برنار کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه، در مصاحبه ای اختصاصی با روز از نگرانی های اروپا در مورد سیاست داخلی و خارجی دولت احمدی نژاد سخن گفته است. کوشنر خطاب به دولتمردان جمهوری اسلامی می گوید: “تظاهرکنندگان معترض نماینده اکثریت مردم ایران هستند. آنان مهم ترین بخش ها و قلب جامعه را تشکیل می دهند.” کوشنر خطاب به مردم ایران تأکید می کند: “همه کشورهای جهان به دقت آنچه در ایران می گذرد را زیر نظر دارند. این یعنی به نوعی، ما همه ایرانی هستیم، و همه به دنبال یک ایران صلح طلب، آزاد و مدرنیم.” او می افزاید: “مردمی که برای آزادی در جهان تظاهرات می کنند، باید بدانند که می توانند روی ما حساب کنند.” این مصاحبه را در زیر می خوانید.
اجازه دهید با با سؤالی شروع کنیم که در ذهن بسیاری از ایرانیان وجود دارد: آیا شما همان قدر که راجع به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی حساست دارید، نسبت به رعایت حقوق بشر در ایران نیز نگران هستید؟
بین این دو نمی توان یکی را انتخاب کرد، چون هر دو مهم اند. در مورد حقوق بشر باید بگویم که ما نسبت به وضعیت حاکم بر مردم ایران و شیوه برخورد دولتمردان جمهوری اسلامی با تجمعات مسالمت آمیز پس از انتخابات بسیار نگرانیم. به عنوان دوست ایران، ما نگرانیم، و این درحالی است که تجمعات مردم در خیابان ها به خاطر اعتراض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری است؛ زیرا آنها معتقدند که مسوولان کشور در نتیجه انتخابات دستکاری کرده اند. ما خواستار رعایت موازین کلی برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه و تامین حق مسلم تجمعات مسالمت آمیز، بدون ترس از زندانی شدن، شکنجه یا تجاوز هستیم.
ما، همچنین به همراه جامعه بین المللی، نگران برنامه اتمی تهران هستیم. اجازه بدهید واضح تر بگویم: ایران این حق را دارد که برنامه صلح آمیز اتمی داشته باشد. ولی نگرانی ما از این بابت است که دولتمردان جمهوری اسلامی پاسخ مناسبی به سوالات آژانس بین المللی انرژی هسته ای نمی دهند. سؤالاتی که آژانس پرسیده بسیار ساده اند. نگرانی جامعه بین الملل به واقع بجاست: ما در مورد امکان تولید سلاح های هسته ای توسط تهران نگرانیم. این برای همه به مثابه یک تهدید است. خاورمیانه حتی هم اکنون یک منطقه خطرناک و قابل انفجار محسوب می شود؛ ما نمی خواهیم شاهد ظهور یک منبع تنش جدید باشیم. ما به مردم ایران می گوییم که شما حق تولید سوخت هسته ای با مصارف صلح آمیز را دارید و ما به هیچ وجه با آن مخالف نیستیم. ولی دولت با توجه به اینکه پیمان منع گسترش اتمی را امضا کرده، هیچ حقی برای توسعه یک برنامه هسته ای نظامی ندارد. این خطر نه تنها کل منطقه، بلکه کل جهان را تهدید می کند، زیرا در نتیجه این کار، روند منع گسترش جنگ افزارهای های اتمی زیر سؤال می رود.
به طور خلاصه، نگرانی ما در مورد برنامه هسته ای و نقض حقوق بشر یکسان نیست. ما واقعاً تحت تأثیر شجاعت مردم ایران قرار گرفته ایم که تحت این شرایط سخت، با شهامت زیاد در تظاهرات شرکت می کنند.
اگر تهران فردا اعلام کند حاضر است بلافاصله فعالیت های غنی سازی اورانیوم را به طور کامل متوقف کند، به شرطی که غرب دیگر نسبت به “امور داخلی” ایران حساسیت نشان ندهد، عکس العمل شما چه خواهد بود؟
ابتدا باید بگویم که دولتمردان جمهوری اسلامی هرگز چنین پیشنهادی نکرده اند. دوم آنکه نگرانی های ما در مورد برنامه هسته ای از قبل از به راه افتادن تظاهرات اعتراضی مردم وجود داشته است. سوم اینکه ارتباطی میان وضعیت حقوق بشر در ایران و ظرفیت های آژانس برای انجام وظایفش در این کشور وجود ندارد. حقوق بشر، یکی از نگرانی های ماست، نگرانی جامعه بین المللی، از جمله سازمان ملل و سازمان های غیردولتی.
ما خیلی خوشحال خواهیم شد که تهران فعالیت های غنی سازی خود را متوقف کند. ولی این آژانس اتمی است که باید بگوید آیا ایران این فعالیت ها را متوقف کرده یا خیر. باید یادآوری کنم فرانسه و روسیه به دولتمردان جمهوری اسلامی پیشنهاد کرده اند که اورانیوم ایران را از میزان تقریبا ۵ درصدی فعلی تا حد ۱۹ درصد غنی سازی کنند. این یک پیشنهاد خوب بود، ولی تهران آن را رد کرد.
