجرا شود، تمام امیدهای موجود برای رسیدن به توافق ارسال اورانیوم ایران به خارج، برای غنی سازی بیشتر، نقش بر آب خواهد شد. بسیاری از مقامات در غرب خواهان عملی شدن پیشنهاد غنی سازی اورانیوم ایران در خارج شده اند، تا نگرانی از برنامه ایران کنارزده شود و نیروگاه های هسته ای این کشور، تحت نظارت بیشتر قرار گیرند.
کشورهای اروپائی و ایالات متحده از همین حالا خواسته اند درصورت عمل نشدن توافق، ایران مشمول تحریم های بیشتر شود. اگر غنی سازی در ایران ادامه پیدا کند، احتمالاً پیشنهاد تحریم به زودی راه خود را به صحن شورای امنیت سازمان ملل باز خواهد کرد.
احمدی نژاد اظهاراتش را با نمایش خاص خود به زبان آورد. وی در یک سخنرانی که به طور زنده از تلویزیون پخش می شد، غرب را به “بازی درآوردن” بر سر توافق پیشنهادی متهم کرد و خطاب به اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی هسته ای ایران که در جلسه حاضر بود، گفت:
“اکنون از دکتر صالحی می خواهم تولید سوخت 20 درصدی به کمک سانتریفوژها را آغاز کند.”
نظیر درخواست قبلی احمدی نژاد از دانشمندان کشور برای ساخت 20 نیروگاه غنی سازی جدید، خمیرمایۀ اظهارات اخیر احمدی نژاد، کسب پشتیبانی در داخل و رد گم کردن در خارج است.
موج اعتراضات در برابر انتخاب مجدد احمدی نژاد در خرداد ماه گذشته، پس از آخرین تظاهرات گسترده معترضان در دسامبر گذشته فروکش کرده است. با این حال، انتظار می رود این تظاهرات در سی ویکمین سالگرد انقلاب دوباره شعله ور شود. گفته می شود فعالان مخالف و گروه های در تبعید در حال سازماندهی برای تداخل با راهپیمائی های طراحی شده از سوی دولت در روز پنجشنبه هستند.
بر اساس توافقی که در ماه اکتبر از سوی آژانس بین المللی انرژی هسته ای پیشنهاد شده، ایران باید سه چهارم ذخیرۀ اورانیوم خود را که اکنون خلوص 3.5 درصد دارد، برای ادامه خالص سازی تا 20 درصد به روسیه بفرستد. سپس این اورانیوم به صورت میله های سوختی، تنها برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی به ایران بازپس فرستاده خواهد شد.
اورانیوم برای استفاده در تولید سلاح هسته ای باید تا مرز 90 درصد غنی شود. تحلیلگران اعتقاد دارند ایران دانش فنی لازم برای افزایش غنی سازی را در اختیار دارد و یا در آستانه دست یافتن به این تکنولوژی است.
مقدار کل اورانیوم درنظر گرفته شده برای انتقال در این توافق قابل توجه است که بر اثر آن اورانیوم در اختیار ایران برای حرکت به سوی تولید سلاح هسته ای را تا حد زیادی کاهش خواهد داد. به همین دلیل است که پیشنهاد ایران برای مبادله تدریجی اورانیوم با مخالفت طرف های مذاکره با ایران قرار گرفته است.
هفته گذشته به نظر می رسید آقای احمدی نژاد این توافق را پذیرفته است، اما منوچهر متکی روز جمعه دوباره از وجود پیش شرط هائی سخن گفت که مورد قبول غرب نیستند. از جمله این شرایط، تعیین مقدار اورانیوم قابل مبادله در این توافق است.
احمدی نژاد در سخنان دیروز خود گفت: “ما به آنها گفته ایم برای مبادله پا پیش بگذراند، هرچند ما خودمان می توانیم به غنی سازی تا 20 درصد ادامه دهیم. ما برای رسیدن به چنین توافقی، به آنها دو تا سه ماه زمان دادیم. آنها بازی جدیدی را شروع کردند.”
تصمیم ظاهری برای پیشروی درزمینه غنی سازی، در حالی گرفته شده که آقای متکی نشست خود با یوکیو آمانو مدیر کل جدید آژآنس هسته ای را “بسیار خوب” توصیف کرده است.
سخنگوی وزارت خارجه انگلستان گفت فرمان آقای احمدی نژاد می تواند “زیرپا گذاشتن عمدی پنج قطعنامه شورای امنیت محسوب شود.”
کارل تئودور زو گاتنبرگ وزیر دفاع آلمان گفت: “اظهارات امروز همانند آنچه در گذشته شاهد بودیم، از ادامه لودگی و مسخره بازی حکایت می کرد و اینکه دستان دراز شده جامعه بین المللی به سوی ایران، پس زده شده است.”
رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا در رم گفت: “من اعتقاد دارم اگر جامعه بین المللی در کنار هم بایستد و بر روی دولت ایران فشار وارد کند، هنوز زمان برای کارآیی تحریم ها و فشار وجود دارد.”
منبع: تلگراف- 7 فوریه 2010