فرانسه از پیشنهاد دولت اوباما مبنی بر انجام مذاکرات سیاسی با مسوولان ایرانی حمایت می کند. ولی دولت جمهوری اسلامی هنوز درحال غنی سازی اورانیوم در داخل کشور است و قصد دارد ۱۰ مرکز دیگر نیز به این منظور تأسیس کند. این به واقع یک اقدام تحریک آمیز است. آنها دنبال چه هستند؟
آیا فکر می کنید دولت احمدی نژاد آن قدر ثبات دارد که توافقاتش با جامعه بین المللی مورد قبول دولت آتی ایران نیز باشد؟ و آیا فکر می کنید این دولت از مشروعیت کافی برخوردار است؟
درحال حاضر ضرورتی برای صحبت از دولت آتی ایران وجود ندارد. انتخابات اخیر بی شک مورد اعتراض مردم ایران است و میزان این اعتراضات تا حدی است که جامعه بین الملل نیز هوشیار شده. همان دولتی که متهم به توسعه و گسترش برنامه هسته ای نظامی است، متهم به تقلب در انتخابات و سرکوب خشونت بار تظاهرات مسالمت آمیز نیز هست.
آنچه به وضوح دیده می شود این است که دولت احمدی نژاد از سوی مردم خود ایران مورد اعتراض قرار گرفته و مشروعیت آن را قبول ندارند. برخی می گویند کسانی که اعتراض می کنند زنان و جوانان هستند و اعتراضات فقط در شهرهاست. ولی خوب همین افراد، سه چهارم جمعیت ایران را تشکیل می دهند! عکس العمل رییس جمهور احمدی نژاد نسبت به مردم کشورش و تهدیدهایی که علیه دیگر کشورها انجام می دهد به هیچ وجه قابل قبول نیستند.
احساس شخصی شما در مورد جنبش سبز ایران و موضع رسمی تان در این باره چیست؟
من احساس شخصی در این مورد ندارم. ما از دولت جمهوری اسلامی خواسته ایم که مردم خود را سرکوب نکند و حق برگزاری گردهمایی های مسالمت آمیز توسط مردم را رعایت نماید. ما فکر می کنیم بسیاری از مردم این کشور با نتیجه انتخابات موافق نیستند. همان طور که گفتم، ما از کسانی که با شجاعت و اراده در راه احقاق حقوق اولیه خود مبارزه می کنند قاطعانه حمایت می کنیم.
به نظر شما در صورتی که دولت جمهوری اسلامی نامزدهای رقیب آقای احمدی نژاد، یعنی آقایان کروبی و آقای موسوی را دستگیر کند، واکنش جامعه بین الملل چه خواهد بود؟ یا اگر این دولت به عنوان مثال ۱۰۰ نفر از شرکت کنندگان در یک راهپیمایی را به قتل برساند؟
من مایلم نیستم چنین وقایع خونباری را امکانپذیر تلقی کنم. من می خواهم از وقوع چنین رویدادهایی جلوگیری شود. می خواهم به دولتمردان جمهوری اسلامی بگویم که دست از سرکوب بردارند. تظاهر کنندگان معترض نماینده اکثریت مردم ایران هستند. آنان مهم ترین بخش ها و قلب جامعه را تشکیل می دهند.
مطمئناً دستگیری نامزدهای رقیب عملی غیرقابل قبول است. آنها در واقع نامزدهای مشروع انتخابات و مورد تأیید جمهوری اسلامی بودند. به سخنان برخی از روحانیون عالی رتبه شیعه در این زمینه ها نگاه کنید؛ اینها نشانه های مهمی هستند.
و آخرین سؤال در مورد کلوتیلد رایس است. شما برای آزادی او حاضر به انجام چه کارهایی هستید؟ آیا حاضرید در این مورد با جمهوری اسلامی معامله کنید و به عنوان مثال او را با زندانیان دیگر مبادله نمایید؟
هیچ معامله ای انجام نخواهد شد. کلوتیلد رایس یک فرد بی گناه است. او یک محقق جوان است که به جاسوسی متهم شده. او در زمان تظاهرات با تلفن دستی اش چند عکس گرفته؛ کاری که هزاران نفر کرده اند. اتهام جاسوسی او نادرست بود. خوشبختانه او به قید وثیقه آزاد شد. ما اطمینان داریم که قوه قضاییه ایران هرچه سریعتر بی گناهی او را می پذیرد و او را آزاد خواهد کرد…
در پایان گفت و گو، مایلم خاطرنشان کنم که همه کشورهای جهان به دقت آنچه در ایران می گذرد را زیر نظر دارند. این یعنی به نوعی، ما همه ایرانی هستیم. ما همه خواهان یک ایران صلح جو، آزاد و مدرنیم. آیا مواضع رهبر جمهوری اسلامی با مواضع روحانیون عالی رتبه شیعه همسو است؟ نمی دانم، از ظواهر امر پیداست که چنین نیست. آیا آقای احمدی نژاد با مراجع تقلید کشور توافق دارد؟ ظاهراً که این طور نیست. آیا ما مسؤول آن هستیم؟ خیر. ولی بی شک نگران وضعیت هستیم. مردمی که در سراسر جهان برای آزادی به تظاهرات می پردازند باید بدانند که می توانند روی ما حساب کنند.